Một số ý kiến góp ý nghiên cứu sửa đổi Bộ Tiêu chí Quốc gia xây dựng nông thôn mới

Từ thực tiễn tổ chức triển khai, thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới tại tỉnh Hà Tĩnh, chúng tôi có một số ý kiến đề xuất nghiên cứu sửa đổi một số nội dung trong Bộ tiêu chí quốc gia được ban hành tại Quyết định số 491/QĐ-TTg ngày 16/4/2009 của Thủ tướng Chính phủ như sau:

1. Tiêu chí số 1: Quy hoạch và thực hiện quy hoạch
- Phần tên tiêu chí nên bỏ cụm từ “thực hiện quy hoạch”, vì nên xem quy hoạch là 1 tiêu chí còn thực hiện quy hoạch là thuộc về quản lý.
- Phần đánh giá: đánh giá “được phê duyệt” thay chữ “đạt”

Hệ thống đường giao thông Thiên Lộc  hôm nay

2. Tiêu chí số 2: Giao thông
  Theo Quyết định 315/QĐ-BGTVT ngày 23/02/2011 của Bộ Giao thông vận tải: quy định đường cấp C không quy định về hành lang an toàn. Đề nghị áp dụng quy định về giới hạn hành lang an toàn giao thông được quy định tại  Mục 1, điều 15 của Nghị định số 11/2010/ NĐ-CP ngày 24/02/2010 của Chính phủ về quy định về quản lý và bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ, cụ thể:
- Đối với đường trục xã, liên xã cần có quy định hàng lang như tiêu chuẩn của quốc lộ, huyện lộ (có thể mỗi bên khoảng 5m). Đường trục xã vẫn phải có quy định mương thoát nước, trồng cây xanh.
- Đối với nội thôn thì không nên quy định hành lang dự phòng mà chỉ cần cắm mốc giới và trừ 1 – 1,5 m trồng cây xanh; 0,5 – 1m làm rãnh thoát nước. Vì nếu quy định hành lang chỉ phù hợp với các quy hoạch mới còn quy hoạch chỉnh trang là khó nhất là đối với các địa phương có mật độ dân cư đông.

3. Tiêu chí số 4: Điện
 Ở tiểu tiêu chí “Tỷ lệ hộ sử dụng điện thường xuyên, an toàn từ các nguồn” đề nghị bổ sung đầy đủ thành “Tỷ lệ hộ sử dụng điện (bao gồm cả điện sinh hoạt và sản xuất) thường xuyên, an toàn từ các nguồn”. Mục đích của thêm cụm từ này là để tăng trách nhiệm của ngành điện bảo đảm tiêu chí hiện thực hơn.

4. Tiêu chí số 5: Trường học
 Không nên quy định về bán kính phục vụ của Trường tiểu học và Phổ thông cơ sở được quy định tại hướng dẫn tiêu chuẩn kỹ thuật áp dụng trong quy hoạch hạ tầng của xã (mục 5,6 trang 40 – 41 Sổ tay hướng dẫn xây dựng nông thôn mới của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) vì không đáp ứng được yêu cầu sáp nhập trường, phù hợp với xu thế giảm dân số nhanh ở nông thôn hiện nay.

5. Tiêu Chí số 6: Cơ sở vật chất văn hóa
- Nhà văn hóa: về cơ sở cật chất văn hóa đồng ý như hướng dẫn tại Điều 9 Thông tư 54 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tuy nhiên theo cách hiểu nhà văn hóa có hội trường và một hội trường riêng để hội họp là không cần thiết, tránh lãng phí.
- Không nhất thiết thôn nào cũng có khu thể thao diện tích từ 2000 m2 trở lên đối với đồng bằng và 1500 m2 đối với miền núi (quy định tại Điều 6, Thông tư số 06 ngày 08/03/2011 của Bộ Văn hóa thể thao và Du lịch là) mà nên quy định diện tích tối thiểu.

6. Tiêu chí số 7: Chợ nông thôn
Không nên dùng từ “chợ nông thôn” vì từ đó là một địa chỉ cụ thể. Trong Quy hoạch, vẫn quy hoạch khu dịch vụ thương mại, tùy vào điều kiện phát triển của mỗi vùng khi có nhu cầu sẽ hình thành chợ hoặc siêu thị hoặc các cụm dịch vụ thương mại để phục vụ nhu cầu của người dân địa phương..

7. Tiêu chí số 10: Thu nhập
Thu nhập nên quy định về giá trị thu nhập tuyệt đối trên đầu người.

8. Tiêu chí số 11: Hộ nghèo
Nên thống nhất chung tỷ lệ hộ nghèo dưới 5% tại thời điểm được công nhận.

9. Tiêu chí số 12: Cơ cấu lao động: Đề nghị bỏ.

10. Tiêu chí số 15: Y tế
Tiểu tiêu chí “Tỷ lệ người dân tham gia các hình thức bảo hiểm y tế” chỉ nên quy định đối với loại hình bảo hiểm y tế tự nguyện còn các đối tượng hưởng bảo hiểm chính sách và bắt buộc thì không đưa vào.
Ngoài ra, khi đánh giá kết quả thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới của các địa phương thì cần đánh giá theo kết quả đạt được của tổng số các tiêu chí tăng lên và mức độ đạt được trong từng tiêu chí (có thể theo phương pháp chấm điểm), không chỉ đánh giá theo số xã đạt được 19/19 tiêu chí, dẫn đến có thể do phải phấn đấu hoàn thành các chỉ tiêu đề ra trong Nghị quyết đại hội Đảng, trong kế hoạch 5 năm, hàng năm và vì chạy theo thành tích mà có thể dẫn đến tình trạng dồn nguồn lực cho xã khá, xã mạnh, xã khó khăn lại không được ưu tiên. Đồng thời, cũng cần nghiên cứu bổ sung tiêu chí chấm điểm thi đua là của mỗi một địa phương cấp huyện, cấp tỉnh không còn xã đạt dưới 5 tiêu chí, 7 tiêu chí…
 
Văn phòng Điều phối Chương trình NTM Hà Tĩnh