Kết hợp giải mã gen và trí tuệ nhân tạo để chăm sóc sức khỏe

Các nhà quản lý, nhà khoa học cùng thảo luận về ứng dụng giải mã gen trong điều trị bệnh. Ảnh: VGP

Đây là vấn đề được đưa ra tại Hội thảo khoa học “Sự kết hợp của giải mã gen và trí tuệ nhân tạo – một cách tiếp cận mới trong chăm sóc sức khỏe” do Bộ KH&CN tổ chức trong khuôn khổ triển khai Chương trình trọng điểm cấp quốc gia về cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4. 

Theo Thứ trưởng Bộ KH&CN Bùi Thế Duy, sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ số đã tạo ra nhiều sự biến đổi, trong đó có lĩnh vực y tế. Sự kết hợp đồng bộ dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo, công nghệ giải mã gen, xử lý hình ảnh… đã giúp chúng ta có thể chẩn đoán bệnh theo một cách mới.

Theo GS Roy Perlis, trường Đại học Y khoa Harvard, rất nhiều căn bệnh nguy hiểm là bệnh di truyền như tự kỷ chiếm 90%, tâm thần phân liệt chiếm 90%, tiểu đường loại 2 chiếm 80%, viêm khớp dạng thấp chiếm 60%... Cấu trúc gen liên quan đến phần lớn những căn bệnh phổ biến. Hiện nay, thế giới đã phát triển nhiều mô hình ngân hàng gen để dò tìm những biến thể với nguy cơ gây bệnh.

Tuy nhiên, GS Roy Perlis lưu ý, ngân hàng gen không thể tính hết sự đa dạng chủng tộc trên thế giới. Cụ thể, những dữ liệu có sẵn tại ngân hàng gen trên thế giới đa số tập trung vào người gốc Bắc Âu, vì thế những khám phá trong nghiên cứu và y học từ ngân hàng gen này sẽ rất có lợi cho người Bắc Âu nhưng lại không chính xác cho những nhóm người khác. 

GS Gill Bejerano, Khoa Khoa học Dữ liệu Y sinh, Đại học Stanford cũng chỉ ra rằng, ứng dụng giải mã gen trong chẩn đoán bệnh đóng vai trò quan trọng như tìm đúng bác sỹ chuyên khoa cho vấn đề sức khỏe mà một người đang gặp phải, chỉ ra cách dùng thuốc và lên kế hoạch điều trị, cải thiện hướng chữa bệnh, giảm chi phí chăm sóc sức khỏe… GS Gill Bejerano nhận định, ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào giải mã gen ở Việt Nam rất tiềm năng.

Ông David Strohm, Quỹ đầu tư Greylock khẳng định, ứng dụng giải mã gen trong điều trị và chăm sóc sức khỏe là xu hướng thế giới. Tuy nhiên, để xác định chính xác hệ thống gen của người Việt, cá nhân hóa phác đồ điều trị thì Việt Nam nên xem xét đến việc hình thành Trung tâm giải mã gen. 

Điều này được ông David Strohm lý giải, thứ nhất, nếu có bản đồ gen của người Việt, việc sử dụng và bảo mật sẽ an toàn hơn rất nhiều vì có những quy định của quốc gia. Thứ hai, đây là cơ hội để Việt Nam để trở thành “người dẫn đầu” về lĩnh vực này. Ông David Strohm, cũng đưa ra lời khuyên cho Việt Nam khi theo đuổi định hướng nghiên cứu về trí tuệ nhân tạo đó là cần làm chủ công nghệ lõi để phân tích dữ liệu lớn. 

Cũng tại hội thảo, hàng loạt các vấn đề được đặt ra mang tính gợi mở không chỉ cho các nhà khoa học mà cho cả những nhà quản lý trước một vấn đề mới như việc ứng dụng công nghệ giải mã gen tại Việt Nam như: Bảo mật dữ liệu gen; ai là người được đặt dịch vụ này; quy chuẩn của 1 phòng thí nghiệm làm dịch vụ gen...

Thu Cúc/chinhphu.vn