Thêm một bài học về phát triển theo phong trào

Thêm một bài học về phát triển theo phong trào
Chanh dây (còn gọi là mác mác) có mặt trên đất Lâm Đồng với tư cách là cây kinh tế từ năm 2005. Mặc dù chưa được cơ quan chức năng khuyến khích và tỉnh cũng chưa xác định đây là cây trồng được ưu tiên phát triển nhưng do lợi nhuận tức thời, nông dân nhanh chóng mở rộng diện tích chanh dây lên trên 500ha vào năm 2009. Tuy nhiên, đến cuối tháng 11/2012, Lâm Đồng còn không đến 250ha.

Về lý thuyết, 1ha chanh dây cần vốn đầu tư khoảng 50 triệu đồng, trong vòng 3 năm sẽ cho thu hoạch; doanh thu khoảng 200-250 triệu đồng/năm (lãi từ 170-210 triệu đồng). Có thời điểm, giá 1kg chanh dây lên tới 15.000 đồng nên việc mở rộng diện tích loại cây trồng này của nông dân là điều không quá khó hiểu!

Những năm 2008-2009, trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng, nhiều cơ sở chế biến quả chanh dây đi vào hoạt động nên loại cây trồng mới này càng “có giá”, nông dân càng có “lý do” để mở rộng diện tích. “Ngay trong những năm đó, cơ quan chức năng tỉnh Lâm Đồng đã cảnh báo về những rủi ro và khuyên bà con không nên mở rộng diện tích một cách ồ ạt nhưng không mấy người chịu nghe”, một cán bộ của Sở Nông nghiệp và PTNT Lâm Đồng cho biết.

Sau thời hoàng kim, giá chanh dây ở Lâm Đồng trong hơn một năm qua giảm 15.000-12.000 đồng/kg, xuống còn 1.000-3.000 đồng/kg hiện nay. Đặc biệt, lý thuyết “1ha chanh dây cho thu hoạch 80 tấn quả/năm, doanh thu 500-700 triệu đồng” đã bị phá sản nhanh chóng khiến nhiều hộ lao đao, lâm vào cảnh nợ nần. Nguyên nhân chủ yếu là do giá cả sụt giảm, tiếp đến là sâu bệnh bùng phát ở mức không thể kiểm soát nổi nên năng suất giảm đáng kể khiến thu không bù nổi chi.

Nhiều nông dân lúc này khi nhắc đến cây mác mác một thời “cao giá” đã lắc đầu ngao ngán! Đây không phải là lần đầu tiên nông dân Lâm Đồng “lắc đầu” và chắc cũng không phải là lần cuối khi họ đang có ý định thay thế mác mác bằng một số cây trồng “lạ”, như mắc ca chẳng hạn…

Rõ ràng, bài học về sự phát triển theo phong trào không còn mới nhưng dường như nó vẫn lặp lại.

Khắc Dũng

(kinhtenongthon.com.vn)