Gieo “vàng” trên bãi cát hoang (Bài 2): Hành trình tìm công nghệ

Hà Tĩnh có 137 km đường bờ biển kéo dài với hơn 13.500 ha đất hoang hóa ven biển, đó luôn là đề tài thôi thúc các nhà khoa học, các cấp ngành trong việc tìm ra phương án hợp lý nhất để cải tạo điều kiện tự nhiên giúp bà con có tư liệu sản xuất. Hành trình dài và gian nan đi tìm lời giải cho việc áp dụng công nghệ sinh học vào sản xuất nông nghiệp, đặc biệt trên vùng đất cát hoang hóa, bạc màu đã dần hé lộ đáp số đầu tiên bằng những thành công bước đầu trên vùng đất chết.

Những công trình nghiên cứu bỏ ngõ

Công tác nghiên cứu các giải pháp cải tạo, sử dụng đất cồn cát ven biển có hiệu quả theo hướng bền vững nhằm ổn định cuộc sống cho người dân ở 29 xã bãi ngang và 32 xã phụ cận, tạo mô hình cho vùng tái định cư mỏ sắt Thạch Khê là vấn đề luôn được đặt ra và cần cách giải quyết thấu đáo. Từ trước đến nay, khát vọng đánh thức vùng đất chết đã thôi thúc các cá nhân và tổ chức tâm huyết nên có không ít công trình nghiên cứu xung quanh vấn đề tìm giải pháp cho việc phát triển kinh tế vùng bãi ngang.

Gieo “vàng” trên bãi cát hoang (Bài 2): Hành trình tìm công nghệ
Công nghệ tưới nước hiện đại được đưa vào phục vụ dự án tại Thạch Văn

Một trong số đó là đề tài “Nghiên cứu và ứng dụng các giải pháp cải tạo, sử dụng cồn cát ven biển theo hướng bền vững ở Hà Tĩnh” do Sở Khoa học Công nghệ giao cho Trung tâm KHCN - Tư vấn đầu tư Nông nghiệp và PTNT Hà Tĩnh thực hiện. Mục tiêu cụ thể của đề tài là xác định biện pháp kỹ thuật cải thiện độ phì nhiêu của đất cát hoang hóa nhằm sử dụng đất có hiệu quả lâu dài, đồng thời tìm ra cơ cấu cây trồng, vật nuôi có hiệu quả kinh tế cao trên vùng đất nghiên cứu.

Thôn Đồng Bạn (Thạch Văn- Thạch Hà) được lựa chọn thực hiện đề tài, triển khai thử nghiệm trên 4 hộ dân. Hay như Dự án “Xây dựng làng sinh thái phát triển bền vững trên vùng đất hoang hóa ven biển Hà Tĩnh” do Quỹ Môi trường toàn cầu tài trợ thực hiện từ năm 2004-2010. Ông Đào Nghĩa Nhuận - Phó Chủ tịch Hội KH&KT NN Hà Tĩnh cho biết: “Hầu hết các đề tài nghiên cứu đều cho kết quả nghiệm thu đáp ứng với yêu cầu đặt ra nhưng chỉ dừng lại ở mức độ thử nghiệm, chưa có cơ hội để mở rộng và phát triển.

Khi triển khai các dự án, đối tượng tiếp nhận chủ yếu là dân nghèo nên sau khi chuyển giao công nghệ, người dân không có nguồn vốn để tiếp tục mở rộng sản xuất”. Chỉ từ khi Dự án “Xây dựng mô hình trồng rau, củ, quả công nghệ cao trên vùng đất cát hoang hóa, bạc màu ven biển Hà Tĩnh” do Tổng Công ty Khoáng sản và Thương mại (KS&TM) Hà Tĩnh phối hợp Sở NN&PTNT cùng với đối tác là Công ty TNHH Finepon (Hồng Công, Trung Quốc) thực hiện được sự đầu tư đồng bộ thì giấc mơ chinh phục bãi cát hoang hóa ven biển mới dần trở thành hiện thực.

Từ Dongshanđến Thạch Văn

Sau chuyến tham quan những trang trại rau, củ, quả ngút ngàn trên vùng cát từ khu vực khai thác mỏ ở Dongshan (Trung Quốc), khát vọng “cát nở hoa” trên những vùng quê ven biển quê nhà như càng thôi thúc các đồng chí lãnh đạo tỉnh cùng các cán bộ, kỹ sư tâm huyết. Dự án "Xây dựng mô hình trồng rau, củ, quả trên đất cát hoang hóa, bạc màu ven biển Hà Tĩnh" tại vùng cát 12 ha ở xã Thạch Văn (Thạch Hà) được đầu tư bằng nguồn ngân sách Nhà nước, ứng dụng công nghệ sản xuất rau an toàn của Hồng Kông đã đi vào sản xuất những luống rau màu đầu tiên vào Quý III- 2013.

Gieo “vàng” trên bãi cát hoang (Bài 2): Hành trình tìm công nghệ
San đất, lắp đặt hệ thống tưới theo công nghệ của Công ty TNHH Fineton (Đài Loan)

Anh Nguyễn Hữu Ngọc – Điều phối viên Dự án cho biết: “Khác với cách canh tác truyền thống, biện pháp canh tác của Dự án có nhiều điểm khác biệt như việc xác định mực nước ngầm thấp hơn 70 cm so với mặt đất; bón cân đối, hợp lý các loại phân trong suốt quá trình sinh trưởng của cây; sử dụng các biện pháp lên luống, gieo hạt, chăm sóc theo hướng dẫn của các chuyên gia và yếu tố quan trọng nhất là hệ thống tưới tự động có thể chủ động điều tiết được nhu cầu nước của cây trồng”.

Sự thành công của Dự án bên cạnh việc áp dụng tiến bộ KH-KT hiện đại, sự tảo tần nắng mưa của hàng chục cán bộ, công nhân ngày đêm tâm huyết với từng luống rau củ còn là sự hỗ trợ, hậu thuẫn rất lớn của các cấp chính quyền, đặc biệt là Chủ tịch UBND tỉnh Võ Kim Cự. Sau gần 3 tháng trăn trở gieo mầm, giờ đây bãi cát mênh mông 12 ha đã được bao phủ bởi màu xanh tràn đầy nhựa sống của rau củ hay đó cũng chính là sự sống đang dần nảy sinh trên vùng đất “chết”.

Theo baohatinh.vn