Thu hoạch lúa hè thu 2013: Xanh nhà hơn già đồng!

Cách đây không quá một tuần lễ, hình ảnh thu hoạch chỉ mới xuất hiện lác đác ở một số vùng, nhưng nay trở lại ruộng đồng, tôi không thể tin vào mắt mình, những đồng ruộng mới đây còn rậm rịt màu lúa thì nay đã được giải phóng. Ngày mùa vào những ngày thu hoạch rộ diễn ra nhịp nhàng, đều đặn từ huyện miền núi đến vùng xuôi, từ huyện cực bắc Nghi Xuân vào tận cực nam Kỳ Anh như thể công việc trong một dây chuyền sản xuất trên công trường lớn.

Tính dến ngày 3/9, toàn tỉnh đã thu hoạch được 10.604 ha (tổng diện tích là 41.205,6 ha) đạt gần 26%. Trong số này, phần lớn diện tích tập trung ở các huyện như: Đức Thọ 2.600 ha, Thạch Hà 2.500 ha, Cẩm Xuyên 1.800 ha, Hương Sơn 1.689 ha…

Vựa lúa phía Nam Cẩm Xuyên đã bắt đầu bước vào thu hoạch đại trà từ mấy ngày nay. Dù không phải là địa phương đầu tiên “chạm đích” thu hoạch nhưng sự đồng đều, tiến độ nhanh, gọn thì hiếm có nơi nào bì kịp. Từ sáng sớm đến tận tối khuya, những con “trâu sắt” gặt đập liên hợp (GĐLH) ầm ù vần chuyển như thoi giữa đồng ruộng. Chỉ trong vài chục phút, lúa của cả sào ruộng đã được gom gọn thành từng bì chất trên bờ ruộng. Cứ thế, người nông dân chỉ cần chất lên xe ba gác chở về phơi, tiết kiệm được khâu gặt, bó rồi đến tuốt nữa. Chẳng thế mà, chưa đầy một tuần lễ, toàn huyện đã thu hoạch 50% diện tích.

Ông Lâm Xuân Thái, Phó phòng Nông nghiệp cho biết: “Không chỉ huy động tối đa máy GĐLH của địa phương, năm nay bà con còn chủ động thuê máy từ tỉnh bạn để đẩy tiến độ thu hoạch nhanh nhất có thể. Quan trọng nhất, sự chỉ đạo sản xuất tập trung ngay từ đầu vụ (với 85% diện tích sử dụng giống dưới 100 ngày), do đó thực trạng lệch trà đã gần như bị xóa bỏ, thời gian thu hoạch vì thế mà cũng đồng đều, không bị gián đoạn”.

Còn với người nông dân, chẳng thể tả hết nỗi vui sướng của họ khi được giải phóng sức lao động. Ông Nguyễn Văn Lương, xã Cẩm Minh chia sẻ: “Ngày trước, sản xuất vụ này là cứ lo ngay ngáy vì mưa, bão bất thình lình. Từ ngày thuê máy gặt, mẫu ruộng nhà tôi chỉ vài ngày là hoàn thành. Năng suất đạt 2,3 tạ/sào, thu hoạch sớm nên tranh thủ được trời nắng ráo, gia đình tôi đã gần hoàn tất trau phơi vụ lúa này”. Riêng máy GĐLH là 30 cái, huyện lúa này còn sở hữu hàng trăm máy gặt mini khác, hiệu quả của chiến lược phát triển cơ giới hóa nông nghiệp đang thể hiện ngày càng ưu việt trên đồng ruộng Cẩm Xuyên.

Thực trạng lệch trà đã gần như bị xóa bỏ, thời gian thu hoạch vì thế mà cũng đồng đều, không bị gián đoạn

Vùng núi Vũ Quang, Hương Sơn vào mùa này thường xuất hiện những trận mưa rào cuối chiều. Dường như muốn giành lấy từng tấc thời gian, không khí thu hoạch sôi nổi, khẩn trương lan tỏa khắp mọi nơi. Bà con nông dân nơi hối hả gặt chạy những vầng mây xám xịt vần vũ trên đầu, nơi hối hả gối lúa lên bờ, nơi lại ầm ầm tiếng máy gặt, máy tuốt cuồn cuộn phun rơm. Đối với vụ hè thu, “sớm một ngày là hay một điều” thì năng suất không phải là yếu tố quan trọng nhất cho sự thắng lợi mùa sản xuất. Theo những người nông dân, đưa được lúa về bồ ăn chắc trước ngày “ông” bão đến mới là sự thành công nhất trong vụ sản xuất khó này.

Dẫu thế, vì nhiều lý do, không khí khẩn trương thu hoạch, tránh thời tiết xấu không chia đều cho tất cả các địa phương trong tỉnh. Một số nơi diện tích thu hoạch còn ít và khá trầm lắng như: Thành phố Hà Tĩnh, Thị Xã hồng Lĩnh, Can Lộc, Lộc Hà… Nguyên nhân chính vẫn là do sản xuất không đúng thời vụ, không tuân thủ cơ cấu giống lúa của tỉnh. Nhưng, quan trọng hơn cả là tư tưởng chủ quan, để “nước đến chân mới nhảy” của không ít người nông dân.

Đẩy nhanh tiến độ thu hoạch lúa hè thu để né tránh mưa bão

Một cán bộ phòng Nông nghiệp huyện Lộc Hà chia sẻ: “Nếu thời tiết thuận lợi, năng suất lúa hè thu bình quân của huyện có thể đạt 40 tạ/ha. Tuy nhiên, đến thời điểm này khi tỷ lệ lúa chín 70% trở lên đã khá nhiều nhưng tỷ lệ thu hoạch chỉ mới đạt khoảng 20%. Mặc dù huyện đã bám sát chỉ đạo, đốc thúc tiến độ nhưng tập quán thu hoạch muộn đã tồn tại lâu nay nên không dễ gì thay đổi được ngay”. Theo tính toán, thời điểm mà Lộc Hà vào thu hoạch rộ khoảng từ 10- 20/9 tới.

Trong khi đó, mấy ngày hôm nay, các đợt mưa lớn đã xuất hiện và tàn phá nghiêm trọng ở các tỉnh phía bắc. Và, đây sẽ là kiểu thời tiết đặc trưng kéo dài từ thu hoạch hè thu đến sản xuất vụ đông năm nay. Ông Đặng Ngọc Sơn, Giám đốc Sở NN&PTNT cho biết: “Theo dự báo, các đợt mưa lớn sẽ “đổ bộ” vào Hà Tĩnh từ nửa đầu tháng 9, trùng vào thời điểm thu hoạch lúa hè thu. Bởi vậy, để bảo toàn năng suất và sản lượng cho bà con nông dân, UBND tỉnh đã ban hành công điện chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ thu hoạch cây trồng hè thu, kiên quyết không để lúa chín ngập khi mưa lũ xảy ra. Theo đó, ngành nông nghiệp sẽ phối hợp với các địa phương tập trung cao độ đốc thúc tiến độ, tận dụng tối đa nhân lực, phương tiện cho mục tiêu lớn nhất hoàn tất thu hoạch trước khi mưa đến theo phương châm “xanh nhà hơn già đồng”. Phấn đấu đến 15/9, cơ bản diện tích lúa hè thu sẽ được thu hoạch gọn”.

NGUYỄN OANH
theo baohatinh.vn