Tuy nhiên, Trung Quốc đang thắt chặt nhập khẩu sầu riêng tiểu ngạch, nên vừa qua bị tắc nghẽn 10 container sầu riêng tại cửa khẩu Lào Cai.
Vì những lý do trên, công ty cùng 200 hộ dân liên kết, không xuất được sản phẩm.
Không chỉ Công ty mà nhiều nông dân mong muốn được cấp quota, để xuất khẩu sầu riêng chính ngạch.
Theo Sở Công thương Lâm Đồng, Trung Quốc đã không còn là thị trường dễ tính nữa. Các đường mòn, lối mở, cửa khẩu phụ… ngày càng bị siết chặt và đi vào chính quy, nề nếp.
Do đó, doanh nghiệp phải sớm thay đổi phương thức tổ chức sản xuất, quản lý chất lượng, giao dịch xuất khẩu, để không đánh mất thị trường Trung Quốc.
Bà Nguyễn Thị Lệ Hường, Sở Công thương tỉnh cho biết, hiện, Bộ Nông nghiệp, đã và đang phối hợp với Trung Quốc, mở cửa thị trường đối với mặt hàng sầu riêng.
Bộ Công thương tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Nông nghiệp và các bộ, ngành liên quan, thúc đẩy Trung Quốc tiến độ công việc. Các địa phương cần nắm bắt thông tin, phổ biến cho các hộ sản xuất, doanh nghiệp kinh doanh xuất khẩu nông sản, để biết được những yêu cầu chất lượng hàng hóa, kiểm nghiệm, kiểm dịch, truy xuất nguồn gốc, cửa khẩu được phép xuất khẩu hoa quả…
Từ đó, từng bước chính quy hóa hoạt động sản xuất, kinh doanh nông sản, góp phần thúc đẩy xuất khẩu bền vững.
Lâu nay, sản xuất sầu riêng Đạ Huoai vẫn ở quy mô gia đình, thiếu liên kết sản. Bởi vậy, vẫn bị ép giá, chất lượng chưa đồng đều.
Do vậy, huyện Đạ Huoai đã xây dựng nhãn hiệu độc quyền “Sầu riêng Đạ Huoai”, khuyến khích người dân trồng và chăm sóc sầu riêng theo hướng công nghệ cao, VietGAP, có tem truy xuất nguồn gốc.
Theo đó, sản xuất sầu riêng công nghệ cao Đạ Huoai có từ năm 2014. Hiện, toàn huyện có 327 ha sầu riêng công nghệ cao, trong đó 327 ha ứng dụng công nghệ tưới phun mưa tự động.
Đã có 3 mô hình áp dụng công nghệ tưới phun, bón phân, phòng trừ sâu bệnh tự động, điều khiển bằng Smartphone...
Ông Nguyễn Văn Tám, xã Phước Lộc, có 5 ha, trong đó có 1 ha ứng dụng CNC. Qua đó, ông đã áp dụng kỹ thuật từ khâu chọn giống đến tưới nước, phân, sản xuất theo chuẩn VietGAP.
Ông Phạm Quang Chiến, Phó trưởng Phòng Nông nghiệp, cho biết: Hiện, Đạ Huoai có trên 3.400 ha, trong đó diện tích đang cho thu hoạch là 1.830 ha, năng suất bình quân năm 2019 là 12 tấn/ha, sản lượng đạt trên 21.700 tấn.
Sau hơn 3 năm được cấp chứng nhận đăng ký nhãn hiệu “Sầu riêng Đạ Huoai”, huyện đã có 228 hộ, với 325 ha, sản xuất theo chuẩn VietGAP, sản lượng 2019 khoảng 5.000 tấn.
Trong đó 3.200 tấn có tem truy xuất điện tử, và được cấp chứng nhận sử dụng nhãn hiệu “Sầu riêng Đạ Huoai”.
“Đạ Huoai đang hoàn thiện sản phẩm, nhất là sản xuất sầu riêng CNC, xây dựng vùng sầu riêng VietGAP, để đảm bảo sẽ được xuất khẩu chính ngạch qua Trung Quốc”, ông Chiến cho biết thêm.
Hồ tiêu Việt, cần tìm thị trường mới
Chiếm 70% thị phần thế giới, nhưng hồ tiêu Việt, vẫn chủ yếu xuất thô, giá trị ngày càng sụt giảm. Cần chuyển biến mạnh về công tác quy hoạch và nâng giá trị sản phẩm.
Theo thống kê Bộ Nông nghiệp, từ năm 2010 đến nay, diện tích hồ tiêu tăng rất nhanh, năm 2010 có 51,3 ngàn ha, năm 2014 là: 85,6 ngàn ha, đến hết 2017 là 151,9 ngàn ha, tăng 196% so năm 2010, tăng 22% so năm 2016 và vượt định hướng trên 100 ngàn ha.
Các địa phương đua nhau phát triển hồ tiêu, bởi trước đây, hồ tiêu rất được giá, lại dễ trồng. Song, việc phát triển nóng đã đi kèm hệ lụy giảm chất lượng.
Nếu năm 2016, xuất khẩu đạt 176,6 nghìn tấn, tăng 34,3% về khối lượng và 12,9% giá trị, so năm 2015 thì những năm sau đó đến nay, giá trị giảm dần.
Đến 2017, giá trị xuất khẩu ước đạt 1,11 tỷ USD, giảm 21% so năm 2016; năm 2018, xuất khẩu hồ tiêu đạt 758,8 triệu USD, giảm 32,1%. Nửa đầu năm nay, Việt Nam xuất khẩu được 180.276 tấn với giá trị đạt 463,3 triệu USD, tăng 34,1% về lượng, song lại giảm gần 1% về giá trị so cùng kỳ 2018.
Về năng suất, 5 năm trước, hạt tiêu Việt dẫn đầu thế giới về năng suất và sản lượng. Nhưng hai năm trở lại đây, Brazil, Ấn Độ, Indonesia trở thành đối thủ cạnh tranh với Việt Nam về sản lượng và chất lượng, nhất là hạt tiêu Brazil, có chất lượng tốt hơn với 80% lượng bán ra thị trường thế giới đạt tiêu chuẩn hữu cơ.
Theo Cục Xuất nhập khẩu, giải pháp quan trọng để ngành hồ tiêu phát triển bền vững, là phải nâng tỷ lệ tiêu trắng xuất khẩu đạt 30-40%, tiêu bột đạt 20% vào năm 2030; đa dạng hóa sản phẩm, nhất là tiêu hữu cơ, tiêu đỏ, tiêu xay, nhựa hồ tiêu…
Hiệp hội gia vị Mỹ, Đức, châu Âu khuyến nghị, trong xu hướng nguồn cung quá lớn, nếu Việt Nam chỉ hướng đến sản xuất hồ tiêu để ăn thì rất lãng phí. Hồ tiêu làm mỹ phẩm, nước hoa, làm nguyên liệu thứ cấp cho các ngành khác, phải là con đường cần tính đến, bởi nhu cầu này trên toàn cầu rất lớn.