Nguyên tắc thực hiện
3 nguyên tắc cơ bản:
- Giữ đàn vật nuôi trong môi trường được bảo vệ: Khu vực chăn nuôi phải cách xa nhà ở, có hàng rào ngăn cách với các khu vực khác; Hạn chế tối đa người lạ vào khu vực chăn nuôi, trước cổng trại phải có hố sát trùng, thường xuyên tiêu độc, khử trùng dụng cụ chăn nuôi và khu vực chăn nuôi; thực hiện các biện pháp thích hợp để thu gom và xử lý chất thải chăn nuôi.
- Chăm sóc nuôi dưỡng và quản lý tốt đàn vật nuôi: Đảm bảo cung cấp đủ lượng thức ăn và nước uống chất lượng cho vật nuôi; Chuồng nuôi đúng quy cách và đảm bảo mật độ nuôi hợp lý, định kỳ tiêm phòng và tẩy giun sán cho vật nuôi.
- Kiểm soát chặt khu vực chăn nuôi: Kiểm tra, ghi chép để biết rõ lai lịch, nguồn gốc tình trạng bệnh dịch của đàn vật nuôi mới nhập, vật nuôi mới mua về phải cách ly theo đúng quy định; Kiểm soát thức ăn và dụng cụ chăn nuôi ra vào trại, kiểm soát không để các mầm bệnh như chim, chuột, chó, mèo hay người lạ vào khu vực chăn nuôi.
Cần chăn nuôi heo thịt theo hướng an toàn sinh học Ảnh: Phan Thanh Cường
Thiết kế chuồng trại
Địa điểm: Xây chuồng tại khu vực cao ráo, đủ ánh sáng, dễ thoát nước, phải có nơi xử lý chất thải, nơi cách ly heo ốm, xử lý heo chết và cách xa nhà ở; Thuận tiện cho việc chăn nuôi, vệ sinh, ngăn chặn các vật nuôi khác vào chuồng nuôi; Khi có dịch dễ tiến hành khoanh vùng, tẩy uế chuồng trại, dụng cụ; có đủ nguồn nước sạch; thuận tiện cho việc vận chuyển và chăm sóc nuôi dưỡng.
Nguyên liệu làm chuồng: Tùy thuộc điều kiện kinh tế của từng hộ nuôi.
Hướng chuồng: Tùy thuộc vị trí và diện tích đất để bố trí hướng chuồng cho phù hợp.
Diện tích chuồng nuôi: Tùy thuộc vào giai đoạn phát triển của heo và giống heo.
Máng ăn, máng uống: Có thể làm bằng bê tông; kích thước chiều rộng 20 - 25 cm, chiều dài 25 - 30 cm/con, thành máng cao 10 - 15 cm; hoặc sử dụng máng ăn, van uống tự động.
Chọn giống
Mục tiêu chọn giống: Tốn ít thức ăn, heo khỏe mạnh, lớn nhanh; chất lượng thịt tốt, tỷ lệ móc hàm cao; chi phí thức ăn thấp nhất.
Nhập heo: Heo phải có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, giấy chứng nhận kiểm dịch động vật, tiêm phòng vaccine, thuốc điều trị đã sử dụng (nếu có). Tốt nhất nên nhập từ các trại đã có chứng nhận cơ sở an toàn dịch bệnh. Chỉ nên mua heo mới từ 1 - 2 trại đảm bảo an toàn dịch, hạn chế nguy cơ mang bệnh vào trại; Khi heo về đến trại, phải chuyển heo xuống ngay, đưa vào khu cách ly để nuôi thích nghi. Ghi nhận lại tất cả các biểu hiện bệnh tật của heo trong quá trình nuôi thích nghi; Sau khi nhập heo phải lên kế hoạch tiêm phòng cho đàn heo, quan tâm đến một số bệnh như: lở mồm long móng, dịch tả, hội chứng rối loạn hô hấp và sinh sản (PRRS)...; Cử người thường trực để kịp thời cách ly heo bị bệnh, nghi có bệnh và điều trị những con bị tổn thương do cắn nhau, bị bệnh; Tập cho heo đi vệ sinh đúng chỗ vào vị trí quy định trong một vài ngày đầu.
Quản lý, chăm sóc
Chăm sóc: Sau khi bắt heo về cần phải tiến hành phân lô, phân đàn để thuận tiện trong việc chăm sóc nuôi dưỡng. Việc phân đàn cần thực hiện theo nguyên tắc sau: Khi ghép tránh không để cho heo phân biệt đàn dẫn đến cắn nhau; Heo ở cùng lô nên có trọng lượng như nhau hoặc chênh lệch nhau không nhiều.
Hàng ngày phải vệ sinh máng ăn máng uống sạch sẽ trước khi cho heo ăn; tắm và làm mát cho heo khi nóng nắng; đảm bảo vệ sinh chuồng nuôi luôn sạch sẽ; hàng ngày cần kiểm tra theo dõi các hoạt động của đàn heo nhằm phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường và có biện pháp xử lý kịp thời.
Cho ăn: Cần lựa chọn sản phẩm cám công nghiệp có xuất xứ, địa chỉ rõ ràng; không có chất cấm trong chăn nuôi và sử dụng theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Có thể dựa vào bảng sau để tính toán khẩu phần ăn cho heo thịt hàng ngày.
Ngoài ra, có thể bố sung thêm rau xanh 0,2 - 0,3 kg/con (heo 10 - 30 kg); 0,5 - 0,6 kg/con (heo 31- 60 kg) và 0,8 - 1 kg/con ( heo 61 - xuất bán).
Phòng bệnh
Thực hiện đầy đủ và nghiêm ngặt các biện pháp vệ sinh tổng hợp trong trại nuôi; tiêu độc chuồng trại toàn diện mỗi khi xuất nhập; định kỳ sát trùng và tiêu diệt các mầm bệnh; cách ly đàn heo mới, tiến hành loại thải hay nhốt riêng những con heo nghi ngờ mắc bệnh để xử lý kịp thời; Thực hiện tiêm phòng đầy đủ các loại vaccine được chỉ định.
>> Chăn nuôi theo hướng an toàn sinh học là xu hướng tất yếu hiện nay ở nước ta. Nhằm đảm bảo các vấn đề về vệ sinh an toàn thực phẩm và tạo dựng thương hiệu cho ngành chăn nuôi trong thời gian tới.