Ngọt lịm mùa bưởi Phúc Trạch

Ngọt lịm mùa bưởi Phúc Trạch
Sự bồi đắp của dòng phù sa Ngàn Sâu màu mỡ và dãy núi Photporit soi mình nghiêng bóng đôi bờ là đặc trưng riêng hiếm có của vùng tiểu khí hậu, cộng với sự chênh lệch biên độ nhiệt ngày đêm rõ nét…, tất cả cộng hưởng, thổi hồn hòa quyện, tạo nên hương vị riêng biệt cho bưởi Phúc Trạch (Hương Khê - Hà Tĩnh).

Phải chăng, ông trời đã “thiên vị” ban tặng cho Hương Khê thứ “tài sản” riêng? Bởi điều lạ là loài quả ngon nức tiếng này dù đã được nhân giống ở nhiều nơi với sự dày công chăm sóc, song chất lượng không thể ngon như trên vùng “đất tổ”. Bởi thế, người dân nơi đây luôn tự hào về tên gọi bưởi Phúc Trạch. Với họ, bưởi là sản vật, nhưng sâu xa hơn còn là kết tinh nét đẹp văn hóa của đất trời như người miền Trung thường nói “đằm thắm, dịu ngọt”,…

Bưởi Phúc Trạch giờ đã là thương hiệu nổi tiếng, để rồi bất cứ ai khi nghĩ về nó cũng muốn có được một múi bưởi để tận hưởng hương vị ngọt ngào, thơm dịu. Thời Pháp thuộc, bưởi Phúc Trạch được thưởng “mề đay” trong cuộc đấu xảo quả ngon toàn Đông Dương. Năm 2002, bưởi Phúc Trạch lọt vào danh sách 7 loại quả quý hiếm quốc gia. Tại hội nghị APEC lần thứ 14 năm 2006 tổ chức tại Hà Nội, bưởi Phúc Trạch được chọn là một trong những loại quả ngon nhất thết đãi các nguyên thủ quốc gia, được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cấp giấy chứng nhận đăng ký sản phẩm nhãn hiệu hàng hóa. Năm 2010, bưởi Phúc Trạch được cấp văn bằng bảo hộ chỉ dẫn địa lý…

Nông dân Phúc Trạch phấn khởi vì bưởi được mùa, được giá.

Chủ tịch UBND xã Phúc Trạch Trần Thị Hà cho biết, năm nay, người trồng bưởi Phúc Trạch lại đón nhận niềm vui “kép” khi bưởi vừa được mùa, vừa được giá. Giá bán lẻ dao động từ 70.000 - 100.000 đồng/quả, thương lái mua tại vườn khoảng 50.000 đồng/quả. Thu nhập từ bưởi, hộ ít thì dăm bảy chục triệu, nhiều thì hàng trăm triệu đồng. Dự kiến toàn xã sẽ có thu nhập trên 50 tỷ đồng từ bưởi.

Ông Lê Hồng Mai ở xóm 8, người gắn bó lâu đời ở miền “đất tổ”, vừa nâng niu quả bưởi trên tay, vừa “bật mí” về đặc trưng của dòng bưởi Phúc Trạch chính hiệu: “Quả có hình khối cầu dẹt, bề ngang và chiều cao gần như bằng nhau. Da bưởi không trơn cũng không ráp, khi chín ngả màu vàng hương. Cuống quả không lồi, đế quả hơi lõm. Tép bưởi không dính vào mu, có màu hồng trắng hoặc hồng nhạt, tép bưởi béo tròn mọng nước”.

Loại quả này có “sức mạnh” lôi cuốn, mê hoặc nhiều người cũng bởi hương vị đặc trưng. Kinh nghiệm cho thấy, cây bưởi càng già sẽ cho quả càng ngon và ngọt đậm. Bưởi Phúc Trạch ăn giòn, vị ngọt, thanh khiết đậm đà. Khi ăn có cảm giác ngọt lịm lan tỏa, hương vị phảng phất thơm nhẹ tự nhiên. Hương vị ấy, ai đã từng thưởng thức một lần sẽ nhớ mãi…

Mùa bưởi chín, du khách tìm về Hương Khê và người Hương Khê đi xa, ai cũng mang dăm bảy quả bưởi làm quà. Đặc biệt, những gia đình có con đi xa, cũng không quên hái một ít bưởi cất dành. Người đất bưởi không chỉ tạo nên loại quả quý, mà còn sáng tạo cách để dành bưởi riêng, sao cho thật ngon, thật ngọt trong dịp Tết cổ truyền dân tộc.

Thời điểm sau Tết Trung thu, khi bưởi vào độ chín, chọn lúc nắng đẹp nhất, bà con ra vườn hái những quả ngon và đẹp nhất. Lúc này, bưởi được cắt tận cuống và điều quan trọng là phải cẩn thận, nhẹ nhàng giữ quả sao cho vỏ không bị xây xước. Sau đó, dùng vôi bôi đầy cuống, bảo quản nơi thoáng mát hoặc trải một lớp cát dưới nền nhà rồi nhẹ nhàng đặt bưởi lên. Theo thời gian, vỏ bưởi sẽ khô lại, ruột bưởi mềm, đậm đà. Với cách bảo quản truyền thống này, có thể giữ bưởi tới Tết, thậm chí ra cả tháng 3 năm sau. “Bí quyết” này của những người trồng bưởi Phúc Trạch vừa không độc hại lại giữ nguyên được hương vị thơm ngon, tinh khiết…

Rời Phúc Trạch giữa mùa bưởi chín, xe nhỏ, xe to tấp nập, hối hả thi nhau tìm đến những vườn bưởi chín mọng, hái những quả bưởi ngọt ngào do thiên nhiên ban tặng chuyển đến khắp mọi miền để du khách biết đến múi bưởi đặc sản Phúc Trạch.
Anh Bình
Nguồn kinhtenongthon.com.vn