Áp dụng bộ tiêu chuẩn để nâng cao chất lượng điều thô

Điều thô.

Theo ông Phạm Văn Công, Chủ tịch Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas), năm 2019, lượng điều nhân xuất khẩu đã đạt kỷ lục khoảng 450 ngàn tấn, với giá trị trên 3 tỷ USD. 

Tuy nhiên, để đạt được những con số như trên, ngành điều cũng đã phải nhập khẩu lượng điều thô kỷ lục là khoảng 1,6 triệu tấn, trị giá hơn 2 tỷ USD.

Do đó, chất lượng hạt điều thô nhập khẩu đã và đang là yếu tố hết sức quan trọng quyết định đến hiệu quả sản xuất kinh doanh, chất lượng sản phẩm và uy tín của mỗi doanh nghiệp cũng như ngành điều Việt Nam trên thị trường thế giới.

Điều thô hiện đang được nhập khẩu từ nhiều nước trên thế giới. Trong thời gian qua, đã phát sinh nhiều vấn đề liên quan đến chất lượng về mặt kỹ thuật như: mức thu hồi, độ ẩm, số hạt/kg; lượng hạt lép, hạt sâu … hay liên quan đến an toàn vệ sinh thực phẩm như nhiễm mọt, nấm …

Chính vì vậy, Vinacas đã phối hợp với Bộ NN-PTNT, Bộ Khoa học - Công nghệ và các ngành liên quan xây dựng và ban hành Tiêu chuẩn Việt Nam về hạt điều thô (TCVN 12380-2018). 

Đây là bộ tiêu chuẩn có ý nghĩa quan trọng trong việc kiểm tra, đánh giá, phân loại chất lượng nguyên liệu điều thô nhập khẩu và xử lý tranh chấp, góp phần đảm bảo hiệu quả sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp và thương hiệu của ngành điều Việt Nam.

Vào ngày cuối cùng của năm 2019, Vinacas đã có văn bản gửi các doanh nghiệp điều (là hội viên và không phải hội viên), về việc áp dụng TCVN 12380-2018.

Theo đó, Vinacas đề nghị các doanh nghiệp đầu ngành, các doanh nghiệp lớn đi tiên phong trong vấn đề này để TCVN 12380-2018 nhanh chóng phát huy tác dụng, góp phần nâng cao chất lượng điều thô nhập khẩu.

Các doanh nghiệp hội viên Vinacas và các doanh nghiệp trong ngành điều, khi đàm phán, ký kết, thực hiện hợp đồng nhập khẩu điều thô, cần sử dụng TCVN 12380-2018 trong điều khoản chất lượng để ràng buộc các bên thực hiện và làm cơ sở pháp lý để các cơ quan liên quan giải quyết tranh chấp, vi phạm (nếu có).

Với hạt điều có chấm sâu, lâu nay, các nhà máy phải xử lý rất khó khăn để thành loại LP và SP, xuất khẩu chủ yếu cho thị trường Trung Quốc. Nhưng từ năm 2019, Trung Quốc đã hầu như không nhập loại này nữa.

Vì vậy, Vinacas khuyến cáo các doanh nghiệp khi đàm phán, ký kết hợp đồng mua điều thô, cố gắng để không tính hạt điều chấm sâu vào thu hồi. Trong trường hợp đàm phán khó khăn, thì chỉ nên chấp nhận mức thu hồi 10–15% để tránh bị lỗ.

Vinacas cũng khuyến cáo các doanh nghiệp khi đàm phán, ký kết hợp đồng mua điều thô cố gắng bỏ hoặc giảm thấp khoản tiền đặt cọc để giảm chi phí và bớt rủi ro; tốt nhất là dùng phương thức thanh toán L/C.

Bên cạnh đó, vì tính quan trọng và cấp thiết của việc đảm bảo chất lượng hạt điều thô nhập khẩu, Vinacas cũng đã gửi văn bản, đề nghị Bộ NN-PTNT xem xét, tổ chức xây dựng và ban hành kịp thời Quy chuẩn quốc gia về hạt điều thô. Vinacas sẽ phối hợp chặt chẽ với Ban soạn thảo và các cơ quan, tổ chức liên quan để có thể ban hành và triển khai thực hiện ngay trong niên vụ 2020.

Theo Vinacas, Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia này cần đáp ứng 2 vấn đề chính: Quy định về mức chỉ tiêu, yêu cầu liên quan đến chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm và an toàn sinh học; quy định về quản lý để thực hiện Quy chuẩn.