DN cần nâng cao năng lực quản lý cho tương thích với thực tế

Ông Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam, kiến nghị Chính phủ cần có chính sách hỗ trợ DN nhỏ và vừa. Cụ thể, thể chế phải được đổi mới hơn để nhà đầu tư yên tâm kinh doanh.

Riêng đối với hộ kinh doanh, về lâu dài, Chính phủ cần nghiên cứu khung pháp lý cho đối tượng này. Chính sách không ép hộ kinh doanh phải chuyển thành DN mà cần khuyến khích hộ kinh doanh chuyển thành DN. 

“Chính phủ cần miễn thuế thu nhập DN trong 2 năm đầu cho hộ kinh doanh chuyển đổi. Đối với DN siêu nhỏ, Chính phủ cũng nên giảm thuế thu nhập DN từ 17% xuống còn 15%”, ông Thân kiến nghị.

Tạo môi trường kinh doanh để DN đầu tư vào nông nghiệp

Hưởng ứng lời kêu gọi DN tham gia cùng cơ quan nhà nước vào phát triển lĩnh vực nông nghiệp, ứng dụng số hóa để thay đổi và phát triển nền nông nghiệp Việt Nam của Thủ tướng Chính phủ và Bộ Nông nghiệp - PTNT, Tập đoàn Masan đã đặt mục tiêu đầu tư vào nền nông nghiệp công nghệ cao, sản phẩm chất lượng - xu hướng tối ưu mà các cường quốc nông nghiệp trên thế giới đang áp dụng. Tập đoàn Masan là đơn vị tiên phong đầu tư ứng dụng công nghệ tiên tiến thế giới vào mô hình nông nghiệp khép kín 3F “từ trang trại đến bàn ăn”, hoàn thiện chuỗi giá trị tích hợp, kiểm soát chất lượng chặt chẽ từ khâu sản xuất, chế biến đến phân phối sản phẩm. Mục tiêu phục vụ các sản phẩm chất lượng cao cho gần 100 triệu người Việt Nam và tham gia chuỗi cung ứng nông sản toàn cầu.

Với việc sáp nhập VinCommerce và VinEco vào Tập đoàn Masan vừa qua, DN đã sở hữu thêm hệ thống 14 trang trại công nghệ cao, sản xuất, xây dựng và phát triển nông sản thương hiệu Việt, sẵn sàng tham gia hệ thống cung ứng toàn cầu. Cũng thông qua việc sáp nhập này, Masan đã tạo ra một nền tảng bán lẻ lớn nhất Việt Nam, giữ lại thị trường Việt cho chính các DN nội và giúp người tiêu dùng Việt hưởng lợi từ các kênh phân phối hiện đại.

Tại Hội nghị, ông Nguyễn Đăng Quang, Chủ tịch Hội đồng Quản trị, Tổng giám đốc Tập đoàn Masan đã thẳng thắn đưa ra những kiến nghị với lãnh đạo Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và PTNT để có thể xây dựng môi trường kinh doanh tốt hơn cho cộng đồng DN tham gia lĩnh vực nông nghiệp. Chính sách thu hút DN đầu tư vào nông nghiệp cần phải được điều chỉnh một số điểm để khuyến khích đông đảo doanh nghiệp tham gia và có nguồn lực đủ lớn để bứt phá.

CEO của Masan Group cũng kiến nghị Bộ Nông nghiệp và PTNT, chính quyền địa phương vào cuộc quyết liệt hơn nữa trong việc phối hợp và hỗ trợ DN cho công tác xây dựng các chuỗi sản phẩm mà một mình DN không thể làm được. Cụ thể như: Truyền thông hướng dẫn, kết nối người nông dân, kết nối HTX, kết nối DN sản xuất để đảm bảo các chuỗi cung cấp nông sản Việt…

Khó vay vốn

Ông Trần Bá Dương, Chủ tịch Công ty cổ phần Ôtô Trường Hải (Thaco) đề cập việc nhiều ngân hàng thương mại e ngại cho vay trong khi tiềm năng của ngành nông nghiệp còn rất lớn.

Theo ông, DN cần vốn để sản xuất quy mô lớn, toàn cầu. Nếu chỉ trồng chuối 50-100ha thì sản lượng không ổn định cho xuất khẩu. Không thể chỉ xuất khẩu 5 container một ngày mà cần nhiều hơn thế. Quy mô lớn là một điểm mạnh và cơ hội trong thời gian tới. 

Giải đáp vấn đề này, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Minh Hưng cho biết, trong số các lĩnh vực, nông nghiệp, sản xuất luôn được ngân hàng ưu tiên rót vốn. Ông khẳng định, sẽ đề nghị các ngân hàng tháo gỡ, tạo mọi điều kiện để doanh nghiệp tiếp cận vốn dễ dàng hơn.

Sốt ruột với chính sách điện mặt trời

Chủ tịch Tập đoàn Thành Thành Công, ông Đặng Văn Thành, cho rằng, năm 2019 chứng kiến sự phát triển sôi động của điện mặt trời với sự tham gia của các DN tư nhân cùng chính sách giá khuyến khích 9,35 cent/kWh theo Quyết định 11/2017.

Nhờ đó, đến hết tháng 6, cả nước đã có 98 dự án năng lượng tái tạo, tổng công suất gần 5.000 MW được đưa vào vận hành, trong đó 89 nhà máy điện mặt trời, công suất xấp xỉ 4.500 MW. Song con số này đã vượt xa quy hoạch điện VII điều chỉnh (chỉ 850 MW điện mặt trời). Trong khi đó, sau 30/6 - khi Quyết định 11/2017 hết hiệu lực, vẫn chưa có cơ chế giá mới.

Ông kiến nghị Chính phủ, Bộ Công Thương sớm có cơ chế giá khuyến khích điện mặt trời và tháo gỡ những vướng mắc của Luật Quy hoạch với bổ sung quy hoạch. Cùng đó, cải thiện hệ thống truyền tải lưới điện quốc gia để giải toả công suất các dự án điện mặt trời khi hoà lưới.

“Có cơ chế giá mới cho điện mặt trời các nhà đầu tư sẽ khai thác tối ưu nguồn năng lượng, đáp ứng tiêu dùng điện ngày càng tăng và góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia”, ông Thành nhận xét.  

Sở, ngành bàng quan, vô cảm với DN

Dưới góc độ chuyên gia kinh tế, ông Đỗ Thiên Anh Tuấn, giảng viên Đại học Fulbright, nhận định vẫn còn những sở ngành bàng quan, vô cảm, chưa xem khó khăn của DN là trách nhiệm của chính họ. Do đó, đây là điểm cần được quan tâm, tập trung cải thiện trong thời gian tới.

Đồng tình, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam dẫn chứng theo công bố mới nhất của Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam, 55% DN vẫn phải chi phí không chính thức cho bộ máy công chức. Trong đó, có 1 bộ phận DN phải bôi trơn lớn, chiếm tới 10% tổng doanh thu.

Đặc biệt nhấn mạnh đến việc thanh kiểm tra, Phó thủ tướng nói, theo chỉ đạo, cơ quan nhà nước không được thanh tra, kiểm tra trùng lắp. Tuy nhiên, tỉ lệ DN hằng năm bị thanh tra, kiểm tra vẫn còn rất lớn, chiếm tới 1/3. Khảo sát năm 2019 cũng chỉ ra vẫn còn 19% số DN bị thanh tra, kiểm tra 2 lần trở lên.

Phải thực sự thay đổi tư duy

Điểm lại thành tựu kinh tế - xã hội năm qua, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, tốc độ tăng trưởng năm 2019 trên 7%, là một trong những nền kinh tế tăng trưởng tốt nhất toàn cầu. Môi trường kinh doanh vững chắc với lạm phát thấp và tỷ giá ổn định.

Việt Nam cán đích xuất nhập khẩu trên 500 tỷ USD, một kỷ lục chưa từng có. Dự trữ ngoại hối cũng đạt mức chưa từng có. Thâm hụt ngân sách và nợ công giảm đáng kể, năng lực tài chính nhà nước được củng cố.

Năm 2019, thu hút được hơn 32 tỷ USD vốn đầu tư nước ngoài, giải ngân được trên 17 tỷ USD, cao nhất trong những năm gần đây. Cùng đó, tầng lớp trung lưu tăng nhanh, khoảng 15% và dự báo tăng lên 50% vào năm 2020.

Thủ tướng nhấn mạnh: “Đóng góp vào thành quả kinh tế - xã hội năm 2019 cũng như hơn 3 thập niên đổi mới có vai trò quan trọng của cộng đồng DN và doanh nhân Việt Nam.

Tuy nhiên, chúng ta phải thực sự thay đổi tư duy không phải những gì mà Nhà nước không muốn làm thì chuyển cho tư nhân mà là những gì tư nhân làm được và làm tốt thì nên để tư nhân tham gia, kể cả DN tham gia cung cấp dịch vụ công, những quan điểm mới này tôi xin đề nghị các địa phương, các ngành nên quán triệt để triển khai. Không phải cái khó đẩy cho tư nhân mà cái gì tư nhân làm được nên ủng hộ”.

Tiếp tục thực hiện nhất quán và triệt để trong cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, như xử lý việc mất khả năng thanh toán, độ dễ dàng khi nộp thuế, thủ tục mở doanh nghiệp, bảo vệ nhà đầu tư nhỏ lẻ, tính thực thi pháp luật, nhất là tiếp cận đất đai.

Tiếp tục giảm đáng kể danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện, đơn giản hóa các quy định về điều kiện kinh doanh, chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm. Cải thiện mạnh mẽ, rõ nét chỉ số phá sản DN và giải quyết tranh chấp hợp đồng.

Phải rà soát, sửa đổi, hoàn thiện các thủ tục về đầu tư, đất đai, xây dựng và môi trường, những vấn đề này thường làm cho DN chờ đợi, mất nhiều thời gian.

Cần rà soát và thiết lập cơ chế ưu đãi tài chính tốt hơn, khuyến khích DN áp dụng các mô hình kinh doanh bền vững bao trùm như ứng dụng công nghệ tiên tiến, sử dụng hiệu quả tài nguyên, năng lượng, sản xuất thông minh, bảo vệ môi trường, khuyến khích DN FDI và DN nội địa liên kết với nhau trong việc hình thành chuỗi giá trị.

Cải cách triệt để thủ tục hành chính, thuế, giấy phép là một yêu cầu đặt ra, trong đó có việc áp dụng công nghệ, quy trình tinh giản thủ tục, xóa bỏ các trở ngại liên quan đến quy hoạch, nhất là tiếp cận đất đai, mặt bằng sản xuất, thủ tục xây dựng cơ sở hạ tầng, giảm chi phí sản xuất, tăng sức cạnh tranh của DN ở địa phương.

Chấm dứt ngay tình trạng các nhân viên công quyền sử dụng quyền lực mềm để hù dọa DN mỗi khi DN có sai sót hay chỉ là bất đồng. Thủ tướng nhấn mạnh, chúng ta phải bảo đảm rằng, tất cả các ý kiến của DN đều phải được lắng nghe và tôn trọng, còn việc tiếp thu hay không phải thảo luận, phải phân tích, phản biện để đi đến chính sách tốt nhất. “Các cơ quan quản lý Nhà nước phải loại đi những cán bộ nhũng nhiễu phiền hà, gây khó khăn cho sản xuất kinh doanh do tham nhũng tiêu cực hoặc do trình độ yếu kém để kéo dài thời gian, làm mất thời gian, cơ hội đầu tư của doanh nghiệp”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng yêu cầu chính quyền các địa phương mạnh mẽ đổi mới tư duy và năng lực quản lý của các cơ quan quản lý Nhà nước ở địa phương mình để tương thích với mặt bằng nhu cầu của cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư, phải tích cực cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, chống phân biệt đối xử giữa kinh tế trong nước và nước ngoài, kinh tế Nhà nước với tư nhân, DN với hộ kinh doanh cá thể, DN lớn và DN nhỏ… Tuyệt đối không được có tư duy phân biệt đối xử, “tham lớn bỏ nhỏ”.

Thủ tướng bày tỏ: Một cộng đồng DN lớn mạnh bền vững có khả năng cạnh tranh toàn cầu, với những doanh nhân Việt Nam có khát vọng, có lòng tự tôn dân tộc mãnh liệt, chính là những tiền đề quan trọng để Việt Nam trở thành quốc gia độc lập tự cường và thịnh vượng vào năm 2045.