Đánh thức vùng đất bao năm ngủ yên trong sương giá

Cánh đồng hóa đang được san gạt.

Khi biết tôi đang trên đường lên Mù Cang Chải trong những ngày cuối năm giá rét, Bí thư Huyện ủy Nông Việt Yên điện cho tôi: Các anh cố gắng lên xã Nậm Khắt nhé, nơi ấy đang xây dựng một cánh đồng hoa cao nhất tỉnh Yên Bái…

Xã Nậm Khắt nằm trên độ cao 1.400m cao nhất huyện Mù Cang Chải, một vùng đất khá bằng phẳng quanh năm giá lạnh, nhiệt độ trung bình năm 17-18^oC. Lo chiếc xe cà tàng của chúng tôi không thể leo dốc được, nên phải mượn chiếc xe bán tải của Ban Quản lý rừng phòng hộ Mù Cang Chải do ông Nguyễn Tư Khoa - giám đốc trực tiếp cầm lái đưa chúng tôi lên Nậm Khắt.

Người ta ví Nậm Khắt là Sa Pa thứ hai của vùng núi Tây Bắc, “nàng tiên” ngủ trong rừng, nằm giữa đèo Khau Phạ và Khu Bảo tồn loài và sinh cảnh Mù Cang Chải giáp với xã Ngọc Chiến tỉnh Sơn La. Một vùng núi cao có tiểu vùng khí hậu không khác Sa Pa là mấy, mùa đông sương mù đặc quánh, nhiều năm có mưa tuyết phù hợp trồng các giống cây ăn quả ôn đới và những cây thuốc có giá trị kinh tế cao.

Người dân xã Nậm Khắt làm công cho HTX hoa.

Tháng 10/2016 người dân xã Nậm Khắt tưng bừng tham gia lễ động thổ khởi công xây dựng Dự án tổ hợp kinh tế miền núi do Cty CP đầu tư thương mại Mù Cang Chải làm chủ đầu tư với tổng mức đầu tư 1.200 tỷ. Dự án xây dựng nhà máy SX trà sơn tra, trà xanh, nhà máy than sinh học, khu nghỉ dưỡng… tạo việc làm cho 120 lao động địa phương có công ăn việc làm ổn định, thu nhập bình quân từ 5-6 triệu/tháng.

Sau ngày động thổ dự án mất hút không tăm hơi, Nậm Khắt vẫn là vùng đất bị lãng quên, “nàng tiên” vẫn ngủ trong mây mù và sương khói.

Cho đến một ngày anh Đỗ Xuân Công, một nông dân “chính hiệu” ở huyện Mê Linh, TP Hà Nội đã tới Nậm Khắt quyết định đầu tư vốn liếng trồng hoa tại đây. Năm 2001 anh lên thành phố Sơn La thuê 3ha đất trồng hoa.

Anh Đỗ Xuân Công (phải) - GĐ HTX trao đổi với cán bộ địa phương thời gian sinh trưởng của hoa.

Tuy nhiên, anh vẫn mơ ước một vùng đất với điều kiện đất đai và khí hậu tương tự như Sa Pa để mở rộng diện tích trồng những giống hoa quý đang được thị trường ưa chuộng. Cách đây mấy tháng anh vào xã Ngọc Chiến, huyện Mường La tìm đất thuê trồng hoa, nhưng không thành.

Từ Ngọc Chiến anh sang Nậm Khắt, khi đặt chân tới đây, nhìn vùng đất khá bằng phẳng lại nằm trên độ cao 1.400m quanh năm giá lạnh anh đã thốt lên: Nậm Khắt là Sa Pa thứ hai đây rồi! Thế là anh quyết định kêu gọi thêm 7 người bạn trồng hoa ở các nơi tới đây thành lập HTX hoa Nậm Khắt.

Ngày 1/10/2019 anh đã hoàn thành việc thương thảo thuê 10ha đất ruộng một vụ của người dân với giá 35 triệu/ha/năm, thời gian thuê 10 năm trên cánh đồng 30ha được quy hoạch trồng hoa cao cấp ở xã Nậm Khắt.

HTX hoa Nậm Khắt chính thức ra mắt ngày 26/11/2019 anh Đỗ Xuân Công đảm nhận chức GĐ HTX, cánh đồng hoa được khởi công xây dựng ngay trong ngày thành lập. Cuộc dồn điền từ những thửa ruộng bậc thang bé như lòng bàn tay thành các ô ruộng lớn được máy móc đánh thành các luống hoa thẳng tắp.

Cánh đồng hoa đã trồng được 3 ha.

Ông Thào A Páo, Chủ tịch xã Nậm Khắt cho biết: Khi máy móc tiến hành san ủi, một số hộ dân không hiểu đã ra ngăn cản khi được chúng tôi giải thích, sau 10 năm HTX hoa không thuê nữa thì ruộng sẽ được trả lại cho dân, nhà có 1.000m2 được nhận lại 1.000m2, không mất mét vuông nào, nhưng ruộng lại bằng phẳng dễ làm, Từ đó bà con mới yên tâm để HTX san tạo mặt bằng.

Đây là ruộng một vụ, cấy giỏi lắm cũng chỉ được hơn 4 tấn/ha, HTX hoa thuê với giá 5 tấn/ha, người dân không phải đầu tư giống, phân bón và công lao động. Với giá thuê như thế là được rồi, ngoài ra HTX còn thuê họ làm công, tiền công đang được trả 130.000đ/người/ngày…

Chị Nguyễn Thị Nga giới thiệu giống hoa với cán bộ địa phương.

Chị Nguyễn Thị Nga, thành viên HTX hoa ở tận Hải Phòng lên Nậm Khắt thuê đất trồng hoa. Chị cho hay: Để đầu tư cho một ha hoa với số vốn ban đầu khoảng 300-400 triệu, sau một năm mới được thu.

Dự kiến mỗi ha thu 200 triệu một năm, chúng tôi trồng các giống hoa cao cấp nhập từ các nước: Pháp, Italia, Trung Quốc… đủ các loại hoa: Hồng, cúc, ly, lay ơn…đáp ứng mọi nhu cầu của thị trường.

Ngoài thuê người dân địa phương chị Nga trực tiếp lội ruộng trồng hoa. Chị trồng giống hoa hồng Pháp, bông to màu đậm vừa được nhập khẩu về.

Anh Công cho biết thêm: Đến nay HTX đã trồng được 3ha, đất làm xong đến đâu trồng hoa ngay đến đó. Ngoài diện tích 10ha mà HTX hoa thuê của dân, nếu hộ nào trong khu đồng này muốn trồng hoa thì HTX sẽ cung cấp giống, kỹ thuật và sẵn sàng bao tiêu sản phẩm cho họ. HTX giúp họ chuyển đổi nghề để có thu nhập cao hơn, với đồng đất này chỉ trồng lúa thì suốt đời người dân vẫn cứ nghèo thôi.

Tôi tin rằng, một ngày không xa nơi đây sẽ trở thành cánh đồng hoa bạt ngàn, không chỉ 10 hay 30ha đâu nhé mà lên đến cả trăm ha. Bởi không nơi nào ở Tây Bắc có điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng lý tưởng như ở đây…

Anh Đỗ Xuân Công trình bày những dự kiến mở rộng cánh đồng hoa.