Hà Lan nổi tiếng với một nền nông nghiệp công nghệ siêu cao

Chính phủ Hà Lan mới đầu tư 2 triệu euro để mua số liệu do vệ tinh quay quanh quỹ đạo trái đất thu thập nhằm làm cơ sở đưa ra các giải pháp cải thiện tính bền vững và hiệu quả trong trồng trọt, thúc đẩy áp dụng công nghệ nông nghiệp chính xác.

Giám sát cây trồng bằng dữ liệu vệ tinh

Theo một số chuyên gia, canh tác chính xác ở châu Âu đã bắt đầu cách đây khoảng 20 năm. Canh tác kỹ thuật số (hay canh tác chính xác) về cơ bản là việc sử dụng công nghệ thông tin trong nông nghiệp để tối ưu hóa nhằm đạt hiệu quả cao.

Chính phủ Hà Lan mới đầu tư 2 triệu euro để mua số liệu vệ tinh thu thập để phục vụ sản xuất nông nghiệp.

Nghị viện châu Âu đã định nghĩa nông nghiệp chính xác là "một phương pháp quản lý nông nghiệp dựa trên việc quan sát, đo lường và ứng phó sự biến đổi giữa các cánh đồng và cây trồng hay trong việc chăm sóc vật nuôi".

Phương pháp này nhằm tối ưu hóa sản xuất nông nghiệp, tăng năng suất, giảm chi phí đầu vào cũng như tác động môi trường của việc nuôi - trồng. Nó bao gồm các công nghệ dựa trên dữ liệu, kể cả các hệ thống định vị vệ tinh như GPS, viễn thám… và internet trong quản lý cây trồng và giảm thiểu việc sử dụng phân bón, thuốc trừ sâu và nước.

Các ứng dụng của nông nghiệp chính xác bao gồm các hệ thống hướng dẫn tự động và công nghệ đánh giá sự thay đổi, cho phép áp dụng trong các khâu làm đất, gieo hạt, bón phân, tưới nước, diệt cỏ và trừ sâu, thu hoạch và chăn nuôi một cách chuẩn nhất. 

Công nghệ hiện đại được ứng dụng nhiều trong nông nghiệp

Sở dĩ Hà Lan mua dữ liệu vệ tinh phục vụ làm nông nghiệp do được sử dụng các cảm biến chuyên dụng từ xa, vệ tinh sẽ ghi lại các dữ liệu về chất lượng đất, độ ẩm, không khí và áp suất khí quyển để phân tích sự thay đổi của cây trồng và chất lượng nước. Các dữ liệu đó sẽ được các công ty có chuyên môn phân tích, công bố trên internet, nhằm tư vấn cho nông dân về tưới tiêu, bón phân, thụ phấn và dùng thuốc bảo vệ thực vật.

Hơn nữa, dữ liệu vệ tinh cho phép nông dân giám sát chặt chẽ sự phát triển của cây trồng, sự xâm hại của sâu bọ và các mối đe dọa đối với mùa màng để có hành động can thiệp chính xác ở những nơi và thời điểm cần thiết. Phương pháp canh tác thông minh này giúp nông dân Hà Lan tiết kiệm đáng kể nhiên liệu, hạt giống, phân bón nhân tạo, thuốc bảo vệ thực vật và nước, đem lại hiệu quả và tính bền vững cao.

Đầu tư cao, sản xuất nhiều

Thực tế ở Hà Lan, do đất ít, điều kiện ánh sáng, nhiệt độ có hạn chế, nên giá thành sản xuất lương thực - thực phẩm cao, chất lượng sản phẩm cũng không tốt. Sản xuất nông nghiệp vì vậy đã chuyển hướng sang trồng rau, hoa, cây cảnh hoặc chăn nuôi, hoặc thông qua mở rộng quy mô sản xuất để tăng hiệu quả, hoặc chuyển sang nền nông nghiệp hữu cơ… 

Hà Lan chú trọng việc ứng dụng công nghệ tin học trong sản xuất nông nghiệp

Người Hà Lan tự tìm tòi khám phá lợi thế của một nước nhỏ, nghèo tài nguyên thiên nhiên, biết tranh thủ nguồn lực từ tài nguyên và thị trường thế giới để không ngừng đổi mới cơ cấu kinh tế theo hướng tối ưu hoá, tạo ra những thành công về nông nghiệp. Nhà nước coi trọng nhiệm vụ cải tạo đất, đầu tư bình quân trên 4.000 euro/ha năm; nhà nước còn tài trợ chỉnh lý đất đai, biến các thửa ruộng nhỏ liên kết thành thửa lớn liền nhau, xây dựng hệ thống kênh rạch, đảm bảo yêu cầu cơ giới hoá…

Đặc biệt, vì thiếu đất canh tác, Hà Lan thực thi chiến lược "đầu tư cao - sản xuất nhiều" - một đặc trưng nổi bật của nền nông nghiệp Hà Lan. Nhờ đó, Hà Lan có kết cấu hạ tầng nông nghiệp rất tốt. Tốc độ phát triển khoa học công nghệ trong nông nghiệp Hà Lan cũng được xếp vào tốp những nước hàng đầu thế giới, đặc biệt là thành tựu tạo giống và nhà kính, với phương thức đầu tư tập trung vốn và chất xám, theo phương châm đầu tư cao, thu nhập cao, hiệu suất cao.

Tiến bộ của khoa học công nghệ trong nông nghiệp được Hà Lan quan tâm đầu tư mạnh để ứng dụng trong thực tiễn

Với quỹ đất ít, Hà Lan áp dụng công nghệ "tăng diện tích đất", tập trung áp dụng các biện pháp thâm canh cao, nâng cao năng suất trên đơn vị diện tích, tạo ra năng suất cao gấp nhiều lần so với năng suất bình quân của thế giới.

Theo Tổng cục Thống kê Hà Lan, năm 2016, xuất khẩu nông sản thực phẩm Hà Lan đạt gần 94 tỷ euro (so với 90 tỷ năm 2015), trong đó, các sản phẩm nông nghiệp chiếm 85 tỷ euro (tương đương 22% tổng kim nghạch xuất khẩu); nguyên liệu nông nghiệp, tri thức và công nghệ chiếm 9 tỷ - một kỷ lục mới. Doanh số xuất khẩu vật liệu nhà kính tăng nhiều nhất (370 triệu euro).

Công nghệ tự động hóa trong nông nghiệp giúp giảm chi phí sản xuất, tăng hiệu quả canh tác...

Được biết, có trên 10 sản phẩm nông nghiệp công nghệ cao Hà Lan xuất khẩu đứng thứ nhất và thứ hai thế giới như: hoa tươi, cà chua, khoai tây, hành tây, trứng gà, pho mát, sữa đặc, bia đại mạch, bánh ca cao, dầu ca cao, thịt lợn, sô-cô-la và thuốc lá.

Điều đáng nói, kim ngạch xuất khẩu nông sản của Hà Lan năm 2016 chỉ đứng sau Mỹ, nhưng hiệu quả và tính cạnh tranh lại cao nhất thế giới. Hiệu suất lao động tuy thấp hơn Mỹ một chút, nhưng hiệu suất đất thì cao hơn hẳn mọi nước trên thế giới.

Nền nông nghiệp phát triển như vậy nhưng tỷ trọng nông nghiệp chỉ chiếm 1,6 % GDP và chỉ chưa đến 1,5 % dân số Hà Lan (số liệu 2016) tham gia sản xuất để làm nên kỳ tích được ngưỡng mộ như vậy.

Một chi tiết đáng chú ý là nhu cầu về vật liệu nông nghiệp của Hà Lan, đổi mới và công nghệ chính xác ngày càng tăng, ví dụ như nhà kính tiết kiệm năng lượng, các hệ thống nông nghiệp chính xác (thông qua GPS và thiết bị bay không người lái) và những phát minh mới làm cho cây trồng có khả năng chống lại các tác động của biến đổi khí hậu và bệnh tật…

Sự phát triển liên tục này phù hợp với chiến lược của Hà Lan về xuất khẩu - củng cố vị trí hàng đầu của nước này trong lĩnh vực nông nghiệp và thực phẩm thông qua xuất khẩu kiến thức và đổi mới, ngoài các nông sản truyền thống - một lĩnh vực mà Hà Lan là một trong những nước đứng đầu thế giới./.