Phát triển chăn nuôi hươu theo chuỗi giá trị (bài 1): Bảo tồn, duy trì và nâng cao chất lượng giống hươu

Thống kê ở các địa phương cho thấy, đàn hươu trên địa bàn tỉnh ở thời điểm hiện tại dao động từ 45.000-50.000 con, tập trung tại các huyện miền núi: Hương Sơn, Hương Khê, Vũ Quang, nhưng nhiều nhất là ở Hương Sơn với khoảng 36.000 con. Nghề nuôi hươu mang lại nguồn lợi nhuận khá cao nên không ít hộ nông dân làm giàu từ đó. Đặc biệt, khi hươu giống, nhung hươu Hương Sơn được Cục Sở hữu trí tuệ Bộ Khoa học & Công nghệ cấp giấy chứng nhận thương hiệu số 118323 (1434/QĐ-SHTT, ngày10/4/2008), cơ hội lại lớn hơn.

“Tuy nhiên, thực tế cho thấy, người nuôi hươu truyền thống đang lựa chọn con giống bằng kinh nghiệm chứ chưa hề có một cơ sở sản xuất hươu giống được gắn “tem” về chất lượng nên giá cả rất thất thường. Hươu giống cao điểm có giá từ 40-50 triệu đồng/con; nhưng cũng có lúc chỉ còn 1-2 triệu đồng/con” - Giám đốc HTX Hươu giống nhung hươu, mật ong Sơn Lâm - Phan Văn Luật đề cập về sự “đỏng đảnh” của thị trường hươu giống.

Xác định hươu là một trong 4 vật nuôi chủ lực (lợn, bò, hươu, tôm) mang lại hiệu quả kinh tế cao, năm 2014, UBND tỉnh đã đề ra chiến lược phát triển nuôi hươu theo chuỗi giá trị đến năm 2020. Mitraco được chọn là doanh nghiệp đầu kéo cho chuỗi giá trị này.

Ngày 19/4/2015, Trung tâm Hươu giống và Các sản phẩm chế biến từ nhung hươu (Mitraco) được triển khai xây dựng trên diện tích 46 ha tại 2 xã: Sơn Quang, Sơn Lĩnh (Hương Sơn) với tổng mức đầu tư giai đoạn 1 gần 40 tỷ đồng. Theo tính toán, giai đoạn 1, trung tâm sẽ lựa chọn 1.000 con hươu đực dựa trên các yếu tố nổi bật về hình thể, năng suất, chất lượng để phối giống và duy trì đàn.

Quá trình triển khai, bước đầu đơn vị phải đối mặt với rất nhiều khó khăn. Đặc biệt là cơ sở vật chất tiếp quản từ Công ty CP Hươu giống Hương Sơn sau nhiều năm bị bỏ hoang nên quá trình tái thiết mất rất nhiều thời gian. Hơn thế, phần lớn diện tích dự án đã được phê duyệt cho đến nay vẫn chưa thể giải phóng mặt bằng.

Sau nhiều nỗ lực, đến nay, mọi hoạt động tại trung tâm diễn ra theo chiều hướng thuận lợi. Từ chỗ 30 con ban đầu, đàn hươu của trung tâm tăng lên 100 con và mục tiêu 1.000 con trong năm nay sẽ về đích nếu huyện Hương Sơn bàn giao được mặt bằng sạch.

Khác với cách nuôi hươu trong chuồng truyền thống, công ty chọn phương pháp chăn thả tự nhiên, giúp hươu thích nghi với môi trường và tăng sức đề kháng, nhất là khi đồng cỏ Sơn Quang, Sơn Lĩnh từ lâu vốn được mệnh danh là cái “nôi” chăn thả lý tưởng của loài hươu. Đặc biệt, vào mùa giao phối, cách nuôi tự nhiên giúp người chăm sóc dễ quan sát và điều chỉnh các biểu hiện của vật nuôi. Công ty đã đầu tư lắp đặt hàng rào sắt dẫn lối; phân chia đàn hươu thành từng nhóm (nhóm mang thai, nhóm hươu đực) để thuận tiện cho việc chăm sóc. Chỉ sau một thời gian ngắn, “Trung tâm đã có 7 con hươu mới sinh khỏe mạnh. Trong tháng 4, đàn hươu mang thai sẽ sinh thêm 15 con nữa; tỷ lệ phối giống hiện đạt từ 90-99%” - Giám đốc Trung tâm Hươu giống và Các sản phẩm chế biến từ hươu Nguyễn Mạnh Tuấn phấn khởi cho biết.

Thành công này sẽ tạo nền móng vững chắc cho việc duy trì, lưu giữ chất lượng hươu giống thương hiệu “made in Việt Nam”. Với đà này, theo Trưởng phòng Kinh tế Mitraco Nguyễn Anh Thắng: “Giai đoạn 2 từ 2017-2018, đàn hươu sẽ tăng từ 5.000 - 10.000 con theo kế hoạch đặt ra và không cần thực hiện các phương án thay thế tốn kém như nhập tinh ngoại từ Canada, CHLB Nga hoặc nhập nái trong và ngoài nước có chất lượng để phối giống”.

Theo Hoài Nam/baohatinh.vn