Bắc Giang: Sản xuất nông nghiệp hàng hóa gắn với XDNTM

Bắc Giang: Sản xuất nông nghiệp hàng hóa gắn với XDNTM
Chương trình xây dựng nông thôn mới (XDNTM) đang được các địa phương tích cực triển khai thực hiện và đã đạt được những thành tích đáng kể. Ở Bắc Giang, nhờ sự đồng thuận trong cách triển khai thực hiện mà chương trình XDNTM đã tạo được luồng sinh khí mới, góp phần thu hẹp khoảng cách giữa nông thôn và thành thị, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân...

Thành quả bước đầu

Xuất phát từ điều kiện kinh tế - xã hội của địa phương, Bắc Giang đã chỉ đạo tập trung làm từng bước, không ồ ạt, dập khuôn máy móc và phải được tiến hành một cách dân chủ, công khai để phát huy vai trò của người dân, nâng cao chất lượng của đề án quy hoạch XDNTM. 

Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Doanh, Chánh văn phòng điều phối Chương trình mục tiêu quốc gia XDNTM tỉnh Bắc Giang, cho biết, công tác lập quy hoạch được triển khai thực hiện nghiêm túc; việc rà soát lập và điều chỉnh quy hoạch được quan tâm thực hiện, làm cơ sở để các địa phương xây dựng đề án XDNTM, xây dựng kế hoạch sản xuất, vùng sản xuất, phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội, môi trường… Đến nay, 100% số xã trên địa bàn đã hoàn thành quy hoạch XDNTM. Trong đó, 40 xã XDNTM giai đoạn 2011 - 2015 đã hoàn thành đề án phát triển vùng sản xuất, nâng cao thu nhập cho người dân. Chỉ sau 3 năm, 40 xã này đã xây dựng và thực hiện được gần 200 mô hình phát triển sản xuất, tập trung vào các sản phẩm nông - lâm nghiệp hàng hóa chủ lực của tỉnh như: vải, lúa chất lượng cao, rau, lạc, hoa chất lượng cao, cây lấy gỗ, lợn, gà… và thủy sản.

Năm 2012, công tác dồn điền đổi thửa và xây dựng cánh đồng mẫu lớn tại 2 xã Cảnh Thụy và Tư Mại (Yên Dũng) đã thành công với quy mô mỗi mô hình 50ha, 13 cánh đồng thu nhập cao với diện tích 339ha, vùng sản xuất rau chế biến tại các huyện Yên Dũng, Tân Yên, Lạng Giang và Lục Nam; cánh đồng sản xuất lúa chất lượng cao với quy mô trên 5ha tại các huyện Yên Dũng, Việt Yên, Hiệp Hòa, Lạng Giang... cũng cho kết quả khả quan. Các mô hình sản xuất mới, có sự liên kết “4 nhà” được triển khai sâu rộng, tiêu biểu là liên kết sản xuất khoai tây chế biến Atlantic tại xã Tư Mại (huyện Yên Dũng), trồng rau an toàn tại xã Song Mai (TP. Bắc Giang), trồng rau cần tại xã Hoàng Lương (huyện Hiệp Hòa)…, góp phần giúp bà con cải thiện đáng kể thu nhập, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần. Từ đó, tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh; tỷ lệ hộ sử dụng điện, nước sạch đảm bảo vệ sinh, hộ có phương tiện nghe nhìn, internet, điện thoại cố định tăng đáng kể. Mạng lưới chăm sóc sức khỏe, cơ sở vật chất giáo dục được đầu tư phát triển; công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn (LĐNT) được quan tâm. Từ năm 2011 đến nay, Bắc Giang đã đào tạo nghề ngắn hạn cho trên 20.000 LĐNT; trên 70% LĐNT có việc làm sau đào tạo, 80% lao động qua đào tạo nghề đã phát huy được kết quả đào tạo. Các hộ nông dân được giao đất, giao rừng, vay vốn phục vụ sản xuất, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật để nâng cao vai trò tự chủ và ngày càng sáng tạo trong sản xuất. 

Một tín hiệu đáng mừng ở nhiều vùng nông thôn Bắc Giang là kinh tế nông thôn đang chuyển dịch theo hướng đẩy mạnh phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, ngành nghề, dịch vụ. Các loại hình tổ chức sản xuất kinh doanh phát triển cả về quy mô lẫn chất lượng hoạt động. Kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội được quan tâm đầu tư đồng bộ. Hệ thống chính trị được củng cố, tăng cường; dân chủ ở cơ sở được phát huy; an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được đảm bảo. 
 

Ông Nguyễn Văn Doanh.


Về chương trình XDNTM, đến nay, tổng kinh phí huy động để thực hiện chương trình trên địa bàn tỉnh đạt khoảng 700 tỷ đồng (trong đó ngân sách Trung ương chiếm khoảng 16,8%; ngân sách tỉnh 12,5%; ngân sách huyện, thành phố khoảng 13,2%, còn lại là vốn lồng ghép và huy động từ người dân, khoảng 58%). Công tác huy động nguồn lực xã hội hóa để xây dựng kết cấu hạ tầng được chính quyền các cấp tỉnh Bắc Giang quan tâm. Theo đó, tỉnh đã huy động được trên 200 tỷ đồng bằng tiền mặt, ngày công lao động và hiến đất để làm đường giao thông nông thôn và các công trình hạ tầng. Hiện, bình quân các xã trên địa bàn tỉnh đã đạt khoảng 10/19 tiêu chí (tăng gần 3 tiêu chí so với khi bắt đầu triển khai thực hiện), riêng 40 xã XD NTM giai đoạn 2011-2015 đạt khoảng 13/19 tiêu chí (tăng 3,5 tiêu chí so với khi bắt đầu triển khai thực hiện). Dự kiến đến hết năm 2013, có 2 xã hoàn thành 19 tiêu chí NTM là Song Mai (TP.Bắc Giang) và Tân Thịnh (huyện Lạng Giang).

Những khó khăn cần tháo gỡ

Trong quá trình triển khai thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm về nông nghiệp, nông dân, nông thôn, Bắc Giang vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc cần được tháo gỡ. Đó là cơ cấu sản xuất nông nghiệp chuyển dịch chậm, cây lúa vẫn đóng vai trò chủ đạo. Một số loại cây trồng vẫn thiếu tính bền vững, chưa hình thành được nhiều vùng nguyên liệu tập trung, chuyên canh, giá trị thu nhập trên một đơn vị diện tích còn thấp. Kinh tế thủy sản phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, việc chuyển giao tiến bộ kỹ thuật trên nhiều lĩnh vực còn chậm, chưa có bước đột phá thúc đẩy nông nghiệp, nông thôn phát triển. Cơ sở hạ tầng ở nông thôn còn nhiều yếu kém, chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội. Ngành nghề tiểu thủ công nghiệp sản xuất nhỏ lẻ, chưa tạo được sản phẩm hàng hóa, năng lực cạnh tranh trên thị trường còn yếu... 

Ông Doanh nhấn mạnh: “Vướng mắc nhất hiện nay trong quá trình thực hiện XDNTM vẫn là thiếu vốn và cung ứng chậm, không bảo đảm để triển khai thực hiện các dự án, chương trình. Tâm lý sản xuất nhỏ, tiểu nông trong nông dân còn phổ biến, sự trông chờ, ỷ lại của người dân vào sự giúp đỡ của Nhà nước còn nặng nề. Một bộ phận cán bộ, đảng viên và nông dân chưa thấy hết vai trò, trách nhiệm của mình, chưa xác định được chủ thể trong quá trình vận động XDNTM”.

Phát triển sản xuất nông nghiệp bền vững, giải quyết việc làm ổn định đối với nông dân và XDNTM hiện nay là một quá trình khó khăn. Vì vậy, Bắc Giang đang chỉ đạo đẩy mạnh tuyên truyền sâu rộng trong cán bộ, đảng viên, nhân dân nhằm tạo sự thống nhất về nhận thức và hành động. Trước mắt, tỉnh tập trung chỉ đạo thực hiện bốn nhiệm vụ trọng tâm: Tổ chức triển khai thực hiện hỗ trợ theo các chính sách, đề án của chương trình sản xuất nông nghiệp hàng hóa tập trung gắn với XDNTM. Khuyến khích dồn điền đổi thửa, xây dựng cánh đồng mẫu lớn và ứng dụng công nghệ mới vào sản xuất nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh của nông sản trên thị trường. Tăng cường công tác dự báo, dự tính, có các biện pháp đối phó kịp thời với biến đổi khí hậu, dịch bệnh gây hại cho sản xuất, tăng cường thông tin thị trường, giá cả vật tư, các giống mới có năng suất, chất lượng tới người sản xuất. Đẩy mạnh công tác tập huấn, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất, khuyến khích người dân mở rộng sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP đối với các sản phẩm hàng hóa như vải thiều, rau chế biến, gà đồi… Tăng cường liên doanh liên kết giữa các doanh nghiệp chế biến với người sản xuất. Đẩy mạnh xúc tiến thương mại, tìm kiếm các thị trường mới có tiềm năng cho xuất khẩu nông sản; tăng cường quảng bá, giới thiệu các thương hiệu sản phẩm nông nghiệp hàng hóa đã được xây dựng như: chỉ dẫn địa lý vải thiều Lục Ngạn, gà đồi Yên Thế, nhãn hiệu hàng hóa tập thể rượu Làng Vân, phát triển thêm một số sản phẩm như na dai,dứa,…

“Chỉ có phát triển sản xuất hàng hóa dựa trên lợi thế cạnh tranh của từng vùng miền mới là con đường ngắn nhất để nâng cao thu nhập cho nông dân, hoàn thành nhiều tiêu chí quan trọng trong XDNTM”, ông Doanh nhấn mạnh.

 

 

Hiện, bình quân các xã trên địa bàn tỉnh đã đạt khoảng 10/19 tiêu chí (tăng gần 3 tiêu chí so với khi bắt đầu triển khai thực hiện), riêng 40 xã XD NTM giai đoạn 2011-2015 đạt khoảng 13/19 tiêu chí (tăng 3,5 tiêu chí so với khi bắt đầu triển khai thực hiện). Dự kiến đến hết năm 2013, có 2 xã hoàn thành 19 tiêu chí NTM là Song Mai (TP.Bắc Giang) và Tân Thịnh (huyện Lạng Giang).

 

Trung Hiếu
Nguồn: kinhtenongthon.com.vn