Hiện có trên 1,4 triệu khách hàng là hộ đồng bào dân tộc thiểu số đang vay 135.964 tỉ đồng, chiếm 24,8% tổng dư nợ của NHCSXH”.
Đó là thông tin được nhấn mạnh tại Hội thảo khoa học “Đánh giá hiệu quả các chương trình tín dụng chính sách xã hội đối với đồng bào dân tộc thiểu số tại Việt Nam” do Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) phối hợp với Ủy ban Dân tộc (UBDT) tổ chức.
Tín dụng chính sách nâng cao đời sống vùng DTTS
Trong những năm qua, công tác dân tộc, chính sách dân tộc là vấn đề cơ bản, lâu dài, là nhiệm vụ chính trị trọng tâm và thường xuyên của Đảng, Nhà nước, Chính phủ và cả hệ thống chính trị.
Theo báo cáo của NHCSXH, đến ngày 31/8/2019, NHCSXH đang quản lý các chương trình tín dụng chính sách xã hội theo chỉ định của Chính phủ và một số dự án cho vay, tổng dư nợ đạt 199.823 tỉ đồng, với 8,2 triệu món vay của gần 6,6 triệu khách hàng còn dư nợ. Trong đó, có trên 1,4 triệu khách hàng là hộ đồng bào DTTS với dư nợ bình quân một hộ đạt 34 triệu đồng/bình quân chung là 30,4 triệu đồng.
Nguồn vốn này đã góp phần giúp hộ DTTS phát triển sản xuất, nâng cao đời sống và thoát nghèo. Cụ thể, có trên 2 triệu hộ thoát nghèo, thu hút và tạo việc làm cho trên 162.000 lao động (trên 16.000 lao động đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài); giúp trên 211.000 học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn là con em hộ DTTS được vay vốn học tập; xây dựng hơn 1,3 triệu công trình nước sạch, vệ sinh môi trường nông thôn; xây dựng hơn 215.000 căn nhà ở...
Nhấn mạnh những hiệu quả tích cực từ nguồn vốn tín dụng chính sách, ông Dương Quyết Thắng, Tổng giám đốc NHCSXH, cho biết, vốn tín dụng chính sách xã hội đã làm thay đổi căn bản nhận thức của đồng bào DTTS từ mặc cảm, tự ti, nay mạnh dạn vay vốn và làm ăn có hiệu quả. Giúp đồng bào dần nâng cao chất lượng cuộc sống; nâng cao trình độ quản lý sản xuất kinh doanh, quản lý vốn để dần vươn lên thoát nghèo, làm giàu trên chính quê hương mình, góp phần ngăn chặn tệ nạn cho vay nặng lãi ở vùng nông thôn, vùng DTTS...
Tỷ lệ nghèo giảm mạnh
Theo Thống đốc NHNN Việt Nam kiêm Chủ tịch HĐQT NHCSXH Lê Minh Hưng, ngành ngân hàng đã và đang tiếp tục chú trọng đến phát triển tín dụng tiêu dùng, qua đó hỗ trợ bà con vùng sâu, vùng xa, đồng bào dân tộc thiểu số, góp phần ngăn chặn, đẩy lùi tín dụng đen.
Các chuyên gia tham dự hội thảo đều có chung nhận định: Tín dụng chính sách xã hội đã góp phần tích cực trong việc thực hiện mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững, bảo đảm an sinh xã hội.
Cụ thể, theo thống kê của Bộ LĐ-TB-XH, tỷ lệ hộ nghèo cả nước giai đoạn 2007 - 2015 giảm từ 14,75% xuống còn 4,25%; giai đoạn 2016 - 2018 giảm từ 8,23% xuống còn 5,35%; đặc biệt là giảm nghèo trong khối đồng bào DTTS.
Ông Đỗ Văn Chiến, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc, đánh giá: “Chính sách tín dụng đối với khu vực miền núi, đồng bào DTTS có ý nghĩa nhân văn sâu sắc, đạt được hiệu quả thiết thực, góp phần giảm nghèo, phát triển kinh tế - xã hội tại các địa phương, đặc biệt là đảm bảo an sinh xã hội ở miền núi, vùng sâu, vùng xa và vùng đặc biệt khó khăn. Góp phần giúp đồng bào các dân tộc thêm tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước và cùng chung sức xây dựng, phát triển đất nước”.
Đưa dịch vụ tài chính đến với đồng bào DTTS
Phát biểu tại Hội thảo, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Dân vận Trung ương Trương Thị Mai nhấn mạnh: Chính sách tín dụng ưu đãi dành cho đồng bào DTTS là điểm sáng trong các chính sách dành cho đồng bào DTTS. Quá trình triển khai thực hiện đã mang lại những hiệu quả thiết thực. Chính sách tín dụng đã tạo cơ hội rất lớn cho các hộ đồng bào DTTS và giúp cho đồng bào có sinh kế phù hợp, thay đổi, cải thiện, nâng cao mức sống của mình.
Chính sách tín dụng đã tạo nên một bước chuyển trong thực hiện chính sách, không còn bao cấp nữa, giảm đi tâm lý trông chờ, ỷ lại; hỗ trợ có mục tiêu, có điều kiện và quan trọng nhất là nâng cao trách nhiệm của các hộ gia đình tiếp cận chính sách; tạo cho các hộ đồng bào DTTS tự vươn lên để thoát nghèo bền vững.
Bên cạnh kết qua đạt được, Trưởng Ban Dân vận Trung ương Trương Thị Mai cũng chỉ ra tín dụng chính sách xã hội đối với đồng bào DTTS thời gian qua vẫn còn một số tồn tại làm ảnh hưởng không nhỏ đến việc thực thi chính sách. Đặc biệt, tỷ lệ hộ nghèo là đồng bào DTTS chiếm tỷ lệ khá cao, ở mức 60% số hộ nghèo trong cả nước. Việc bố trí nguồn vốn thực hiện các chương trình tín dụng đối với đồng bào DTTS đôi khi còn chưa kịp thời, chưa đảm bảo nguồn vốn để thực hiện theo kế hoạch được duyệt,…
Việc bố trí nguồn vốn thực hiện các chương trình tín dụng đối với đồng bào DTTS đôi khi còn chưa kịp thời, chưa đảm bảo nguồn vốn để thực hiện theo kế hoạch được duyệt,…
Kết luận hội thảo, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Minh Hưng kiêm Chủ tịch HĐQT NHCSXH nêu rõ, Ban Tổ chức sẽ tổng hợp các ý kiến của các đại biểu để báo cáo, kiến nghị các cấp có thẩm quyền nghiên cứu, xử lý; đồng thời, sẽ chủ động phối hợp với các bộ, ban ngành, địa phương, các tổ chức chính trị - xã hội tiếp thu các kiến nghị, đề xuất thuộc thẩm quyền giải quyết của NHCSXH và Ủy ban Dân tộc để triển khai ngay trong thời gian tới.
Thống đốc Lê Minh Hưng cho biết, NHNN đã phối hợp với các bộ, ngành liên quan xây dựng Dự thảo Chiến lược quốc gia về tài chính toàn diện, trong đó tập trung vào việc tăng khả năng tiếp cận sản phẩm dịch vụ ngân hàng cho người dân, đặc biệt đồng bào DTTS… Để đạt được mục tiêu đó, bên cạnh việc tiếp tục thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 40-CT/TW của Ban Bí thư, NHCSXH kiến nghị Chính phủ cần tiếp tục quan tâm, ban hành nhiều chính sách giúp đồng bào DTTS phát huy nội lực, thế mạnh của địa phương để từng bước vươn lên thoát nghèo, nâng cao chất lượng cuộc sống và phát triển kinh tế.
Trong đó, NHCSXH đề nghị xem xét xây dựng, ban hành chính sách tín dụng đầu tư theo Đề án giảm nghèo của từng vùng, từng địa phương; hình thành một nguồn vốn riêng và được cân đối bố trí từ Quốc hội để đảm bảo nguồn vốn cho vay đối với đồng bào DTTS được ưu tiên, chủ động nhất, tránh trường hợp nguồn vốn không đáp ứng được kịp thời khi các Quyết định được ban hành ra.
NHNN Việt Nam cũng sẽ tiếp tục chỉ đạo các NHTM Nhà nước duy trì 2% số dư tiền gửi tại NHCSXH để tạo điều kiện đảm bảo đủ nguồn vốn cho vay, giúp NHCSXH thực hiện tốt các chương trình tín dụng chính sách xã hội.