Hội thảo “khuôn khổ pháp lí cho tổ chức kiểm toán HTX tại Việt Nam”

Thời gian vừa qua, Liên đoàn HTX CHLB Đức (DGRV) đã đồng hành cùng Liên minh HTX Việt Nam triển khai thực hiện dự án thành lập tổ chức kiểm toán HTX, với mục tiêu xây dựng một tổ chức kiểm toán HTX chất lượng, hiệu quả.

Tại buổi làm việc, bà Antje đã cập nhật tình hình dự án thí điểm kiểm toán HTX tại tỉnh Tiền Giang, từ năm 2003 đến nay đã có 81 lượt HTX được kiểm toán với số lượng HTX được DGRV tư vấn, hỗ trợ kiểm toán tăng dần theo các năm. Ví dụ như năm 2004-2006: có 1-2 HTX/ năm, 2007-2009 có 5-6 HTX/năm, từ 2010 con số đã tăng lên 10-12 HTX/ năm; thông qua đó đã nâng cao năng lực cho tổ kiểm toán HTX, nâng cao vai trò hỗ trợ của Liên minh HTX tỉnh. Chương trình đã có tác động lan tỏa nhân rộng mô hình sang tỉnh Long An, Phú Yên, một số tỉnh khác cũng đề nghị được DGRV hợp tác.

Giới thiệu về hoạt động tổ chức kiểm toán HTX tại Đức, ông Matthias Duhn - Luật sư ủy quyền, đã so sánh sự khác biệt cơ bản giữa kiểm toán HTX với kiểm toán DN. Nếu như trong kiểm toán DN mang tính chất kiểm toán chuyên đề, chỉ kiểm toán báo cáo tài chính, hạch toán kế toán, hệ thống giám sát và các chốt kiểm soát, thì kiểm toán HTX là kiểm toán toàn điện, không chỉ giới hạn ở báo cáo tài chính mà còn đánh giá tính thanh khoản tiền tệ, lợi nhuận, việc phát triển kinh doanh, tính hợp lệ và hiệu quả điều hành kinh doanh của HTX.

Kiểm toán DN kết thúc bằng báo cáo kiểm toán và chứng nhận kiểm toán, không có các khuyến nghị hay ràng buộc đối với các vấn đề phát hiện ra trong quá trình kiểm toán. Kiểm toán HTX là loại hình mang tính hỗ trợ, một cuộc kiểm toán toàn diện bao gồm các hoạt động kiểm toán - tư vấn - hỗ trợ cũng như phân tích kết quả kiểm toán và khuyến nghị đối với các phát hiện ra trong quá trình kiểm toán.

Ông Matthias cho rằng kiểm toán HTX mang lại nhiều lợi ích cho HTX thông qua việc nhận diện các điểm mạnh và các điểm yếu, HTX sẽ lớn mạnh hơn và trở nên cạnh tranh hơn. Kiểm toán HTX cùng với các hoạt động hỗ trợ khác sẽ giúp cho các HTX tránh khỏi việc phá sản. Ông khuyến cáo rằng Việt Nam nên áp dụng đồng thời hai hình thức kiểm toán HTX bắt buộc và kiểm toán HTX tự nguyện. Ông nêu ví dụ ở Đức, tất cả HTX đều bắt buộc phải kiểm toán, nhưng có quy định rõ về thời gian, các HTX có tổng tài sản vượt quá 1 triệu Euro và tổng doanh thu vượt quá 2 triệu Euro trong bản cân đối kết toán phải thực hiện kiểm toán hàng năm, với các HTX khác yêu cầu phải được kiểm toán ít nhất hai năm một lần. Việt Nam có thể áp dụng bắt buộc kiểm toán với HTX quy mô lớn, tần suất có thể 3 - 5 năm/lần. Tuy nhiên, ông Matthias nêu thực tế ở Việt Nam số lượng HTX quá nhiều, lên tới hàng vạn, muốn hoạt động kiểm toán HTX gọn nhẹ, hiệu quả nên sáp nhập lại thành những HTX lớn rồi tiến hành kiểm toán.

Ông Matthias cũng khuyến nghị nên thành lập trung tâm kiểm toán trực thuộc Liên minh HTX Việt Nam, quy định rõ về chức năng, nhiệm vụ, có quyền kiểm toán với tất cả các HTX thuộc diện bắt buộc phải kiểm toán. Đồng thời thành lập bộ phận hỗ trợ phát triển để thực hiện hỗ trợ cho những HTX muốn tự nguyện kiểm toán.

Kết thúc buổi làm việc, Chủ tịch Võ Kim Cự đề nghị tập trung một cách công phu, học tập kinh nghiệm của các nước, thế giới nhiều nước đã thực hiện kiểm toán HTX, như Canada đã thực hiện 130 năm, Hàn Quốc 70 - 80 năm, Việt Nam giờ mới bắt đầu là tụt hậu, cần phải có bước đi nhanh nhưng vững chắc. Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Võ Kim Cự cho biết, thời gian tới, Liên minh HTX Việt Nam sẽ cùng DGRV tổ chức hội thảo có sự tham gia của các bộ ngành liên quan nhằm nâng cao nhận thức về kiểm toán HTX. Hai bên tập trung xây dựng đề án phát triển hệ thống kiểm toán trong Liên minh HTX Việt Nam. đề hai bên sẽ hợp tác xây dựng lộ trình cụ thể trong năm 2017, đồng thời sớm cho ra đời trung tâm kiểm toán kế toán tại Liên minh HTX Việt Nam. Bước đầu tuyển nhân lực phát triển lõi có tuổi đời trẻ, học chuyên ngành về kiểm toán. Đề nghị DGRV tham mưu cho VCA xây dựng cơ chế chính sách cho hoạt động kiểm toán.

Một số hình ảnh tại buổi hội thảo:

 Trung tâm thông tin HTX Việt Nam
http://www.vca.org.vn/