Khai thác tận cùng giá trị quả bưởi

Ông Phan Thanh Bút (bìa phải) đưa sản phẩm của Cty mình tham gia Hội chợ HortEx Việt Nam 2020 tổ chức tại TP HCM vào cuối tháng 2 vừa qua. 

Qua một người bạn, tôi tình cờ quen anh, một người con của đất Bình Định đang làm ăn tại Bến Tre. Công việc làm ăn của anh lại dính đến nông nghiệp nên chúng tôi nhanh thân thiết.

Càng thân thiết hơn khi biết trong chuỗi hệ thống phân phối trái cây VietGAP của anh có quả bưởi, loại cây ăn quả mà người dân huyện Hoài Ân (Bình Định) quê tôi đang phát triển mạnh; đặc biệt là Hoài Ân đang tiến tới xây dựng thành vùng bưởi da xanh hàng hóa trồng theo tiêu chuẩn VietGAP với diện tích 250ha.

Thế là câu chuyện giữa tôi và Phan Thanh Bút, Chủ tịch HĐQT Cty TNHH Xuất nhập khẩu Vạn Vạn Lợi (viết tắt là Cty Vạn Vạn Lợi), đơn vị chuyên cung ứng nông sản sạch – VietGAP, chỉ xoay quanh quả bưởi.

Các sản phẩm chế biến từ bưởi của Cty Vạn Vạn Lợi được khách tham quan hội chợ quan tâm. 

Theo anh Bút, hiện Cty Vạn Vạn Lợi đang liên kết sản xuất và bao tiêu bưởi da xanh của HTX Bưởi da xanh Quới Sơn đóng trên địa bàn ấp Quới Lợi (huyện Châu Thành, Bến Tre).

Ngoài cung ứng bưởi sạch ra thị trường nội địa thông qua 3 nhà phân phối chính đặt tại Hà Nội, Đà Nẵng và TP HCM với trên 60 đại lý đặt khắp các tỉnh thành trên toàn quốc, Cty Vạn Vạn Lợi còn chế biến các loại xi rô, mứt, rim, xí mụi từ quả bưởi.

"Tôi thấy bà con mình thu hoạch được quả bưởi rất cực khổ, nhưng sản phẩm sau thu hoạch bỏ đi rất nhiều, nhất là vỏ quả bưởi.

Trong khi theo Đông y thì vỏ quả bưởi là một loại thảo dược rất tốt cho sức khỏe con người, trong khi mình đang biến nó thành rác. Xuất phát từ suy nghĩ ấy, tôi lặn lội sang Thái Lan tìm hiểu kỹ thuật chế biến các món si rô, xí mụi, mứt từ những thứ bỏ đi của quả bưởi để nâng tầm giá trị sản phẩm”, anh Bút tâm tư.

Anh Bút diễn giải: Lớp vỏ màu xanh ngoài quả bưởi được gọt ra để chế biến thành món xí mụi bưởi. Người xứ lạnh, nhất là các đấng mày râu hay nhậu nhẹt, sáng ra cổ họng khô rát, ăn vài miếng xí mụi bưởi là “thông họng” ngay.

Phía bên trong lớp vỏ xanh của quả bưởi có một lớp cùi màu trắng, lớp cùi này cũng được bóc ra để chế biến thành mức cùi bưởi. Loại mức này phụ nữ rất ưa chuộng, bởi ăn vào sẽ tan mỡ bụng. Tép bưởi thì được tách ra, cho lên khay để bán.

Quả bưởi bị nứt vỏ như thế này Cty Vạn Vạn Lợi vẫn thu mua vì thực chất tép bưởi bên trong rất ngon, rất mọng.

“Quả bưởi bị thẹo, bị nứt hoặc bị nám nếu bán nguyên quả người tiêu dùng sẽ chê, không mua. Nhưng thực chất loại bưởi này có tép bưởi bên trong rất ngon.

Chúng tôi mua bưởi thẹo, bưởi nứt về lột ra, lớp vỏ và cùi thì làm xí mụi, mứt, còn tép bưởi bên trong được tách ra, cho lên khay. Người tiêu dùng muốn mua bưởi nhưng không thấy được bên trong ruột ngon dở thế nào nên lắm người trù trừ không mua.

Nhưng nếu mình tách tép bưởi cho lên khay, nhìn những tép bưởi mọng nước, rất bắt mắt là họ mua ngay. Như vậy là chúng tôi đã khai thác đến tận cùng giá trị của quả bưởi”, anh Bút chia sẻ.

Không chỉ vậy, cả những quả bưởi non “vứt đi” của nông dân cũng được Cty Vạn Vạn Lợi thu mua để chế biến. Trong quá trình bưởi ra hoa, mỗi chùm hoa thường đậu 4 - 5 quả. Nếu để lại hết quả thì tất cả các quả bưởi đều ỏng eo.

Do vậy, sau khi quả hình thành, nông dân thường chỉ chọn để lại 2 quả, 3 quả kia ngắt bỏ đi để 2 quả còn lại nhanh phát triển. Những quả non nông dân ngắt bỏ đi Cty Vạn Vạn Lợi thu mua để chế biến trà bưởi.

“Kể như vườn bưởi của nông dân không có thứ gì bỏ, bán được tất, đồng nghĩa thu nhập của họ tăng lên”, anh Bút khẳng định.

Những tép bưởi được tách ra cho lên khay trông rất bắt mắt người tiêu dùng.

Theo chia sẻ của anh Bút, hiện sản phẩm của Cty Vạn Vạn Lợi đang được các đối tác lớn như hệ thống siêu thị Lotte, hệ thống siêu thị BigC, hệ thống siêu thị Saigon Coop, hệ thống tiện lợi 24/7… thu mua để cung ứng cho người tiêu dùng.

Không dừng lại ở thị trường nội địa, trong năm 2020 này, Cty Vạn Vạn Lợi sẽ đưa bưởi và các sản phẩm chế biến từ bưởi của mình “xuất ngoại”. “Hiện có 4 khách hàng quốc tế đang quan tâm đến quả bưởi và các sản phẩm chế biến từ bưởi của chúng tôi là Mỹ, Đài Loan, Hàn Quốc và Nga. Riêng khách hàng Nga thì đang đàm phán về giá cả, nhưng chắc chắn chúng tôi sẽ xuất hàng sang Nga sớm nhất trong năm 2020 này”, anh Bút chia sẻ.

Nghe thông tin ở huyện Hoài Ân (Bình Định) đang phát triển mạnh trồng bưởi da xanh theo tiêu chuẩn VietGAP, anh Bút rất đau đáu về quê một chuyến để đi thăm vùng bưởi này. Bởi theo anh, khi muốn mở rộng quy mô sản xuất thì cần phải có vùng nguyên liệu lớn. Trong khi anh lại là người con của Bình Định nên không thể không quan tâm đến vùng bưởi của nông dân Bình Định.