Nông thôn mới ở đất địa linh

Nông thôn mới không chỉ có con đường
Đối với ông Bùi Văn Sinh, 53 tuổi, ở thôn Hành Cung, xã Ninh Thắng, NTM chính là những đổi thay tích cực, thiết thực mà ông được chứng kiến và trực tiếp tham gia. Ông kể: “Cái xóm gia đình tôi ở vốn được bà con gọi dân dã là xóm “Tổ Cu”, bởi nó nằm khuất nẻo trong làng; ngõ vào bé tin hin, mùa mưa bùn đất lầy lội, nhớp nhúa. Nay nhờ phong trào thi đua xây dựng NTM, được tỉnh hỗ trợ xi măng, bà con tự nguyện hiến đất, đóng góp tiền của, công sức, mở đường rộng 4m, đổ bê tông xi măng dày 15cm, phẳng lì. Ô tô cũng vào được, đi lại sướng lắm”.

Một góc xóm Mới, thuộc thôn Hành Cung, xã Ninh Thắng.

 
Không chỉ có xóm “Tổ Cu”, mà người dân xóm Chùa, xóm Ngoài, xóm Mới, xóm Đình, rồi tất cả 4 thôn Hành Cung, Khả Lương, Tuân Cáo, Hạ Trạo của xã Ninh Thắng cũng lần lượt thực hiện phương thức “Nhà nước và nhân dân cùng làm”, để từng bước hoàn thành những con đường bê tông liên xóm, liên thôn kiên cố, mịn màng. Tuy vậy, xây dựng NTM đâu chỉ có mỗi làm đường, và thực ra đó cũng chỉ là… “chuyện nhỏ”. Bởi vì, những đổi thay về công trình phúc lợi xã hội, cảnh quan diện mạo, phát triển ngành nghề, giảm nghèo bền vững, và nhất là nâng cao đời sống, thu nhập của người dân… mới thực sự là những việc lớn!
Trao đổi với chúng tôi, ông Vũ Mạnh Thắng, Phó chủ tịch UBND xã Ninh Thắng cho hay, trong xây dựng NTM, tiêu chí giao thông (tiêu chí 2) là dễ nhìn thấy nhất và cũng dễ huy động sức dân nhất. Nhưng chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM là phải hoàn thành cả 19 tiêu chí, trong đó có những tiêu chí rất khó thực hiện, như tiêu chí 10 (thu nhập), tiêu chí 11 (hộ nghèo), tiêu chí 13 (hình thức tổ chức sản xuất), tiêu chí 17 (môi trường). Vì vậy, phong trào này đã được Đảng bộ, chính quyền và nhân dân địa phương thực hiện một cách đồng bộ, hợp lý, hài hòa.
Liên quan đến hai “tiêu chí khó” là thu nhập và hộ nghèo, ông Vũ Mạnh Thắng chia sẻ: Địa phương đặc biệt quan tâm đến việc nâng cao đời sống, thu nhập của nhân dân, tạo điều kiện, khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư trên địa bàn xã, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, phát triển mạnh những mô hình kinh tế trang trại, gia trại, khuyến khích các ngành nghề, dịch vụ phi nông nghiệp… Nhờ vậy, thu nhập bình quân đầu người từ 18,2 triệu đồng/người năm 2010 lên 27,7 triệu đồng/người năm 2015, tăng 9,5 triệu đồng/người/năm; tỷ lệ hộ nghèo từ gần 14% năm 2010, nay chỉ còn 2,36%, giảm 10,09%.
“Xây nông thôn mới trên nền địa linh”
Đó là cách nói ví von, hình ảnh về công cuộc xây dựng NTM ở xã Ninh Thắng, bởi nơi đây thực sự là chốn địa linh. Theo chính sử và qua lời kể của các bậc cao niên tại địa phương, tổng Vũ Lâm, trong đó có địa bàn xã Ninh Thắng, thuộc huyện Hoa Lư ngày nay, trước đây từng in dấu các vua nhà Trần. Hơn 700 năm trước, trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên Mông lần thứ 2 (năm 1285), Thượng hoàng Trần Thánh Tông và vua Trần Nhân Tông đã lui binh về chốn này, tránh thế ban mai của giặc. Nơi đây còn gắn với các sự kiện vua tôi nhà Trần vi hành, khai khẩn lập ấp, xuất gia tu hành, mở mang phật giáo... Những tên đất, tên làng còn lưu truyền đến ngày nay đã phần nào chứng minh điều đó. Nơi vua ở, nay mang tên là thôn Hành Cung; nơi hạ mái chèo trước khi vào cung, nay là thôn Hạ Trạo; nơi các quan vào trình báo nhà vua, giờ là thôn Tuân Cáo, nơi đặt kho lương, hiện là thôn Khả Lương… Để tưởng nhớ vua Trần Nhân Tông anh minh, có công gây dựng xã tắc, dân làng Hành Cung đã dựng một ngôi đình ngay trên khu đất hành cung cũ để thờ. Đình này được gọi là Đình Sen (vì phía trước có một hồ sen), đã được UBND tỉnh Ninh Bình cấp bằng xếp hạng Di tích lịch sử-văn hóa cấp tỉnh.
Cuối tháng 9 vừa qua, trong niềm vui ngày đón nhận danh hiệu “Xã đạt chuẩn nông thôn mới” của UBND tỉnh Ninh Bình, ông Đỗ Văn Dân, Chủ tịch UBND xã Ninh Thắng, không giấu được nỗi niềm: “Chúng tôi rất tự hào với mảnh đất có truyền thống tốt đẹp từ nghìn đời. Mặc dù không phải là xã điểm về xây dựng NTM, nhưng với những nỗ lực rất lớn, sau 5 năm thực hiện, xã Ninh Thắng đã đạt 19/19 tiêu chí quốc gia”.
Điều đáng nói, khi bắt đầu triển khai thực hiện, xã Ninh Thắng mới chỉ đạt 7/19 tiêu chí (gồm các tiêu chí: Điện, trường học, bưu điện, hình thức tổ chức sản xuất, giáo dục, y tế, hệ thống tổ chức xã hội vững mạnh). Việc hoàn thành thêm 12 tiêu chí còn lại trong khoảng thời gian 5 năm được đánh giá là thành công quan trọng, là cố gắng chung của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân địa phương.
Vị đứng đầu chính quyền xã Ninh Thắng cho rằng, một trong những kinh nghiệm rút ra từ quá trình thực hiện phong trào thi đua xây dựng NTM ở địa phương là phải làm tốt công tác tuyên truyền, vận động và thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở; tạo nên sự đồng thuận trong cán bộ, đảng viên và nhân dân; xây dựng đề án sát, đúng, phù hợp với điều kiện của địa phương; có chính sách khuyến khích “kích cầu” phù hợp nhằm huy động được tối đa các nguồn lực trong cộng đồng dân cư. “Chúng tôi không thỏa mãn, dừng lại mà sẽ tiếp tục phát huy, củng cố, hoàn thiện các tiêu chí. Đó cũng là việc làm thiết thực để xứng đáng với mảnh đất địa linh, giàu truyền thống cách mạng như Ninh Thắng”-ông Đỗ Văn Dân bộc bạch.