Sắm cần câu...

Mục đích nhằm không ngừng nâng cao đời sống người dân nói chung, bà con dân tộc thiểu số (DTTS) nói riêng, làm đổi thay diện mạo các vùng nông thôn nghèo.

CẦM TAY CHỈ VIỆC

Đến huyện Lạc Dương, vùng đất nằm ngay dưới chân núi Langbiang, thấy rất nhiều mô hình kinh tế của bà con DTTS áp dụng khoa học kỹ thuật như nhà kính trồng rau, hoa.

Ðang thu hoạch những đóa hoa hồng, chuẩn bị giao cho khách theo đơn hàng, anh Phăng T’Sin, dân tộc K’Ho ở xã Đưng K’Nớ, nói: "Tôi được chính quyền cho học mấy lớp dạy kỹ thuật trồng hoa trong nhà kính, rồi học hỏi kinh nghiệm thực tế ở những làng hoa Ðà Lạt, nắm vững kỹ thuật rồi tôi về vay vốn làm nhà kính trồng hoa, kết quả tốt lắm. Tất cả quy trình sản xuất (SX) hoa hồng đều khép kín, có hệ thống tưới nước và tưới phân tự động”.

Anh T’Sin cho biết, mảnh vườn 4.000m2 do cha mẹ để lại, trước đây trồng lúa nước, làm mãi cũng chỉ đủ gạo ăn chứ không khá lên. Từ ngày làm mô hình nhà kính này, đời sống bắt đầu thay đổi. Giờ đây, vườn hoa hồng của anh đã cho thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm. Và mô hình SX này đã trở thành điểm đến cho các hộ đồng bào DTTS  trong và ngoài tỉnh học hỏi.

Cách nhà anh T’Sin không xa là mô hình nhà kính trồng hoa, rau công nghệ cao của gia đình anh K’Nam, dân tộc K’Ho. Vừa điều chỉnh hệ thống tưới nước tự động, anh K’Nam vừa giới thiệu: "Do có chút kiến thức cơ bản qua học nghề, tôi mạnh dạn chuyển đổi từ lúa nước sang trồng rau nhà kính, dâu tây. Ðó là sự quyết định sáng suốt".

Chỉ tay ra khu nhà kính tít tắp dọc thôn, anh K’Nam giới thiệu: Vườn của K’ran với bốn sào hoa cúc, cẩm chướng; vườn K'Bét hơn hai sào bông hồng, đều được canh tác theo hướng công nghệ cao.

Ðang tưới vườn cà phê mùa đơm trái, ông K’Ban ở xã Đan Phượng, huyện Lâm Hà cho hay: "Trước kia cà phê nhà mình chỉ được 3 tấn/ha. Sau này nhờ được cán bộ hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc mà bây giờ năng suất tăng gấp rưỡi, gấp đôi, cây ít bị bệnh hơn".

Anh Nông Văn Cửu, nông dân xã Lộc Thành, huyện Bảo Lâm khoe: "Ngoài nghề làm nông nghiệp, làng mình còn được học nghề may công nghiệp, đan len và đan dây bèo. Nhờ vậy mà đời sống của bà con từng bước được nâng lên".

Ông Nguyễn Quốc Kỳ, Phó Chủ tịch UBND huyện Lạc Dương, cho biết: "Lạc Dương có hơn 75% số người DTTS sinh sống. Chủ trương của huyện là dạy nghề phải sát thực tế. Khi học xong, người dân phải phát triển được trên chính đồng ruộng cũ của mình".

Năm 2013 và 6 tháng đầu năm 2014, Lạc Dương đã tổ chức được 26 lớp dạy nghề trồng, chăm sóc cà phê, rau, hoa cho gần 1.000 học viên, chủ yếu là đồng bào DTTS.

Giám đốc Trung tâm Nông nghiệp Lạc Dương Hoàng Xuân Hải cho biết: "Dựa vào trình độ, tập quán canh tác, chúng tôi chọn cách dạy "cầm tay chỉ việc", với 80% số nội dung thực hành trực tiếp trên mô hình, rất dễ nhớ và dễ áp dụng".

PHÁT HUY THÀNH QUẢ

Lâm Ðồng hiện có 44 cơ sở dạy nghề công lập và ngoài công lập đang hoạt động, với hơn 300 giáo viên, cán bộ kỹ thuật, nghệ nhân tham gia dạy nghề.

Từ năm 2010 đến nay, tỉnh đã tổ chức hơn 920 lớp đào tạo nghề nông thôn cho hơn 27 nghìn người, với 24 nghề thuộc ba nhóm ngành nghề chính là nông nghiệp, công nghiệp - xây dựng và dịch vụ. Trong đó, học viên là đồng bào DTTS chiếm hơn một nửa.

Tiếp tục phát huy những thành quả đạt được mấy năm qua, UBND tỉnh Lâm Ðồng đã phê duyệt "Ðề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn tại Lâm Ðồng, giai đoạn 2014 - 2020". Với mục tiêu, mỗi năm đào tạo khoảng 7.000 đến 10.000 lao động nông thôn. Trong đó, chú trọng ưu tiên các đối tượng chính sách, hộ nghèo, đồng bào DTTS...

Theo đánh giá của Sở Lao động - Thương binh & Xã hội tỉnh Lâm Ðồng, công tác dạy nghề tiếp tục gắn với nhu cầu của nhà nông và các chương trình phát triển kinh tế, xã hội địa phương.

Sau khi tham gia các khóa học nghề, bà con đã có những bước tiến rõ rệt từ kiến thức, kỹ năng nghề nghiệp, năng lực làm chủ máy móc, đến tác phong lao động. Nhờ vậy, có hơn 81% số học viên có việc làm sau khi tốt nghiệp hoặc tổ chức lại SX, cách thức làm ăn mới ngay trên quê hương mình.

Muốn xóa đói, giảm nghèo bền vững, tỉnh quyết định mở rộng đối tượng học nghề, tạo điều kiện cho bà con DTTS được theo nghề phù hợp với trình độ văn hóa, điều kiện phát triển kinh tế - xã hội ở từng địa phương. 

Việc bảo tồn, phát triển các nghề truyền thống của đồng bào Cơ Ho, Chu Ru như: dệt thổ cẩm, làm gốm, nhẫn bạc... cũng được các địa phương mở lớp truyền nghề, nhưng dường như không còn "hợp thời" với thế hệ trẻ, khó khăn lại đến với công tác "bảo tồn và phát huy" giá trị văn hóa truyền thống.