Xây dựng nông thôn mới ở các thôn, bản khó khăn: Gắn với giảm nghèo bền vững

Nhiều thôn, bản chưa được hưởng lợi từ chương trình

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), đến tháng 7/2018, cả nước có 3.370 xã (37,76%) được công nhận đạt chuẩn NTM; 53 đơn vị cấp huyện được Thủ tướng Chính phủ công nhận đạt chuẩn/hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM.

Tuy nhiên, cả nước vẫn còn 1.922 xã chỉ thực hiện được dưới 10 tiêu chí xây dựng NTM; trong đó, có 363 xã đặc biệt khó khăn thuộc khu vực biên giới, vùng bãi ngang ven biển và hải đảo đạt dưới 10 tiêu chí. Những tiêu chí chưa đạt hầu hết phản ánh thực trạng cơ sở hạ tầng thiết yếu, chất lượng sống của người dân nông thôn như: Giao thông, điện, trường học, trạm y tế, công trình nước sạch, thu nhập, tỷ lệ hộ nghèo, môi trường…

Theo Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam, mặc dù được ngân sách trung ương ưu tiên bố trí trong những năm qua nhưng đầu tư xây dựng NTM tại các xã này vẫn còn nặng tính phân bổ bình quân, dàn đều; không ít công trình dở dang không thể đưa vào sử dụng. Nhiều thôn, bản khó khăn, hẻo lánh vùng xa, vùng cao hầu như chưa được hưởng lợi từ Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng NTM. Thu nhập của người dân còn rất thấp, nhiều xã chỉ bằng 1/4 bình quân cả nước. Thiếu mô hình sản xuất bền vững, thiếu tính kết nối thành các vùng nguyên liệu sản xuất theo chuỗi…

Tiếp sức cho các thôn, bản

Để góp phần thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng và hỗ trợ cho địa phương, Bộ NN&PTNT đã xây dựng Đề án “Hỗ trợ thôn, bản, ấp thuộc các xã khó khăn khu vực biên giới, vùng bãi ngang ven biển và hải đảo xây dựng NTM gắn với giảm nghèo bền vững giai đoạn 2018 - 2020”. Đề án sẽ hỗ trợ cho khoảng 3.500 thôn, bản, ấp của 363 xã khó khăn, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo của 35 tỉnh; trực tiếp cải thiện, nâng cao chất lượng cuộc sống vật chất, tinh thần cho người dân.

Tại các xã thuộc phạm vi đề án, tỷ lệ hộ nghèo giảm ít nhất từ 3 - 4% bình quân hàng năm, thu nhập của người dân tại các xã thuộc phạm vi đề án tăng ít nhất 1,6 - 1,8 lần so với năm 2015. Phấn đấu 50% thôn, bản ấp trong phạm vi đề án được công nhận hoàn thành tiêu chí NTM cấp thôn, bản do UBND cấp tỉnh ban hành.

Nhất trí với đề xuất của Bộ NN&PTNT về xây dựng đề án, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ đề nghị Bộ NN&PTNT tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành liên quan khẩn trương hoàn thiện dự thảo đề án để trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định trong quý III/2018. Phó Thủ tướng cũng yêu cầu các bộ, ngành liên quan chỉ đạo cơ quan, đơn vị trực thuộc chủ động phối hợp với UBND các tỉnh nghiên cứu, có phương án lồng ghép nguồn lực của chương trình, dự án triển khai tại địa phương để tập trung đầu tư cho các thôn, bản thực hiện. Đối với các tỉnh không thuộc phạm vi đề án, cần chủ động vận dụng nội dung và cơ chế, chính sách để áp dụng hỗ trợ các thôn, bản thuộc các xã dưới 10 tiêu chí phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương, làm cơ sở để triển khai và nhân rộng…