“Mỗi xã, phường một sản phẩm” kinh nghiệm của Quảng Ninh

Chương trình “Mỗi xã, phường một sản phẩm” là gì?

Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng ban điều hành OCOP Quảng Ninh Đặng Huy Hậu cho biết, chương trình “Mỗi xã, phường một sản phẩm” được tỉnh Quảng Ninh xây dựng và triển khai từ cuối năm 2013, thông qua việc nghiên cứu và học tập phong trào “Mỗi làng một sản phẩm” (OVOP) của Nhật Bản và “Mỗi cộng đồng một sản phẩm” (OTOP) của Thái Lan nhằm tập trung phát triển sản phẩm từ những lợi thế về tài nguyên, văn hóa, lao động ở khu vực nông thôn bằng chính sự tổ chức của cộng đồng, thông qua đó, nâng cao thu nhập, giải quyết việc làm cho cư dân nông thôn và phát triển một cách bền vững.

Lãnh đạo Hà Tĩnh tham quan các mô hình kinh tế tại thị xã Đông Triều, Quảng Ninh

Chương trình OCOP Quảng Ninh được hình thành với mục tiêu: Hỗ trợ hoàn thiện quy trình sản xuất, phát triển chuỗi giá trị các sản phẩm đặc sản địa phương từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm trên thị trường. Trên cơ sở nguyên lý hỗ trợ sản xuất theo chuỗi giá trị hoàn chỉnh (từ sản xuất - thu hoạch - chế biến - tiêu thụ) để gia tăng giá trị nguyên liệu bản địa. Chương trình OCOP xác định 2 đối tượng quan trọng là sản phẩm (sản phẩm và dịch vụ) và tổ chức kinh tế (tập trung vào HTX, doanh nghiệp vừa và nhỏ).

Sau 3 năm triển khai thực hiện chương trình OCOP, đã có 180 doanh nghiệp, HTX, tổ hợp tác, cơ sở sản xuất được thành lập, đăng ký tham gia với trên 210 sản phẩm, nhóm sản phẩm, dịch vụ được cấp nhãn mác OCOP, trong đó có 99 sản phẩm của chương trình đạt tiêu chuẩn từ 3-5 sao. Nhiều sản phẩm trong số này phát triển dựa trên hoạt động sản xuất sẵn có, phát huy tối đa lợi thế, tiềm năng của mỗi địa phương như: Mực Cô Tô, miến dong Bình Liêu, ba kích Ba Chẽ, trứng gà Tân An, chả mực Hạ Long, hoa Hoành Bồ... Sau khi triển khai tái cơ cấu theo hướng sản xuất tập trung, các sản phẩm đều đảm bảo đủ điều kiện phát triển thành hàng hóa với sản lượng lớn.

Mô hình du lịch làng quê Yên Đức, thị xã Đông Triều (Quảng Ninh).

Không chỉ tập trung sản xuất và nâng cao chất lượng sản phẩm, tính chuyên nghiệp của chương trình thể hiện cả ở việc thiết kế bộ nhận diện thương hiệu, thiết kế bao bì sản phẩm, website theo hướng hiện đại. Nhãn hiệu OCOP đã được đăng ký sở hữu trí tuệ, đồng thời, in ấn đồng bộ trên tất cả các sản phẩm.

Chia sẻ kinh nghiệm của Quảng Ninh trong quá trình thực hiện chương trình OCOP, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh Nguyễn Văn Đọc nêu ra 2 mục tiêu quan trọng mà Quảng Ninh đã và đang thực hiện. Thứ nhất, phát triển các hình thức tổ chức SXKD các sản phẩm truyền thống, dịch vụ có lợi thế ở các xã, phường, thị trấn gắn với xây dựng NTM. Thứ 2, thông qua việc phát triển sản xuất tại các địa bàn nông thôn, góp phần tạo việc làm tại chỗ, tăng thu nhập cho nhân dân, hạn chế việc di cư ra thành phố, bảo vệ môi trường và gìn giữ ổn định xã hội nông thôn.

Hà Tĩnh có thể xây dựng OCOP?

Hà Tĩnh có khá nhiều sản phẩm nông nghiệp, thủ công được nhiều người biết đến như: Bưởi Phúc Trạch, cam bù Hương Sơn, cam chanh Thượng Lộc, cam Khe Mây, nhung hươu, đồ gỗ Thái Yên… Tuy nhiên, những sản phẩm đó vẫn chưa thực sự phát huy tiềm năng, thế mạnh, chưa xây dựng được thương hiệu mạnh mang tầm quốc gia. Thu nhập và đời sống người dân trong sản xuất các sản phẩm hàng hóa nông nghiệp còn thấp, sản xuất nhỏ, quy mô hộ gia đình là chủ yếu, năng suất lao động, giá trị canh tác trên đơn vị diện tích còn thấp, các sản phẩm chủ yếu là “xuất thô”, chưa được chế biến sâu, bao bì mẫu mã sản phẩm đơn giản, chưa có thương hiệu, thị trường tiêu thụ chủ yếu tại địa phương, số doanh nghiệp và HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp còn ít, lại chưa đạt điều kiện nhà sản xuất.

Nhung hươu Hương Sơn là sản phẩm được đề xuất tham gia chương trình OCOP của Hà Tĩnh.

Câu hỏi đặt ra là làm thế nào để phát huy lợi thế và nâng cao giá trị của các sản phẩm truyền thống ở các địa phương, từng bước giải quyết việc làm và lao động nhàn rỗi khu vực nông thôn?. Trong một nỗ lực rất lớn để trả lời câu hỏi này, vừa qua, đoàn công tác của tỉnh Hà Tĩnh do Bí thư Tỉnh ủy Lê Đình Sơn làm trưởng đoàn đã có chuyến tham quan, học tập, trao đổi kinh nghiệm với lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh về thực hiện chương trình OCOP.

Chánh Văn phòng NTM tỉnh Trần Huy Oánh cho biết, trên cơ sở tham quan học tập tại Quảng Ninh và nghiên cứu vận dụng một cách sáng tạo, phù hợp điều kiện tại Hà Tĩnh, Văn phòng NTM tỉnh đang đề xuất kế hoạch xây dựng và thực hiện chương trình “Mỗi xã, phường một sản phẩm” tại Hà Tĩnh với một số sản phẩm: Cam chanh, cam bù Hương Sơn, bưởi Phúc Trạch, mật ong, các sản phẩm từ nhung hươu và một số sản phẩm từ hải sản, đồ mộc Thái Yên… Ngoài ra, OCOP Hà Tĩnh cũng xây dựng 5 tour, tuyến du lịch trải nghiệm NTM tại các địa phương.

Theo Thanh Hoài/baohatinh.vn