Huyện Kỳ Anh: Bảo tồn những làn điệu Dân ca Ví Giặm

Trong kho tàng di sản văn hóa của vùng đất núi Hồng sông Lam, Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh chiếm một vị trí rất quan trọng. Trải qua hàng nghìn năm lịch sử dân ca Ví, Giặm đã tồn tại gắn bó với người dân xứ Nghệ như máu thịt, trở thành nét đẹp của đời sống tinh thần đậm đà bản sắc của một vùng quê. Với nhiều thể hát độc đáo mang đậm bản sắc như: Ví, Giặm, hò, hát ru, hát sắc bùa… có sức sống và sức lan tỏa mạnh mẽ, có những giá trị phổ biến trong cộng đồng, được thực hiện trong nhiều hoạt động của đời sống như trồng lúa, dệt vải, hát ru. Hàng trăm năm nay, các thế hệ người dân xứ Nghệ đã nối tiếp gìn giữ, trao truyền và phát huy  những giá trị của các làn điệu dân ca trong đời sống. Năm 2014, Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh đã được UNESCO vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Để tiếp tục góp phần giữ gìn, phát huy giá trị của di sản này, trong những năm qua, ở khắp nơi trên địa bàn huyện Kỳ Anh từ các thôn, xóm đến các trường học đã có nhiều câu lạc bộ Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh ra đời. Những câu hò, điệu ví đã trở thành món ăn tinh thần không thể thiếu trong các dịp liên hoan văn nghệ chào mừng những sự kiện trọng đại của quê hương, đất nước… Các hội thi, hội diễn liên hoan văn hóa – văn nghệ đều đưa dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh vào biểu diễn. Đồng thời, tổ chức liên hoan thu hút đông đảo những nghệ nhân có bề dày thành tích và gắn bó với dân ca tham gia. Qua các liên hoan dân ca Ví Giặm là dịp để những người yêu dân ca có cơ hội gặp gỡ, giao lưu và học hỏi kinh nghiệm; đồng thời tiếp tục đẩy mạnh phong trào hát dân ca Nghệ Tĩnh ở các địa phương, hướng tới mục tiêu “Người người biết dân ca Ví, Giặm”.

Hiện, các câu lạc bộ dân ca Ví Giặm ở huyện Kỳ Anh đã có nhiều đóng góp trong việc khôi phục, gìn giữ và phát huy giá trị của dân ca Ví Giặm Nghệ Tĩnh. Trong đó, nhiều nghệ nhân dù tuổi đã cao sức yếu nhưng vẫn tham gia các câu lạc bộ, truyền dạy hát dân ca cho thế hệ trẻ hôm nay và tham gia biểu diễn các hoạt động văn hoá văn nghệ trên địa bàn dân cư.  Đến nay, huyện Kỳ Anh đã  thành lập được 42 câu lạc bộ Dân ca ví, Giặm, các câu lạc bộ đang tiếp tục sưu tầm, khai thác, bảo tồn những câu hát giặm còn lưu lại trong dân gian. Nhiều câu lạc bộ đã đầu tư, sáng tác những tiết mục lời mới, thể hiện phong phú các thể loại đối đáp, hò, vè…..với các hoạt cảnh, các điệu Ví, Giặm  lời cổ phản ánh sự đa dạng của các thể loại dân ca trên mảnh đất Kỳ Anh .

 

Không chỉ đi vào đời sống cộng đồng trên quê hương mà Dân ca Ví, Giặm xứ Nghệ còn được bảo lưu, gìn giữ và phát huy, là nguồn cảm hứng, chất liệu để nhiều nhà thơ, nhạc sĩ sáng tác nên những áng thơ, ca khúc đậm chất trữ tình, làm say đắm lòng người. Điều đó khẳng định rằng dù môi trường và không gian diễn xướng thay đổi, nhưng với sức sống mãnh liệt được tạo dựng, bồi đắp qua thời gian, Dân ca Ví, Giặm vẫn luôn trường tồn và phát huy trong đời sống cộng đồng cư dân xứ Nghệ, làm cho đời sống tinh thần của người dân thêm phong phú, đa dạng, góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

T.Nga- P. Tuấn/ hatinh24h.com