Phất lên cùng trái 'rồng xanh'

Trong đó, các giống thanh long năng suất, chất lượng cao do Viện nghiên cứu CĂQ Miền Nam nghiên cứu và chuyển giao đã góp phần tạo nên những đổi thay cho nhiều vùng quê…  

Làng quê thay áo mới

Trởi lại vùng chuyên canh thanh long huyện Châu Thành (Long An) đến nay tuyến đường chính dẫn vào huyện được mở rộng thênh thang, rất nhiều cơ sở thu mua và sơ chế thanh long mọc lên, những chuyến “xe công” chở thanh long xuất khẩu ra vào tấp nập. Vùng đất này trước đây còn nghèo khó, giờ đã thay da đổi thịt kể từ khi cây thanh long đặt chân và “lên ngôi”.

Vùng chuyên canh thanh long Châu Thành, Long An. Ảnh: Nguyễn Thủy.

Đặc biệt, do thị trường xuất khẩu trái thanh long nhiều năm qua rất tốt, giá bán cao, tiềm năng lớn, nên sự liên kết và tinh thần hợp tác sản xuất quy mô lớn, theo tiêu chuẩn cao của thị trường được nông dân nhiệt liệt hưởng ứng.

Ông Nguyễn Văn Phi, xã An Lục Long, chia sẻ: “Gia đình tôi có 0,7 ha thanh long ứng dụng công nghệ cao theo quy trình VietGAP, bảo đảm VSATTP. Do vậy, thanh long của gia đình đã được DN đặt hàng bao tiêu sản phẩm thu mua xuất khẩu”.

Theo ông Phi, nhiều nhà vườn tham gia dự án được các DN hỗ trợ đầu tư bao tiêu và được Viện CĂQ miền Nam phối hợp nghiên cứu cung ứng loại giống thanh long giống tốt, phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng và ít nhiễm sâu bệnh hơn.

Trước đây, gia đình ông Nguyễn Văn Minh, xã Long Trì, vẫn quen sản xuất thanh long theo kiểu truyền thống, không ít lần bị mất mùa và giá bán không như mong muốn. Tuy nhiên, từ khi dùng giống mới và được chọn vào dự án ƯDCNC sản xuất thanh long đã cho hiệu quả kinh tế hơn hẳn. Ông Minh phấn khởi chia sẻ: “Khi tham gia sản xuất ƯDCNC, gia đình tôi được hỗ trợ 70% chi phí đầu tư hệ thống tưới nhỏ giọt cho vườn thanh long. Năng suất vườn thanh long giống mới cũng rất tốt, ít sâu bệnh, chất lượng cao hơn nên mỗi năm gia đình thu nhập được gần 500 triệu đồng nhờ cung ứng thanh long đạt chất lượng xuất khẩu”.

Theo ông Nguyễn văn Hôn, nguyên cán bộ thị trấn Tầm Vu, từ khi thành lập dự án trồng 2.000 ha thanh long ƯDCNC, người dân ở các xã và thị trấn trong huyện Châu Thành rất phấn khởi và hưởng ứng tham gia vì họ thấy có quyền lợi thiết thực, giá thanh long trong dự án bán cao hơn so với bên ngoài.

Những vườn thanh long của huyện Châu Thành, Long An ứng dụng công nghệ cao. Ảnh: Nguyễn Thủy.

Bên cạnh đó, các đoàn thể ở địa phương còn tích cực vận động thêm nông dân ngoài HTX hay THT cũng đi vào sản xuất theo quy trình sạch; sử dụng giống có nguồn gốc rõ ràng; đồng thời các cơ sở và kho cũng đang đăng ký mã vạch tại Cục Quản lý đo lường chất lượng của tỉnh Long An.  

Đẩy mạnh sản xuất công nghệ cao

Theo đề án, đến năm 2020, Long An sẽ có 2.000 ha thanh long ƯDCNC, 50 hố xử lý bao bì thuốc BVTV, 16 kho lạnh với tổng sức chứa 8.000 tấn. Qua đó, tạo bước đột phá mạnh mẽ trong phát triển nông nghiệp theo hướng chất lượng, an toàn, hiệu quả, bền vững, nâng cao thu nhập cho người dân địa phương.

Đến nay, riêng huyện Châu Thành có trên 8.200 ha thanh long, trong đó có gần 1.500 ha ứng dụng công nghệ tiên tiến vào sản xuất với 2.275 hộ tham gia. Tỉnh đã cho xây dựng 12 mô hình điểm sản xuất thanh long theo tiêu chuẩn VietGAP, có các ngành chức năng hỗ trợ chuyển giao KH-KT đến các HTX và THT.

Kết quả bước đầu của mô hình cho thấy, nông dân không còn sử dụng phân gà tươi để bón và sử dụng thuốc BVTV hợp lý trong quản lý dịch bệnh, làm quen với việc ghi chép nhật ký. Đặc biệt, mô hình tưới tiết kiệm giúp nông dân tiết kiệm được 80% công lao động, tiết kiệm điện năng và lượng nước sử dụng, tăng hiệu quả hấp thu phân bón.

Việc ƯDCNC giúp nông dân giảm chi phí tưới nước, bón phân, thuận lợi trong việc quản lý dịch bệnh, tăng lợi nhuận; đồng thời thay đổi tập quán canh tác của nông dân, xây dựng mô hình liên kết sản xuất và tiêu thụ thanh long theo hướng VietGAP, hữu cơ. Qua đó, góp phần tăng thu nhập của người dân nông thôn trên 50 triệu đồng/người/năm.

Nhà vườn hào hứng tham gia vào dự án sản xuất thanh long ứng dụng công nghệ cao. Ảnh: Nguyễn Thủy.

Ông Trương Quang An, Giám đốc HTX Thanh long Tầm Vu cho biết: “HTX đang tiếp tục đẩy mạnh việc chuyển giao khoa học - kỹ thuật cho xã viên ứng dụng vào sản xuất. Để đáp ứng nhu cầu xuất khẩu sang các thị trường khó tính, chúng tôi đã hướng dẫn xã viên sản xuất thanh long theo đúng quy trình kỹ thuật, an toàn, bền vững theo tiêu chuẩn VietGAP. Hàng năm, HTX xuất khẩu hàng chục ngàn tấn thanh long sạch với giá cao, mang lại lợi nhuận cao cho bà con xã viên”.

Chủ tịch UBND huyện Châu Thành - Nguyễn Văn Thình cũng cho biết: “Thời gian qua, huyện thực hiện nhân rộng mô hình ƯDCNC gắn với tái cơ cấu nông nghiệp nhằm nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững trong sản xuất thanh long. Đặc biệt, tham gia dự án, nông dân đã dần thay đổi tập quán, tư duy canh tác cũ, bắt đầu hình thành thói quen sử dụng phân hữu cơ, hạn chế sử dụng phân vô cơ, thuốc BVTV. Trồng thanh long ƯDCNC đang là hướng đi mới, mang lại hiệu quả cao cho nông dân...