Những giống lúa địa phương thích ứng tốt hơn với biến đổi khí hậu

Những giống lúa địa phương thích ứng tốt hơn với biến đổi khí hậu
Một nghiên cứu mới ở Tây Phi đã cho thấy điều ngược lại so với quan điểm trước đây về những giống lúa địa phương rằng các giống lúa “nông dân” ở châu Phi và châu Á chỉ có giá trị vùng vì chúng có khả năng chống chịu những điều kiện khắc nghiện của môi trường yếu.

Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu tại Đại học Wageningen Hà Lan và Viện Nghiên cứu lúa châu Phi tại Beenanh đã nghiên cứu 26 giống lúa mới và giống lúa địa phương ở 5 nước thuộc khu vực Tây Phi từ năm 2006 đến năm 2012. Chúng bao gồm cả các giống lúa châu Phi và giống lúa châu Á. Những phát hiện của nhóm nghiên cứu cho thấy, các giống lúa địa phương có thể được trồng mà không cần đến phân bón, không yêu cầu trạng thái đặc biệt và có thể phát triển trong điều kiên khắc nghiệt. Điều này khiến chúng thích nghi cao với điều kiện môi trường thay đổi liên tục với biên độ rộng.
Một lợi ích nữa của các giống này đó là chúng có năng suất cao hơn và đôi khi còn đạt năng suất cao hơn những giống nhập nội khoảng 660 kg/ha từ những khu vực đất cao, đất thấp hay ở những khu vực được tưới đầy đủ.
Béla Teeken, một nhà nghiên cứu thuộc Viện Công nghệ và phát triển đất trồng tại Đại học Wageningen cho biết, những giống lúa của nông dân có khả năng thích ứng tốt hơn với những điều kiện bất lợi so với những giống lúa lai. Vì những giống lúa này được nông dân lựa chọn trong những điều kiện luôn biến đổi bao gồm cả điều kiện sinh thái và xã hội. Những điều kiện này đã gắn liền với những giống này và do vậy chúng có khả năng chống chịu tốt hơn với những thay đổi không mong muốn của điều kiện môi trường.
Florent Okry- điều phối viên Chương trình Tiếp cận nông nghiệp ở khu vực Trung và Tây Phi cùng với các tác giả khác tham gia vào nghiên cứu này cho biết, những giống lúa địa phương nên được xem xét và phổ biến trên toàn châu Phi, do không phải mất chi phí lai tạo. Tuy vậy, lúa lai vẫn cần tiếp tục được sử dụng mặc dù chúng cần chi phí lớn cho phân bón và thuốc trừ sâu. Florent Okry cho biết, chúng ta không thể bỏ qua tiềm năng của các giống địa phương, nhưng không có nghĩa rằng việc lai tạo giống lúa sẽ dừng lại.
Florent Okry cho biết thêm, các giống địa phương không nên bị lãng quên với lí do rằng chúng có giá trị thấp. Nghiên cứu vừa qua đã chứng tỏ giá trị của chúng và giá trị của chúng tương đương với những giống lúa lai. Hiên nay, khoảng 80% lương thực cần thiết cho toàn thế giới dựa vào các hộ nông dân sản xuất nhỏ, vì vậy chúng ta cần phải chú ý đến đối tượng này hơn vì họ không có đủ các biện pháp sản xuất liên quan đến các giống lúa lai.
Sử dụng các giống lúa địa phương có thể sẽ làm tăng thêm sự chủ động cho nông dân, mặc dù có thể không tạo ra hiệu quả phát triển kinh tế lớn, nhưng có thể giúp những nông dân dễ bị tổn thương, góp phần giữ ổn định xã hội và phát triển kinh tế bền vững.
Florent Okry kêu gọi các nhà khoa học, các nhà tài trợ và các nhà làm chính sách hãy chú ý hơn đến những tiềm năng của các giống lúa địa phương và ghi nhận giá trị của chúng.
Các nhà nghiên cứu cho biết, những giống lúa địa phương nên được trồng kết hợp với các giống lúa lai để đảm bảo an ninh lương thực cho nông dân. 

Nguồn: Agroviet.gov.vn

www.scidev.net