Hươu sao được nuôi nhiều trong các gia đình, nhất là ở Nghệ An, Hà Tĩnh... đem lại nguồn thu nhập đáng kể. Từ năm thứ hai trở đi, hươu sao đực bắt đầu cho cặp nhung, một vị thuốc quý, xếp vào hàng thứ hai sau nhân sâm. Ngoài nhung thì gạc hươu (phần sừng đã bị già), cao nấu từ sừng hươu (lộc giác sương), gân hươu, thịt hươu đều là những vị thuốc quý trong y học cổ truyền, đặc biệt nhung và thịt hươu bổ thận, cường gân cốt, giúp nam giới tăng cường sinh lực.
Nhung hươuTrước khi sử dụng, nhung được đốt cho cháy hết lớp lông mịn bên ngoài bằng cồn cao độ, hoặc dùng một cái que sắt nung đỏ, rồi lăn đều cho cháy hết lông, sau đó thái lát nhung dày độ 2 - 3mm, sấy khô. Bảo quản trong các lọ thủy tinh khô, sạch, để nơi cao thoáng. Nhung hươu trị các chứng bệnh sau:
Trị chứng liệt dương, hay đi tiểu, sắc mặt đen sạm: nhung hươu, hoài sơn mỗi vị 40g, sao vàng, tán bột mịn, ngày uống 1 - 2 lần, mỗi lần 3 - 5g với nước sôi để nguội. Có thể chiết vài lần, những lần sau, lượng rượu giảm đi một nửa. Uống liền trong nhiều tuần. Hoặc tán thành bột thô rồi ngâm vào 1 lít rượu 30 - 35o trong 2 - 3 tuần. Uống mỗi ngày 20 - 30ml, trước bữa ăn, hoặc trước khi đi ngủ.
Nhung hươu tăng cường khả năng sinh dục, trị chứng liệt dương, hay đi tiểu. |
Trị chứng tinh huyết khô kiệt, tai điếc, miệng khát, đi tiểu đục: nhung hươu sao vàng, tán bột mịn, cho vào cháo nóng, quấy đều ăn, ngày 2 lần, mỗi lần 3 - 5g; hoặc phối hợp với đương quy, đồng lượng, cách làm tương tự.
Làm bền khả năng sinh dục: nhung hươu, nhân sâm mỗi vị 100g; trần bì 20g; hoặc nhung hươu, dâm dương hoắc, hà thủ ô đỏ (chế) mỗi vị 100g; thỏ ty tử, câu kỷ tử mỗi vị 40g; trần bì 20g. Tất cả ngâm trong rượu 30 - 35o. Ngày uống 1 - 2 lần trước bữa ăn, hoặc trước khi đi ngủ, mỗi lần 20 - 30ml.
Trị chứng đau lưng, đau xương cốt do thận hư: nhung hươu, đỗ trọng, tang ký sinh mỗi vị 30g, sao vàng, tán bột mịn, trộn đều, ngày uống 3 lần trước bữa ăn, mỗi lần 3 - 5g, chiêu với rượu ấm.
Lộc giác sương (phần sừng sau khi đã nấu cao)Trị di mộng tinh, thiếu máu, thần kinh suy nhược, tiêu hóa kém: lộc giác sương phơi hoặc sấy khô, phối hợp với thỏ ty tử, hà thủ ô đỏ, liên nhục mỗi vị 100g; đậu đen (sao giòn) 50g. Tất cả đem sao vàng, tán bột mịn, ngày uống 2 lần, mỗi lần 9 - 12g, trước bữa ăn 1 - 1h30. Mỗi liệu trình 2 - 3 tuần. Nghỉ 1 tuần rồi lặp lại liệu trình mới.
Thịt hươuTrị chứng xuất tinh sớm, đau lưng, cơ thể suy nhược: thịt hươu khoảng 100g, cùng một số vị thuốc nhân sâm hoặc đảng sâm, hoàng kỳ, bạch truật, bạch thược, đương quy, viễn chí, gừng tươi, mỗi vị 5g, ninh nhừ. Có thể thêm chút gia vị cho dễ ăn. Ngày ăn 2 lần, trước bữa ăn 1h30 - 2h.
Lưu ý: Không dùng các chế phẩm nhung hươu nai cho các trường hợp tăng huyết áp, đái tháo đường, xơ cứng mạch máu, viêm thận, hẹp van tim, tiêu chảy, mụn nhọt, lở ngứa.
GS.TS. Phạm Xuân Sinh
Theo suckhoedoisong.vn