Nhiều năm qua, TPHCM đã chủ động trong việc quản lý nguồn giống cây, con trong nông nghiệp; nhờ đó sản phẩm đạt năng suất và chất lượng khá cao.
TPHCM cũng đang hướng đến việc trở thành trung tâm sản xuất và cung ứng giống cây trồng, vật nuôi cho các tỉnh trong khu vực và cả nước.
Năng suất, chất lượng tăng
Theo Sở NN-PTNT TPHCM, năm 2017, các đơn vị đã sản xuất và cung ứng ra thị trường 81.200 tấn hạt giống các loại; trong đó có 12.109 tấn hạt giống rau, đáp ứng khoảng 1 triệu ha gieo trồng của TPHCM và các tỉnh. Thế mạnh lớn nhất của TPHCM là có được nguồn giống heo tốt cung cấp khoảng 1 triệu con giống; ngoài ra, còn cung cấp 24.000 con giống bò sữa, 500 triệu cá bột, 100 triệu cá giống nước ngọt, 130 triệu con cá cảnh… Theo Hợp tác xã (HTX) Chăn nuôi Heo an toàn Tiên Phong, với quan điểm phát triển bền vững, HTX chú trọng đầu tư con giống chất lượng tốt nhất.
SAGRI nhập tinh heo về phối với heo Việt Nam, hướng tới chủ động về giống Sau nhiều năm gầy dựng, giống heo của HTX đã vươn ra khỏi thị trường TPHCM khi cung cấp cho nhiều tỉnh thành khác. Nếu trước kia xã viên áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật chưa nhiều, thì vài năm gần đây HTX chú trọng nhập con giống từ Mỹ có sức khỏe tốt, chất lượng thịt đảm bảo để có thể cạnh tranh với tập đoàn, công ty cùng lĩnh vực. Từng bước đầu tư, HTX tiếp tục nhập thêm giống heo từ Đan Mạch nhằm cân đối giữa sinh sản và tăng trưởng. Theo xu hướng hiện nay, các trang trại lớn áp dụng công nghệ cao, kỹ thuật nuôi tốt hơn nên thường nhập giống từ châu Âu có chất lượng thịt ngon hơn. Trong khi nông hộ vẫn ưa chuộng giống từ Mỹ do dễ nuôi, năng suất lại cao. Tháng 7 tới, HTX sẽ nhập thêm giống từ Canada để con giống ngày càng đa dạng, phong phú, phẩm chất thịt thơm, ngon hơn.
Một trong những đơn vị của TPHCM là Tổng công ty Nông nghiệp Sài Gòn TNHH MTV (SAGRI) cũng nhập giống heo có sức đề kháng tốt, sinh sản, sinh trưởng nhanh từ châu Âu. Không nhập con giống, công ty chọn lọc tối đa nguồn gen từ đàn heo nước ngoài, sau đó nhập tinh giống heo tốt về phối với đàn heo ở Việt Nam nên chủ động được con giống, giảm chi phí vận chuyển, tiến tới giảm lệ thuộc vào việc nhập con giống từ nước ngoài và cho ra giống thích nghi được môi trường, khí hậu nhiệt đới trong nước. Song song đó, SAGRI cũng nhân heo giống thuần ông - bà cố và giao phối tạo những dòng sinh sản và sinh trưởng có tính thích nghi tốt, năng suất ổn định, tăng dần qua các năm. Đặc biệt, cung cấp con giống hậu bị (đực, cái) thuần có đặc tính di truyền chất lượng cao cho các trang trại tại TPHCM và các tỉnh lân cận.
Phục tráng các giống vùng miền
Theo Trung tâm Giống cây trồng, vật nuôi và thủy sản (Sở NN-PTNT TPHCM), hiện nay thị trường giống rau, hoa rất phong phú. Ngoài giống trung tâm đưa xuống cho nông dân, còn có các giống cây F1 với chất lượng cao từ nhập khẩu. Đối với những giống nước ngoài này, trung tâm khảo sát đánh giá, trồng thử nghiệm xem khả năng thích nghi về thổ nhưỡng, thời vụ trồng… để đưa ra định hướng và chuyển giao với những khuyến cáo thiết thực nhất cho bà con nông dân. Bên cạnh đó, hàng năm, Sở NN-PTNT TPHCM tổ chức nhiều hội chợ về giống, thu hút nhiều doanh nghiệp, các tỉnh tham gia, giúp nền nông nghiệp TPHCM ngày càng phát triển đa dạng, tăng hiệu quả kinh tế cho nông dân.
Ông Trần Phương Đông, Giám đốc Trung tâm Giống cây trồng, vật nuôi và thủy sản, đánh giá hiện nay, đa số người tiêu dùng không còn ưa chuộng sản phẩm cây trồng hay vật nuôi có kích thước lớn mà chú trọng nhiều hơn về chất lượng. Nắm bắt nhu cầu này, trung tâm lựa chọn, tìm kiếm giống bản địa để phục tráng theo từng vùng miền nhằm cung ứng nhu cầu giống cây con cho việc phát triển nông nghiệp hữu cơ, bảo tồn nguồn gen địa phương, đặc biệt là xây dựng thương hiệu nông sản vùng miền.
Nhờ thổ nhưỡng phù hợp, điều kiện canh tác thuận lợi và chỉ sử dụng phân hữu cơ đã giúp sản phẩm đạt năng suất và chất lượng cao. Đơn cử, như ở huyện Hóc Môn có đất phèn pha cát, nổi tiếng với sản phẩm dưa leo, khổ qua cho hương vị rất ngon, hay huyện Bình Chánh đất trũng được biết đến loại cải bẹ xanh lá lớn, độ mù tạt cao.
Ngoài ra, trung tâm còn tận dụng bò sữa nuôi không đạt chất lượng sữa, nhưng nhờ vóc dáng to sẽ đưa tinh giống bò thịt thuần chủng có sức đề kháng mạnh vào nhằm lai tạo ra bò thịt đạt chất lượng cao. Trung tâm đang nghiên cứu về giống bò sữa cao sản nhập từ Israel có khả năng phù hợp với khí hậu nhiệt đới của TPHCM, thay thế giống bò sữa hiện nay.
Theo Sở NN-PTNT, TPHCM đã xác định phát triển nông nghiệp đô thị hiện đại, hiệu quả, bền vững theo hướng nông nghiệp công nghệ cao, công nghệ sinh học. Vì thế từ năm 2000, Sở NN-PTNT TPHCM đã triển khai thực hiện Chương trình giống cây, giống con chất lượng cao, hướng đến mục tiêu trở thành trung tâm sản xuất và cung cấp các giống cây trồng, vật nuôi chất lượng cao, phục vụ nhu cầu của TPHCM và các tỉnh thành trong cả nước.
Từ đó, nhiều giống cây trồng, vật nuôi, thủy sản chất lượng cao, cùng các quy trình công nghệ sản xuất thâm canh tiên tiến đã được chuyển giao và ứng dụng rộng rãi vào thực tiễn sản xuất, góp phần tăng năng suất sản lượng cây trồng, vật nuôi và nâng cao giá trị gia tăng. Đây là một trong những yếu tố quan trọng giúp sản phẩm nông nghiệp thành phố được nâng cao cả về chất lượng và sản lượng, hướng đến xuất khẩu, giảm dần sự phụ thuộc nhập khẩu giống của TPHCM nói riêng và các tỉnh thành trong cả nước nói chung, nhất là trong quá trình thực hiện các hiệp định về tự do hóa thương mại với các nước.
THANH HẢ/sggp.org.vn