Bộ gien dứa gợi mở về quá trình thuần hóa thực vật

Các giống dứa được trồng cho nhiều mục đích khác nhau như lấy chất xơ, làm cây cảnh và là trái cây ngon nổi tiếng. Các nhà khoa học tại Đại học Illinois (Hoa Kỳ) đã giải mã trình tự bộ gien của dứa đỏ và so sánh nó với bộ gien của một số giống cây khác.

Những nỗ lực của các nhà khoa học đã tiết lộ bằng chứng ủng hộ giả thuyết cho rằng cây dứa có thể được thuần hóa trong một bước duy nhất, gieo hạt, sử dụng phương pháp giâm cành và các phương pháp khác.

Mặc dù các nhà khoa học đã giải mã trình tự bộ gien của một số giống dứa, họ tập trung chủ yếu vào Ananas comosus var. bracteatus, thường được gọi là dứa đỏ, một loại nhỏ được trồng để lấy sợi và làm cây trang trí trong vườn. Đây là một trong số ít các giống dứa có khả năng tự thụ phấn.

Bằng cách so sánh bộ gien của một số giống dứa khác nhau, các nhà khoa học đã có thể xác định ảnh hưởng của chọn lọc tự nhiên và nhân tạo đến các đặc điểm cụ thể.

Trước đây, các nhà khoa học đã đưa ra giả thuyết rằng một số giống cây được thuần hóa trong một bước duy nhất bằng cách trồng một giống mới bằng cách cắt từ một cây đơn lẻ với những đặc điểm có lợi. Các nhà khoa học đã phát triển một phương pháp phân tích để tìm kiếm bằng chứng về lịch sử thuần hóa bằng cách tìm kiếm các chuỗi dài di truyền tương tự ở cuối các nhiễm sắc thể.

Bằng chứng bộ gien cho thấy sinh sản vô tính đã được sử dụng từ hàng ngàn năm trước -  thuần hóa một bước, lặp đi lặp lại trong nhiều thiên niên kỷ - để tạo ra một số giống dứa nhất định. Phương pháp phân tích bộ gien tương tự có thể được sử dụng để nghiên cứu lịch sử thuần hóa của các cây trồng nhân giống vô tính khác, bao gồm khoai tây, mía, sắn và chuối.

Bên cạnh đó, các nhà khoa học cũng có thể xác định các gien ảnh hưởng đến sản xuất sợi lá ở dứa đỏ và mức độ ngọt của các giống trái cây.