Vốn chính sách giúp rút ngắn khoảng cách giàu nghèo

Nhưng ở địa phương đặc thù như TP. Hồ Chí Minh, chuẩn hộ nghèo, hộ cận nghèo của thành phố cao hơn 3 lần chuẩn hộ nghèo, hộ cận nghèo Quốc gia  nên đối tượng thụ hưởng các chương trình cho vay của Trung ương theo quy định rất hạn chế.

Không để người nghèo bị tụt lại phía sau vì vốn

Nằm về phía Đông Nam của thành phố, Cần Giờ là huyện nghèo của TP. Hồ Chí Minh với tổng số hộ nghèo và hộ cận nghèo theo tiêu chí mới là 6.843 hộ, chiếm 36,75% tổng số hộ dân. Huyện có 6 xã và 1 thị trấn phụ thuộc vào sản xuất nông nghiệp, đánh bắt, nuôi trồng thủy - hải sản, làm muối... “Cái nghèo” ấy có thể thấy rõ qua việc huyện không cân đối được nguồn vốn ngân sách ủy thác qua NHCSXH giải quyết bài toán an sinh xã hội.

Song điều đó không có nghĩa là Cần Giờ thiếu vốn tín dụng chính sách. Bởi đây là một trong những địa phương được Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) TP. Hồ Chí Minh dồn nguồn vốn từ Trung ương cũng như ngân sách địa phương để người dân có cơ hội phát triển sản xuất, an cư trên vùng đất khó khăn này. Đến nay, tổng dư nợ tín dụng chính sách xã hội đạt 319 tỷ đồng, tăng 65% so với năm 2014, với 11.271 hộ vay vốn, chiếm khoảng 61% tổng số hộ dân trên địa bàn huyện.

Những vòng quay vốn trong 5 năm qua đã giúp cho 21.434 lượt hộ nghèo, hộ cận nghèo và các đối tượng chính sách khác trên địa bàn huyện được vay vốn. Trong đó, 1.927 lượt học sinh, sinh viên (HSSV) được vay vốn để có thêm chi phí học tập, không phải bỏ học giữa chừng; 7.640 lượt hộ nghèo, hộ cận nghèo được vay vốn để SXKD, góp phần ổn định cuộc sống, vươn lên thoát nghèo; 7.137 lao động được vay vốn để tự tạo việc làm hoặc duy trì, mở rộng việc làm; 453 lao động thuộc diện có đất bị thu hồi được vay vốn để tự tạo việc làm hoặc duy trì, mở rộng việc làm, ổn định cuộc sống...

Đặc biệt, việc mở Điểm giao dịch của NHCSXH tại xã đảo Thạnh An là một điểm nhấn. Nói vậy vì, NHCSXH là tổ chức tín dụng đầu tiên và duy nhất đến nay tiếp cận hộ dân ngay trên xã đảo, hỗ trợ vốn giúp họ phát triển kinh tế.

Vai trò phụ nữ được đề cao

Trong vai trò trung gian truyền dẫn và giám sát vốn, các tổ chức hội, đoàn thể đã có những chuyển biến lớn sau khi thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW ngày 22/11/2014 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tín dụng chính sách xã hội. Như Hội Phụ nữ các cấp của thành phố không chỉ là đơn vị nhận ủy thác quản lý dư nợ lớn tới 1.422 tỷ đồng, chiếm 39,6% tổng dư nợ của các hội, đoàn thể nhận ủy thác và 51.654 hộ gia đình hội viên đang vay vốn, mà hơn thế là cách ứng xử đối với nguồn vốn vay.

Để phát huy hiệu quả hoạt động của các mô hình từ nguồn vốn vay ưu đãi của NHCSXH, các cấp hội đã chủ động phối hợp với chính quyền, các ngành liên quan định hướng cho hội viên nghèo cách làm ăn hiệu quả, vận động họ tham gia vào các lớp dạy nghề, tiến hành mở rộng quy mô dạy nghề cho người nghèo với nhiều hình thức. Từ đó, các hộ vay nắm bắt, bổ sung thêm những kiến thức, giúp họ sử dụng vốn vay hiệu quả. Cùng với đó, các cấp hội đã chủ động tuyên truyền, vận động, tư vấn, hướng dẫn hội viên tham gia các hình thức liên kết sản xuất, phát huy thế mạnh về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của từng địa phương.

Hoạt động của NHCSXH tại Điểm giao dịch xã.

Ví như mô hình “Dịch vụ nấu đám tiệc” của gia đình chị Huỳnh Ngọc Thanh, ngụ ấp 4, xã Nhơn Đức, huyện Nhà Bè. Từng là một trong những hộ nghèo nhất địa phương, song với quyết tâm không cam chịu sống cảnh nghèo túng, chị Thanh tìm cách vươn lên thoát nghèo. Nhờ sự hỗ trợ từ chị em Hội Phụ nữ địa phương, chị Thanh được vay vốn từ Chương trình cho vay Quỹ xóa đói giảm nghèo 50 triệu đồng để  mở một tiệm tạp hóa nhỏ,  sau đó phát triển thêm dịch vụ nấu đám tiệc, rồi mở rộng quy mô cùng chương trình cho vay giải quyết việc làm từ NHCSXH huyện Nhà Bè và quận 7. Nguồn vốn tín dụng chính sách giúp cho ước mơ của gia đình chị thêm trọn vẹn với việc hỗ trợ chi phí cho 2 con theo học đại học. 160 triệu đồng vay từ các chương trình đã giúp chị bước qua cánh cửa thoát nghèo bền vững và hơn thế, chị Thanh còn tạo công ăn việc làm cho 17 lao động nữ ở địa phương có thu nhập ổn định bằng dịch vụ nấu đám tiệc. Hằng tháng, chị còn tổ chức phát cơm từ thiện cho người nghèo.

Tạo bước chuyển sinh kế cho người dân

Ông Trần Văn Tiên, Giám đốc NHCSXH TP. Hồ Chí Minh,  cho biết, tính đến nay, tổng nguồn vốn tại NHCSXH TP. Hồ Chí Minh đạt 3.358 tỷ đồng, tăng 1.120 tỷ đồng (gấp 1,5 lần) so với thời điểm cuối năm 2014. Trong đó, nguồn vốn nhận ủy thác cho vay tại địa phương là 1.687 tỷ đồng, tăng 1.367 tỷ đồng (tăng 4,32 lần), chiếm 50,25% tổng nguồn vốn, gồm: nguồn vốn từ cấp quận, huyện 173 tỷ đồng, tăng 166 tỷ đồng; nguồn vốn nhận ủy thác đầu tư của các chủ đầu tư khác 165 tỷ đồng, tăng trên 13 tỷ đồng.

Nhờ sử dụng nguồn vốn từ các chương trình tín dụng ưu đãi, xuất hiện nhiều mô hình, dự án SXKD mang lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần tăng thu nhập, cải thiện đời sống cho người nghèo và tăng dần vị thế trong xã hội, từng bước tiếp cận cơ chế thị trường, đặc biệt là từng bước hạn chế tình trạng tín dụng đen, cho vay nặng lãi trong xã hội đối với hộ nghèo và các đối tượng chính sách.

Có thể kể đến các mô hình như chăn nuôi bò thịt ở huyện Củ Chi; trồng hoa mai ở quận Thủ Đức; Tổ hợp tác trồng rau sạch ở các huyện Củ Chi, Hóc Môn và Bình Chánh; nuôi hàu và làm muối ở huyện Cần Giờ; Câu lạc bộ trồng hoa lan kiểng ở 2 huyện Bình Chánh và Hóc Môn; Tổ hợp tác may gia công các mặt hàng truyền thống của cộng đồng người dân tộc Chăm ở quận Phú Nhuận,...

Tổng nợ quá hạn là 38,2 tỷ đồng (tính đến ngày 30/9/2019), chiếm 1,14% tổng dư nợ, tỷ lệ nợ quá hạn giảm 0,38% so với thời điểm cuối năm 2014 (1,52%) càng thêm minh chứng hiệu quả của dòng vốn tín dụng ở thành phố này.

Đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị 40-CT/TW

Đặt mục tiêu đưa dư nợ tăng trưởng bình quân hàng năm đạt từ 10% đến 15%, lãnh đạo thành phố nhấn mạnh việc thực hiện Chỉ thị số 40 cần tiếp tục đạt chất lượng và hiệu quả hơn, trong đó, trọng tâm là tăng cường bố trí nguồn vốn ủy thác từ địa phương và tranh thủ nguồn vốn Trung ương để thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững, bảo đảm an sinh xã hội và xây dựng nông thôn mới. Từ năm 2020, quận, huyện có mức thu ngân sách Nhà nước trên 1.000 tỷ đồng thực hiện ủy thác tối thiểu 3 tỷ đồng/năm; quận, huyện có mức thu ngân sách Nhà nước từ 1.000 tỷ đồng trở xuống, thực hiện ủy thác tối thiểu 2 tỷ đồng/năm; riêng huyện Cần Giờ, thành phố khuyến khích tăng thu, tiết kiệm chi để có nguồn vốn ủy thác.

Về phía NHCSXH TP. Hồ Chí Minh, Giám đốc Trần Văn Tiên cho biết, đơn vị sẽ tập trung chỉ đạo để nguồn vốn tiếp cận 100% số hộ nghèo và đối tượng chính sách có nhu cầu, đồng thời nâng cao chất lượng giám sát và quản lý vốn để từng đồng vốn của địa phương đến nhanh, đúng và đủ, góp phần giải quyết bài toán giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, rút ngắn khoảng cách thu nhập của người nghèo với mức thu nhập chung của thành phố.