Hà Tĩnh là một tỉnh không lớn, nhưng thị trường kinh doanh VTNN hết sức sôi động. Tuy nhiên, công tác quản lý nhà nước về VTNN chưa đáp ứng yêu cầu, ảnh hưởng đến quyền lợi người nông dân (ND). Vì vậy để chương trình phối hợp giám sát VTNN giữa các cấp Hội với cơ quan chuyên môn có được sự nhịp nhàng ăn ý, thì phải giải quyết được bài toán vướng mắc ngay tại cơ sở.
Quản lý VTNN đang bị buông lỏng
Ngày 15.9.2014, UBND tỉnh Hà Tĩnh ra quyết định lập đoàn thanh tra hoạt động sản xuất kinh doanh giống, VTNN trên địa bàn. Qua quá trình thanh tra cho thấy, gần 90% cơ sở sản xuất, kinh doanh VTNN bị thanh tra có vi phạm.
Trước những bất cập này, ông Lê Xuân Hường- Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc huyện Thạch Hà (Hà Tĩnh) cho biết, thời gian qua, việc giám sát, phản biện của các ban ngành đoàn thể trong huyện chưa được sâu sát. Công tác tuyên truyền chưa được chú trọng, đặc biệt không có các nội dung, biện pháp cụ thể để người dân tiếp cận đầy đủ các quy định của Nhà nước về sản xuất, kinh doanh VTNN. Vai trò của ND được đánh giá cao trong việc phát hiện và trình báo, nhưng việc xử lý sau đó không dứt điểm kịp thời.
“Ở Thạch Hà, hàng năm đại biểu HĐND về tiếp xúc cử tri tại các địa phương lần nào cũng nhận được phản ánh của người dân và cử tri về việc VTNN kém chất lượng. Tuy nhiên, qua kênh giám sát của Mặt trận cũng chỉ dừng lại ở khâu ghi nhận và kiến nghị lên các cơ quan chức năng, chưa có sự vào cuộc của cơ quan chuyên môn, nên việc lập biên bản giữ mẫu để xử lý khó thực hiện”- ông Hường nói.
Cần được đào tạo, tập huấn chuyên môn
Việc người ND phát hiện VTNN kém chất lượng không phải là hiếm ở Hà Tĩnh. Chẳng hạn như vào vụ xuân 2014, hàng ngàn ND ở nhiều huyện trên địa bàn Hà Tĩnh mua giống lúa VTNA2 của một công ty vật tư nông nghiệp ở Nghệ An về gieo cấy nhưng tỷ lệ nảy mầm đạt thấp, thậm chí không nảy mầm. Sự việc được ND báo lên chính quyền địa phương, cơ quan chức năng vào kiểm tra mới vỡ lẽ doanh nghiệp này cung ứng 102,8 tấn lúa giống VTNA2 kém chất lượng cho bà con ND.
Câu chuyện này cho thấy, vai trò của ND trong việc giám sát phát hiện trình báo VTNN kém chất lượng là không hề nhỏ. Ông Dương Kim Hồng-Chủ tịch Hội ND huyện Thạch Hà nhận định: “Để phát huy vai trò của các cấp Hội ND ở cơ sở trong phối hợp giám sát VTNN đòi hỏi phải có nhiều yếu tố, phương tiện. Nhưng trước mắt anh phải có trình độ, am hiểu về lĩnh vực VTNN, vì vậy đòi hỏi phải được tập huấn chuyên môn”.
Nói về tiến độ phối hợp giám sát VTNN sau khi ký kết, ông Trần Trung Thành - Phó Chủ tịch Hội ND tỉnh Hà Tĩnh cho biết, hiện tại Hội ND Hà Tĩnh đã ký kết phối hợp với Mặt trận Tổ quốc tỉnh, Sở NNPTNT, Sở Công Thương về giám sát VTNN trên địa bàn tỉnh. Thời điểm này mới ở giai đoạn đầu triển khai, chưa có kết quả cụ thể. Tuy nhiên chúng tôi đã gặp phải trở ngại không nhỏ, đó là thiếu trình độ chuyên môn, nếu không được đào tạo, tập huấn thì các cấp Hội ND cũng chỉ đóng vai trò tuyên tuyền bên ngoài, chứ chưa gánh vác tốt trách nhiệm giám sát phát hiện VTNN kém chất lượng.