Khát vọng ở làng thanh niên lập nghiệp giữa vùng biên

Thu hoạch chè của Làng thanh niên lập nghiệp

Làng thanh niên lập nghiệp

Tổng đội thanh niên xung phong (TNXP) Tây Sơn được thành lập theo Quyết định số 478 ngày 12/3/2003 của UBND tỉnh Hà Tĩnh nhằm khai thác tiềm năng khu vực miền núi để phát triển kinh tế, bảo vệ vững chắc chủ quyền vùng biên giới quốc gia. Đây là đơn vị sự nghiệp kinh tế do Tỉnh đoàn Hà Tĩnh trực tiếp quản lý. Đơn vị được giao 3.631,7 ha rừng, trong đó có 700 ha khoanh nuôi bảo vệ, 2100 ha rừng sản xuất, 350 ha đất nông nghiệp, còn lại là diện tích ao hồ mặt nước và đất sử dụng cho công trình nhà ở, công cộng.

Anh Hoàng Thế Lộc - Tổng đội trưởng Tổng đội TNXP Tây Sơn chia sẻ: “Mười lăm năm kể từ khi thành lập đến nay, Tổng đội TNXP chúng tôi đã nếm trải bao vui buồn, đối mặt với nhiều thách thức và nỗ lực vượt lên chính mình để cắm chân, trụ lại, tồn tại và phát triển như ngày nay. Có thể nói, tập thể các thế hệ Tổng đội đã kề vai sát cánh, chung lưng đấu cật viết lên huyền thoại giữa núi rừng biên giới Hương Sơn này”.

Còn nhớ, những năm đầu mới thành lập, Khe Gát, Chí Lời, Rào Tre là:” thâm sơn cùng cốc”, “nước độc, rừng thiêng”. Anh Nguyễn Thiện Trình nhớ lại: “ Cơ sở vật chất ban đầu của Tổng đội không có gì. Nơi làm việc, ăn ở đều tạm bợ. Nơi ở của gần 100 thành niên dưới xuôi lên là dãy nhà tập thể của Xí nghiệp chè Tây Sơn cũng rất tạm bợ. Nói chi đến điện thắp sáng, nước sạch và công trình vệ sinh.  Bốn bề núi, vô núi, ra núi. Nắng đổ lửa. Mưa thối đất. Đã mưa là lũ. Lũ ống. Lũ quét. Thôn xóm bị chia cắt. Đường đi ngoằn nghèo lên dốc, xuống suối. Chỉ muỗi, bọ mắt, bùi nhùi là nhiều vô kể”.

Những khó khăn trước mắt đã làm không ít người nản lòng, nên trên 100 thanh niên từ Lộc Hà, Cẩm Xuyên, Thạch Hà, Can Lộc đã lần lượt về xuôi. Chỉ còn lại 7 hộ quyết tâm ở lại vào rừng đẵn tre nứa dựng lều trên những đồi sim mua hoang dại. Những năm 2000, làng lập nghiệp thanh niên chỉ lèo tèo có vậy.

Lãnh đạo Tổng đội lại bươn chái về xuôi, tuyên truyền, vận động, hết đợt này đến đợt khác, nói rõ những khó khăn thách thức, thổi lên ngọn lửa của khát vọng, thôi thúc ý chí lập nghiệp của thanh niên, và dần dần, những thanh niên từ dưới xuôi lên với Khe Gát- Chí Lời.

 Anh  Hoàng Thế  Lộc - Tổng đội trưởng cho biết: “Phải đến năm 2006 khi Tổng đội quy hoạch, giao hẳn đất cho hộ thanh niên khai thác, (bình quân mỗi hộ được giao từ 1 đến 2 ha đất nông nghiệp, 5 đến 10 ha đất trồng rừng). Tổng đội hỗ trợ giống, tư vấn kỹ thuật, bao tiêu sản phẩm thì diện mạo của làng thanh niên lập nghiệp khác hẳn. Núi đồi được thức dậy, sinh sôi nẩy nở. Nhà cửa mọc lên. Các hộ không chỉ  trồng, khoanh nuôi bảo vệ rừng, trồng cao su, trồng chè nguyên liệu mà còn phát triển chăn nuôi gia súc, gia cầm”.

Những con số 154 ha chè nguyên liệu được phủ khắp đất trống đồi trọc cho năng suất bình quân 12 tấn chè búp tươi/ năm; trồng mới 900 ha rừng nguyên liệu, trồng mới 120 ha cao su, 15 ha cây ăn quả, khoanh nuôi 2500 ha rừng tự nhiên, khai thác hàng chục ha trồng lúa nước, đất bờ bãi ven khe suối trồng đậu lạc, và khai thác diện tích mặt nước  nuôi trồng thủy sản đã tạo cho làng thanh niên lập nghiệp sinh khí mới.

Được nhà nước quan tâm, được Tỉnh đoàn Hà Tĩnh trực tiếp lãnh đạo cùng với nhiều chính sách ưu đãi của Đảng, Nhà nước, làng lập nghiệp TNXP Tây Sơn đã dần dần thay da đổi thịt. Trung tâm làm việc của Tổng đội được xây dựng khang trang. Con đường vào Tổng đội vào làng thanh niên được đổ nhựa hay bê tông hóa. Ô tô đi lại dễ dàng. Đường điện về tận thôn bản. Tổng đội đã cùng với chính quyền địa phương xây dựng trường mầm non kiên cố với đầy đủ tiện ngi cho con em học tập. Sân chơi bãi tập được đầu tư xây dựng. Không ai ngờ được chốn “thâm sơn, cùng cốc” này mỗi buổi chiều, sau giờ làm việc, trên sân bóng lại vang lên tiếng reo hò cỗ vũ cho các đội bóng. Nhưng đặc biệt nhất là Tổng đội bằng huy động nội ngoại lực đã đầu tư xây dựng Nhà máy chế biến chè  công suất 12 tấn/ ngày có tổng đầu tư lên đến 3,5 tỷ đồng với công nghệ sấy, vò, xào, đánh sợi hiện đại đã giải được bài toán nâng cao chất liệu sản phẩm chè Tây Sơn làm vừa lòng khách hàng.

Nhà máy chế biến chè, công suất 12 tấn/ ngày

Đến làng Nông thôn mới

Sau 15 năm phát triển, Tổng đội có  218 hộ với 784 nhân khẩu được phân bố 2 thôn. Thôn Phố Tây (thuộc xã Sơn Tây) có76 hộ và thôn Thanh Dũng (thuộc xã Sơn Kim 2)  có 142 hộ.

Những năm qua, xã biên giới Sơn Kim 2, xã miền núi Sơn Tây đã nỗ lực bứt phá ngoạn mục cán đích nông thôn mới. Ông Nguyễn Thanh Hải- Bí thư Đảng ủy xã Sơn Kim 2 đánh gía rất cao đóng góp của Tổng đội TNXP Tây Sơn trong hành trình xây dựng NTM: “Theo tôi, các hộ dân vốn xuất thân từ Tổng đội TNXP là cộng đồng nhạy bén, quán triệt chủ trương xây dựng NTM của Đảng, nhà nước, thống nhất ý chí và hành động với cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương, đóng góp xuất sắc sức người, sức của để hoàn thành tiêu chí xây dựng NTM”.

 PV Báo Lao động và Xã hội đã về thôn Phố Tây, thôn Thanh Dũng nhiều lần và cảm nhận được bộ mặt nông thôn, nông nghiệp ở đây đổi mới như thế nào. Đổi mới không chỉ ở cảnh quan thôn xóm, điện đường, trường trạm, ở vườn tược, cây cối khu dân cư , nhà cửa, môi trường môi sinh mà đổi thay cả nếp cảm, nếp nghĩ. Cái được lớn nhất của sự nghiệp xây dựng NTM là cuộc sống làng quê đáng sống hơn, tình người, tình làng xóm , quê hương được thức dậy và gắn bó.

Đặc biệt, sự nghiệp xây dựng NTM đã làm xuất hiện nhiều mô hình kinh tế. Bảy mô hình tổ hợp tác “góp gió thành bão”  để phát triển trang trại chăm nuôi lợn thịt, lợn nái không chỉ cái thiện thu nhập mà giải quyết công ăn việc làm cho hàng chục lao động. Trong đó, đáng nói nhất là mô hình của gia đình anh Trần Đình Hoan. Năm 2003, lên khe Gát, Chí Lời, vợ chồng Hoan chỉ bàn tay trắng. Cùng với 6 gia đình khác, vợ chồng Hoan cắm lại nơi núi rừng heo hút này, đổ mồ hôi bạt núi, xẻ đồi,trồng trọt, chăn nuôi, mưu sinh. Năm 2015,  cùng với một số gia đình bạn bè, vợ chồng Hoan mạnh dạn đầu tư 26 tỷ chăn nuôi lợn nái và lợn thịt. Năm 2016 hơi lao đao vì lợn mất giá. Nhưng cuối năm 2017 đến nay, giá cả ổn định, 500 con lượn nái, mỗi lứa đẻ, xuất chuồng trên 5000 con giống  và 4000 con lợn thịt / mỗi  lứa, giải quyết công ăn việc làm cho 22 lao động với mức lương 5 triệu đồng/tháng.

Thu hoạch chè của Làng thanh niên lập nghiệp

Mô hình trồng chè nguyên liệu của Tổng đội TNXP là mô hình ổn định, phát triển đảm bảo đời sống cho hơn 200 hộ sản xuất. Cây chè ở Tây Sơn không chỉ là cây xóa đói giảm nghèo mà còn là cây làm giàu,cây lập nghiệp, cây NTM.

Đến với làng lập nghiệp TNXP bây giờ, ra đồi: trước chè, sau chè. Vào sâu trong  rừng: cao su sắp thu hoạch. Hàng ngàn héc ta rừng tái sinh khép tán có độ che phủ trung bình.

Về nhà trâu, bò lợn đầy chuồng. Gà ríu ran cục ta cục tác. Gần 100% các hộ xây dựng nhà kiên cố, có đầy đủ tiện nghi sinh hoạt. Mùa World cup 2018, không chỉ nam thanh nữ tú mà người già, trung niên bên ấm trà thơm ngon hướng về màn hình phẳng Ti vi để xem những trận cầu nảy lửa tận nước Nga xa xôi. Thỉnh thoảng, chuông điện thoại reo lên, cầm máy ghé tai, những thông tin về làm ăn, những tâm tư tình cảm lại được chia sẻ.

« Biên giới không xa xôi. Biên giới vững chắc. Chủ quyền, an ninh quốc gia được bảo vệ. Có hạnh phúc nào hơn đất nước hòa bình, gia đình bình yên ».  Trình tâm sự và chỉ cho tôi xem bức ảnh về tổ ấm gia đình của anh, cựu TNXP Nguyễn Thiện Trình vui mừng không cầm nổi nước mắt!

Tổ ấm gia đình cựu TNXP Nguyễn Thiện Trình.