Kinh nghiệm HTX Ái Nghĩa trong bối cảnh toàn cầu hóa

Từ sau Đại hội thành viên năm 2013, Hội đồng quản trị HTX Ái Nghĩa luôn xác định rõ bản chất của HTX là phục vụ nhu cầu, nguyện vọng của thành viên; nâng cao năng lực quản trị, điều hành, phát huy được quyền bình đẳng tự chủ, tự chịu trách nhiệm.

Đổi mới, nâng cao chất lượng

HTX Nông nghiệp Ái Nghĩa được thành lập trong thời kỳ bao cấp năm 1978. Năm 2013, thực hiện chuyển đổi mô hình theo Luật HTX 2012, HTX đã tiến hành Đại hội thành viên, bầu ra bộ máy quản trị HTX, gồm: HĐQT (Ban Giám đốc) 5 thành viên; Ban Kiểm soát 3 thành viên. Tổng số cán bộ nhân viên HTX là 16 người. Hiện nay, HTX có 1.952 hộ thành viên và 3.566 cổ phần, với diện tích canh tác là 332 ha.

Sau khi chuyển đổi mô hình theo Luật HTX 2012, HTX đã tích cực tiếp cận ứng dụng các tiến bộ KH-KT vào sản xuất; đẩy mạnh liên kết giữa 4 nhà: Nhà nước, nhà nông, nhà doanh nghiệp, nhà khoa học để tạo ra một chuỗi giá trị cho sản phẩm từ cây lúa.

Với việc tập trung phát triển sản xuất lúa gạo theo chuỗi liên kết, đưa nhiều giống lúa mới vào sản xuất đại trà; áp dụng cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp nhằm góp phần giải phóng sức lao động, HTX đã đạt doanh thu bình quân hằng năm 18 tỷ đồng.

Hiện HTX đã có các hợp đồng liên kết với các công ty trong và ngoài nước trong việc cung cấp hạt giống lúa lai F1 cho 150 - 200 ha và 50ha hạt giống lúa thuần. Sản phẩm được bao tiêu từ đầu vào đến đầu ra, lợi nhuận cao 2,5 - 3 lần so với lúa thương phẩm.

Ngoài ra, để chủ động bảo đảm việc phát triển sản xuất kinh doanh, HTX đã đầu tư xây dựng dây chuyền máy chế biến bánh tráng, phát triển thương hiệu "Bánh tráng Đại Lộc", đặc sản truyền thống của quê hương.

Bên cạnh đó, HTX đẩy mạnh đa dạng hóa các loại hình thương mại - dịch vụ để phục vụ cộng đồng và khẳng định được vai trò của HTX đối với sự phát triển KT-XH của địa phương và trở thành chỗ dựa vững chắc cho kinh tế hộ.

HTX đang phát triển thương hiệu "Bánh tráng Đại Lộc", đặc sản truyền thống của quê hương

Thách thức hội nhập

Cụ thể, HTX còn tập trung phát triển các dịch vụ như: dịch vụ thủy lợi, làm đất, thu hoạch, vận chuyển, sấy nông sản, bảo vệ thực vật, mua bán vật tư nông nghiệp, giết mổ gia súc, gia cầm tâp trung…

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, hội nhập kinh tế quốc tế là điều kiện hết sức thuận lợi để HTX đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng kinh tế, tạo điều kiện giao lưu, hợp tác giữa các HTX.

Tuy nhiên, việc hội nhập quốc tế cũng đang tạo ra sức ép trong việc đổi mới điều kiện để khởi động các nguồn lực trong và ngoài HTX, mở rộng thị trường, chuyển giao công nghệ và các kinh nghiệm quản lý. Do đó, hội nhập quốc tế đang tạo ra môi trường vừa hợp tác để phát triển, vừa cạnh tranh rất phức tạp để tồn tại.

Đặc biệt, với sản phẩm nông nghiệp như tại HTX Ái Nghĩa, việc cạnh tranh sản phẩm trên thị trường ngày càng gay gắt, rất nhiều doanh nghiệp cùng cung ứng các loại sản phẩm của HTX.

Ngoài ra, công nghệ sản xuất của HTX còn cũ kỹ, lạc hậu chưa được đầu tư nâng cao hiệu quả sản xuất. Diện tích đất sản xuất còn manh mún, khó áp dụng cơ giới hóa, ứng dụng công nghệ cao.

Lao động HTX hầu hết là những lão nông lành nghề, có kinh nghiệm trong trồng trọt nhưng cũng là áp lực lên HTX với vấn đề già hóa lao động. Thực tế cho thấy, hầu hết lao động của HTX đều trên 60 tuổi.

Trong khi đó, thế hệ trẻ không hào hứng tham gia vào nông nghiệp và HTX do thu nhập từ nông nghiệp quá thấp. Thay vào đó, thế hệ trẻ tập trung các ngành công nghiệp, hướng về thành thị.

Mô hình HTX cũ vẫn tồn tại nặng nề trong tư duy, tư tưởng của một bộ phận cán bộ và thành viên. Phần lớn cán bộ HTX chưa được đào tạo chính quy, còn thụ động lúng túng trong vấn đề marketing, tổ chức sản xuất kinh doanh thích ứng chậm.

Tuy nhiên, HTX đã được tổ chức Hỗ trợ Phát triển Hà Lan (Agriterra) chọn là đối tác chiến lược để hỗ trợ phát triển HTX với các chương trình như: Tổ chức cho cán bộ, nhân viên HTX tham quan học tập kinh nghiệm; mở các lớp tập huấn, chuyên gia của Agriterra trực tiếp tư vấn cho lãnh đạo HTX về công tác quản lý tài chính, quản trị, mycoop, marketing… tư vấn chiến lược phát triển kinh doanh cho HTX…

Điều này đã góp phần nâng cao nhận thức cho đội ngũ cán bộ, nhân viên, thành viên. Nhờ đó, HTX đã có thêm nguồn động lực, mạnh dạn liên doanh, liên kết mở rộng quy mô sản xuất kinh doanh, liên tục đổi mới và phát triển.

Hồng Nhung/thoibaokinhdoanh.vn