Na Lục Ngạn, Bắc Giang được mùa, được giá thay đổi vùng quê nghèo

Xã Nghĩa Phương và Huyền Sơn là 2 xã vùng cao của huyện Lục Nam - Bắc Giang, đất đai rất cằn cỗi. Trước đây, người dân chủ yếu trồng lúa. Tuy nhiên khoảng 4-5 năm trở lại đây, cây na đã phủ xanh bạt ngàn thay thế cây lúa.

Diện tích na mở rộng rất nhanh tại xã Nghĩa Phương, đến nay đã đạt trên 400 ha, trong đó đa số đất trồng lúa ở các chân vàn, vàn cao phần lớn đã được chuyển đổi sang trồng na.

Nếu thâm canh tốt, mỗi hecta na có thể cho năng suất từ 14-16 tấn. Với giá bán trung bình từ 30-35 nghìn đồng/kg, cho thu nhập bình quân từ 500 – 550 triệu đồng/năm. Nhờ cây na, đời sống người dân đã đổi thay từng ngày. Nông dân ví von “na đi tới đâu, nhà lầu tới đó”.

Hiện nay, cây na ở vùng na Nghĩa Phương – Huyền Sơn đã được nông dân áp dụng đồng bộ nhiều giải pháp kỹ thuật về chăm sóc, bao trái quả, cắt cành tạo tán..., đặc biệt là kỹ thuật thụ phấn nhân tạo cho na để rải vụ. Nhờ đó, từ chỗ chỉ cho thu hoạch 1 vụ/năm, hiện nông dân có thể chủ động cho ra quả quanh năm (tối đa 3 vụ/năm), trong đó vụ chính thu hoạch vào cuối tháng 6, đầu tháng 7 (Âm lịch) hàng năm.

Dụng cụ để thụ phấn nhân tạo cho na khá đơn giản. Đó chỉ những chiếc ống hút nhựa, phía trong được xuyên vào một que gỗ tương tự xi-lanh.

Để thụ phấn cho na, nông dân sử dụng “xi lanh” ống nhựa tiến hành gạt, thu phấn hoa vào đầu “xi lanh” ở một cây na bất kỳ.

Sau đó tiến hành bơm “xi lanh” để đưa phấn vào đầu nhị hoa ở một cây na khác. Cách thụ phấn này đảm bảo tỉ lệ đậu quả gần như 100%.

Ở các trà na trái vụ về cuối năm, nông dân thường chỉ thụ phấn và giữ lại mỗi cây từ 20-30 quả. Những quả na thụ phấn được chọn ở gần thân chính để đảm bảo phát triển tốt, độ đồng đều cao, trung bình 300g/quả. (Trong ảnh: Những quả na lứa 3, hiện tại đã được 2 tháng sau khi đậu quả, dự kiến thu hoạch vào tháng 11 Âm lịch năm 2019).

Anh Lộc Văn Vương, một chủ vườn na kiêm đại lí thu mua na tại xã Nghĩa Phương cho biết: Na được các đại lí trong xã thu mua, đóng gói, sau đó bán cho các thương lái từ nhiều tỉnh phía Bắc. Đặc biệt các năm trước đây, có rất nhiều thương nhân Trung Quốc cùng các thương lái từ Lạng Sơn về thu mua (mỗi đại lý từ 5-6 tấn/ngày) để XK sang thị trường Trung Quốc. Tuy nhiên năm nay, không còn có thương lái Trung Quốc và Lạng Sơn về thu mua như mọi năm.