Thúc đẩy phát triển “nông nghiệp 4.0”

Sự tăng trưởng nông nghiệp trong thời gian qua chủ yếu theo bề rộng thông qua tăng diện tích, tăng vụ và dựa trên các yếu tố đầu vào truyền thống cho sản xuất (lao động, vốn, vật tư) và nguồn lực tự nhiên. Tuy nhiên, nông nghiệp Việt Nam vẫn còn phụ thuộc vào sức lao động, tài nguyên thiên nhiên và hóa chất. Cơ cấu, năng suất và tăng trưởng của nông nghiệp đã tới hạn do chủ yếu dựa vào mô hình tăng trưởng theo chiều rộng. Vì vậy, khi thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp, phải đẩy nhanh đầu tư phát triển nông nghiệp công nghệ cao.

Việc ứng dụng sâu khoa học - kỹ thuật trong sản xuất, phân phối được coi là giải pháp đột phá để đưa nền nông nghiệp Việt Nam phát triển theo hướng hiện đại, bền vững, nông nghiệp sạch, thông minh, sản xuất hiệu quả theo nhu cầu thị trường.

Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư (công nghiệp 4.0) với xu hướng phát triển dựa trên nền tảng tích hợp cao độ của hệ thống kết nối số hóa, vật lý, sinh học với sự đột phá trí tuệ nhân tạo đang làm thay đổi căn bản nền sản xuất của thế giới, trong đó có lĩnh vực nông nghiệp. Tại các nước phát triển, thành tựu đạt được thông qua công nghiệp 4.0 mang lại giá trị to lớn cho ngành nông nghiệp, góp phần tăng năng suất, sức cạnh tranh sản phẩm nông sản, giải phóng đáng kể lao động truyền thống của người nông dân. Làn sóng đổi mới công nghệ tốc độ cao song hành với hội nhập và tự do hóa thương mại toàn cầu đang tạo sức ép cạnh tranh rất lớn đối với các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp. Trong bối cảnh chung ấy, nếu không thay đổi mạnh mẽ về khoa học, công nghệ, ngành nông nghiệp Việt Nam sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức, tác động tiêu cực như tụt hậu về công nghệ, cạn kiệt nguồn tài nguyên thiên nhiên, suy giảm sản xuất, kinh doanh... Sản phẩm tạo ra sẽ không thể cạnh tranh với các nước trong khu vực và thế giới.

Hiện nay, tại nhiều địa phương, chủ trương áp dụng công nghệ cao để phát triển nông nghiệp được áp dụng và thu được kết quả đáng khích lệ. Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 30/NQ-CP khuyến khích phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sạch. Mới đây, Chính phủ chỉ đạo về việc triển khai thí điểm cơ chế tập trung, tích tụ đất đai, phục vụ thu hút đầu tư sản xuất nông nghiệp tập trung tại tỉnh Thái Bình và Hà Nam. Đây là hai trong số các địa phương có thành tích đáng ghi nhận về ứng dụng công nghệ cao trong phát triển nông nghiệp. Để khuyến khích, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã có những chính sách ưu đãi tín dụng, cho vay khuyến khích phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sạch với lãi suất thấp hơn từ 0,5%/năm đến 1,5%/năm so với mức lãi suất cho vay thông thường cùng kỳ hạn của ngân hàng thương mại… Đứng trước đòi hỏi của thực tiễn phát triển, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có chỉ thị tăng cường năng lực tiếp cận cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Qua đó, xác định các công nghệ mà ngành nông nghiệp cần ưu tiên phát triển trong từng giai đoạn để đón đầu xu hướng công nghệ mới trên thế giới.

Muốn tiếp cận nhanh với cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, ngành nông nghiệp cần kiên quyết triển khai Chính phủ điện tử để giảm chi phí, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp. Phải chủ động rà soát, bãi bỏ các điều kiện kinh doanh không còn phù hợp; sửa đổi những điều kiện quản lý chuyên ngành đối với hàng hóa xuất, nhập khẩu theo hướng giảm thủ tục hành chính đối với doanh nghiệp, bảo đảm minh bạch hóa hoạt động của các cơ quan quản lý hành chính. Đồng thời, tăng cường hội nhập quốc tế, nắm bắt cơ hội vượt qua thách thức để phát triển nông nghiệp bền vững, thu hẹp khoảng cách phát triển với các quốc gia, tạo điều kiện cho mọi người dân được tiếp cận bình đẳng và hưởng lợi từ thành quả của cách mạng công nghiệp.

Theo Dũng Minh/Báo Nhân Dân .vn