Vào thời điểm này, tỉnh Khánh Hòa đã có những khởi động cho việc xây dựng thương hiệu dừa Ninh Đa - một giống dừa có nhiều đặc điểm nổi bật với nước thơm, ngọt và thanh, cơm dừa dẻo và béo. Tuy nhiên, cùng với nỗ lực của các cơ quan chức năng còn là ý thức, trách nhiệm của người trồng dừa Ninh Đa trong việc giữ vững thương hiệu.
Từ cây ăn trái trở thành đặc sản
Tiếp chuyện chúng tôi, Chủ tịch UBND phường Ninh Đa Ngô Quang Khánh cho biết: trước đây, dừa chỉ được xem là cây ăn trái và lấy bóng mát nhưng nay, nhiều hộ dân đã xem việc trồng và bán dừa là nguồn thu nhập chính của gia đình. Hiện, toàn phường có hơn 50 hộ trồng dừa với khoảng gần 3.000 cây, tập trung nhiều nhất ở khu vực tổ dân phố Vạn Thiện. Dừa Ninh Đa có nhiều đặc điểm nổi bật hơn so với các giống dừa trong vùng. Nước dừa thơm, ngọt và thanh, cơm dừa dẻo và béo. Vì vậy, từ lâu, thị trường đã biết đến dừa Ninh Đa như một đặc sản của địa phương…
Về phường Ninh Đa, đi đến đâu chúng tôi cũng thấy những vườn dừa rợp bóng, hầu như nhà nào cũng trồng dừa. Nhà ít có dăm bảy cây, nhà trồng nhiều, vườn dừa lên đến hàng trăm cây. Giữa năm 2012, để tạo điều kiện liên kết sản xuất và nâng cao hiệu quả kinh tế từ cây dừa, Hội Nông dân phường Ninh Đa đã thành lập tổ liên kết trồng dừa tại tổ dân phố Vạn Thiện gồm 12 thành viên. Hiện, các thành viên trong tổ có hơn 1.000 cây dừa đang thu hoạch, năng suất bình quân gần 100 trái/cây/năm. Tổ trưởng tổ liên kết Nguyễn Anh Tư cho biết: thị trường tiêu thụ dừa hiện nay rất ổn định. Các thương lái thường đến tận vườn thu mua với giá khoảng 10.000 đồng/trái. Ngoài bán dừa cho thương lái, người dân ở đây cũng bắt đầu sản xuất dừa giống để cung cấp cho thị trường.
Những xúc tiến đầu tiên
Những năm gần đây, việc xây dựng thương hiệu cho các sản phẩm của tỉnh đã được các cấp chính quyền địa phương đặc biệt chú trọng. Đã có nhiều thương hiệu thuần Việt như Yến sào Khánh Hòa, Nước khoáng Đảnh Thạnh và các sản phẩm du lịch biển, đảo... của tỉnh được xây dựng thành công, khẳng định vị thế trên thị trường trong nước và quốc tế. Hiện nay, Khánh Hòa đang tập trung xây dựng thương hiệu và bảo vệ uy tín, chất lượng cho các sản phẩm nông nghiệp địa phương, trong đó có sản phẩm dừa Ninh Đa của thị xã Ninh Hòa. Trao đổi với chúng tôi về việc triển khai xây dựng thương hiệu dừa Ninh Đa, Phó trưởng phòng Kinh tế, thị xã Ninh Hòa Trần Lân chia sẻ: địa phương đã xác định đây là việc cần phải làm để bảo đảm uy tín và nâng cao hiệu quả sản xuất cho người dân Ninh Đa. Hiện, Sở Khoa học và Công nghệ đã làm việc với thị xã để triển khai những thủ tục đăng ký thương hiệu dừa Ninh Đa và các cơ quan chức năng đang tiến hành điều tra, khảo sát về số lượng dừa, thị trường tiêu thụ cũng như nguyện vọng xây dựng thương hiệu của người dân địa phương.
Tuy nhiên, để thương hiệu dừa Ninh Đa được xây dựng và thị trường tiêu thụ ổn định, Ninh Hòa xác định, ngoài việc nỗ lực của cả người dân và chính quyền các cấp, thì địa phương cần xây dựng kế hoạch quy hoạch quỹ đất dành cho sản xuất nông nghiệp hoặc chuyển đổi các diện tích sản xuất không hiệu quả để thành lập các vùng chuyên trồng dừa, tránh tình trạng trồng manh mún, không tập trung, dẫn đến năng suất và hiệu quả không cao. Bên cạnh đó, việc bảo vệ thương hiệu cũng là vấn đề cần quan tâm và phụ thuộc rất lớn vào người trồng dừa, bởi họ chính là chủ sở hữu của thương hiệu. Việc lẫn lộn giữa dừa Ninh Đa đã có thương hiệu với các loại dừa khác sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi của các hộ trồng dừa tại địa phương. Do đó, người dân cần hiểu được trách nhiệm và quyền lợi của mình khi xây dựng thương hiệu dừa Ninh Đa.
Mai Hoàng (kinhtenonghton.com.vn)