Nhiều giải pháp liên kết bốn nhà trong việc sản xuất và tiêu thụ trái cây
Chủ nhật - 01/06/2014 21:19
Sáng 31-5, tại hội trường trung tâm hành chính huyện Chợ Lách, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia phối hợp với Sở NN-PTNT tỉnh Bến Tre tổ chức diễn đàn Khuyến nông @ Nông nghiệp với chủ đề “Liên kết bốn nhà trong việc sản xuất và tiêu thụ trái cây vùng Đồng bằng Sông Cửu Long”.
Tham dự có đại diện Bộ NN-PTNT tại Tp. Hồ Chí Minh, lãnh đạo một số cục, vụ, viện, trường đại học liên quan thuộc Bộ NN-PTNT, các nhà khoa học và đại biểu nông dân của các tỉnh, thành phố khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long (ĐBSCL).
Theo thống kê năm 2013, tổng diện tích trồng cây ăn trái của các tỉnh Nam bộ khoảng 466.428ha, sản lượng đạt trên 4,6 triệu tấn (chiếm 56% diện tích và 62% về sản lượng so với cả nước). Sản xuất cây ăn trái ở Nam bộ có nhiều thuận lợi về điều kiện đất đai, thời tiết thích hợp cho sự phát triển của nhiều loại trái cây nhiệt đới, đã được quy hoạch sản xuất một số loại cây ăn trái đặc sản và là vùng trọng điểm về cây ăn trái của cả nước. Tuy nhiên quy mô sản xuất vẫn còn manh mún, nhỏ lẻ, thiếu diện tích trồng chuyên canh với quy mô lớn, thiếu sự liên kết giữa những nông dân canh tác cây ăn trái để có thể thống nhất quy trình và định hướng đầu tư đồng bộ, chưa tổ chức được hệ thống tiêu thụ chuyên nghiệp, ổn định, sự liên kết giữa 4 nhà thiếu chặt chẽ. Những vấn đề trên là nguyên nhân dẫn đến việc sản xuất, tiêu thụ cây ăn trái hiện nay của Nam bộ thiếu ổn định và ẩn chứa nhiều rủi ro. Điển hình như việc diện tích cây ăn trái vẫn tăng đều hàng năm, tuy nhiên tốc độ tăng diện tích của những năm gần đây rất chậm so với những năm trước. Những năm 2001 đến 2005, tỷ lệ tăng bình quân hàng năm khá 4 – 12%/năm; nhưng những năm gần đây, tỷ lệ này chỉ còn dưới 1%/năm. Một số nông dân sản xuất cũng đã tổ chức việc canh tác cây ăn trái theo hướng hữu cơ hóa, hạn chế sử dụng hóa chất, thực hiện qui trình canh tác tạo sản phẩm sạch và bền vững trong sản xuất (như quy trình canh tác nho sạch ở Ninh Thuận), dùng biện pháp bao trái bảo vệ thay cho sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, xử lý ra hoa sớm để tránh bệnh chảy mủ vàng trên quả măng cụt, bệnh chổi rồng trên cây nhãn đang khắc phục nhưng hiệu quả không cao, có nguy cơ làm sụt giảm nghiêm trọng diện tích, năng suất và sản lượng. Ngoài ra do người trồng đã biết đầu tư kỹ thuật trong sản xuất cây ăn trái nên sản lượng hàng năm vẫn luôn tăng, tuy nhiên việc áp dụng qui trình canh tác vẫn chưa thống nhất giữa các vùng sản xuất, nhiều nơi quản lý sử dụng giống không tốt nên chất lượng quả chưa đồng đều và ổn định… Để phát triển sản xuất và tiêu thụ trái cây, một số đại biểu cho rằng cần rà soát xây dựng và quản lý thực hiện quy hoạch sản xuất cây ăn trái chủ lực tập trung, rải vụ thu hoạch; sản xuất an toàn; áp dụng đồng bộ các biện pháp kỹ thuật, nâng cao năng suất, chất lượng cây ăn trái; hiện đại hoá công nghệ bảo quản, chế biến; phát triển thị trường tiêu thụ sản phẩm quả xuất khẩu, có cơ chế chính sách, đầu tư hợp lý…
Tại diễn đàn, các đại biểu tập trung bàn bạc các giải pháp nâng cao hiệu quả sản xuất và tiêu thụ trái cây khi liên kết bốn nhà; liên kết vùng để sản xuất trái cây bền vững; liên kết sản xuất để năng cao năng lực cạnh tranh trái cây Việt Nam. Những kinh nghiệm về chuyển giao mô hình liên kết thanh long đỏ ở tỉnh Đồng Nai, Bà Rịa Vũng Tàu; điều chỉnh mùa vụ, sản lượng cung ứng trái cây vùng ĐBSCL để đáp ứng nhu cầu của thị trường; gia tăng giá trị để sản xuất cây ăn quả bền vững; nâng cao chất lượng trái sầu riêng để mở rộng thị trường tiêu thụ … cũng được đưa ra thảo luận. Các địa phương trình bày thực trạng và kế hoạch sản xuất các loại cây ăn trái thế mạnh của mình. Trong khi đó, các đại biểu nông dân cũng tham gia phát biểu sôi nổi tại diễn đàn khi nêu lên những kinh nghiệm thực tế trong quá trình sản xuất, nêu lên những vướng mắc cần các nhà khoa học, cơ quan chức năng giải đáp để việc liên kết sản xuất - tiêu thụ trái cây trong thời gian tới hiệu quả hơn./.