Lợi nhuận kép từ nuôi ghép

Đa dạng loài nuôi

Điển hình là mô hình nuôi ghép tôm sú với cá đối tại hộ anh Bùi Min, trú tại thôn Xuân An xã Tịnh Hòa (TP Quảng Ngãi), với diện tích 2.400 m². Anh Min thả 28.800 con tôm sú, cỡ 2 - 3 cm/con (mật độ 12 con/m²) và 2.400 con cá đối, cỡ 6 cm/con (mật độ 1 con/m²); ngân sách tỉnh hỗ trợ 100% tiền giống, 30% chi phí thức ăn và hóa chất. Sau 4 tháng thực hiện, nhờ tuân thủ quy trình kỹ thuật nuôi, mô hình đạt được các chỉ tiêu theo phương án đề ra. Sản lượng tôm sú 483 kg, với giá 220.000 đồng/kg, thu trên 106 triệu đồng; sản lượng cá đối (dự kiến) 360 kg, với giá 100.000 đồng/kg, thu trên 36 triệu đồng. Tổng thu dự kiến trên 142 triệu đồng, sau khi trừ chi phí lãi trên 56 triệu đồng.

Là người nuôi tôm sú ghép cá dìa vài năm trở lại đây, ông Ngô Văn Tuất ở xã Tịnh Khê (TP Quảng Ngãi) cho biết, ông cùng hơn 20 hộ dân trong xã đã áp dụng mô hình này vài năm nay, riêng gia đình ông với diện tích 1.000 m² ao mỗi năm thu về gần 100 triệu đồng. Ưu điểm của việc nuôi ghép là ít bị rủi ro về dịch bệnh và hiệu quả kinh tế cao hơn.

Qua nghiên cứu của các nhà khoa học và nhà chuyên môn cho thấy, với đặc tính ăn tạp, cá dìa và cá đối sử dụng triệt để lượng mùn bã hữu cơ ở đáy ao như phân tôm, thức ăn dư thừa của tôm, tảo tàn… cân bằng được hệ sinh thái trong ao nuôi, tạo nền đáy ao tốt, giúp tôm sinh trưởng, phát triển nhanh hơn, hạn chế được dịch bệnh. Hơn nữa, khi nuôi ghép với tôm sú, tôm sống ở tầng mặt, còn cá dìa, cá đối sống ở tầng đáy nên tôm sú vẫn phát triển tốt. Với một diện tích mà người nuôi tôm có thể nuôi kết hợp hai loại thủy sản, vừa mang lại hiệu quả kinh tế vừa tiết kiệm chi phí vệ sinh hồ.

Mô hình nuôi ghét tôm sú với cá đối đang là hướng đi hiệu quả tại Quảng Ngãi 

Hướng đi mới

Hiện nay nuôi ghép tôm với cá dìa trong ao là một trong những giải pháp hữu hiệu nhằm giảm thiểu sự ô nhiễm môi trường nhờ nuôi tôm với mật độ thấp, phá thế độc canh nuôi tôm, giảm rủi ro trong sản xuất.

Kinh nghiệm của những hộ nuôi cho thấy, ao nuôi cần cải tạo cho đáy bằng phẳng, độ dốc từ cống tưới đến đáy cuối ao 2%, độ sâu 1,5 - 2 m, mực nước trong ao trung bình 1 - 1,5 m. Trước khi thả nuôi cần cải tạo, diệt tạp, gây màu… Cần chọn nơi cung cấp con giống có uy tín, quan sát hoạt động và hình thể bên ngoài để có thể chọn được con giống tốt. Thường tôm khỏe có gai (chùy) phía trên, đuôi xòe, khi bơi 2 ăng ten đóng mở thành hình chữ V; Thân hình không dị hình gẫy khúc, co thắt, vẹo thân, tôm phải bơi theo chiều ngược dòng nước (nếu có dòng chảy), tôm đều con, màu sắc sáng bóng... Nên chọn giống ương 4 - 6 cm hoặc 2 - 3 cm để thả. Trong quá trình nuôi cần chăm sóc và quản lý ao nuôi cho tốt, biết cách phòng bệnh cho các đối tượng nuôi.

Để việc nuôi được thuận lợi, nếu cá giống lớn, mật độ thả ghép thưa khoảng 1 con/m², sau 4 - 5 tháng nuôi cùng tôm, cá dìa có thể cho thu hoạch 0,8 - 1 tấn/ha, tỷ lệ sống 60% trở lên, lợi nhuận 70 - 80 triệu đồng/ha. Quan trọng hơn, khi nuôi ghép với tôm sú, tôm vẫn phát triển tốt, ít dịch bệnh, giảm được chi phí thuốc và hóa chất trong quá trình nuôi. Cùng đó, cá dìa là có thể nuôi ngay trong ao tôm bị dịch bệnh và sẽ tiêu diệt các mầm bệnh tồn lưu trong ao tôm. Nông dân có thể thả cá với mật độ 2 - 3 con/ m², sử dụng thức ăn tự chế hoặc cám công nghiệp; sau 10 - 12 tháng nuôi, cá có thể đạt trọng lượng 0,6 - 1 kg/con, tỷ lệ sống cao.

Lưu ý, sau 110 - 120 ngày nuôi, tôm có thể đạt cỡ trung bình 25 - 30 g/con, cá đạt trọng lượng 150 - 200 g/con thì tiến hành thu hoạch. Tuy nhiên, trong quá trình nuôi nếu phát hiện tôm bị bệnh mà đã đạt cỡ 15 - 20 g/con thì thu hoạch tôm trước. Có thể thu tôm và cá cùng lúc hoặc thu hoạch tôm trước, cá sau. Cá trước khi thu hoạch cần phải ngừng cho ăn ít nhất 1 - 2 ngày.