“Dễ thở” khi giá heo tăng?

Dè dặt chờ… giá

Thị trường heo hơi bất ngờ sôi động, giá tăng từng ngày khi thương lái gom heo đi Trung Quốc để bổ sung nguồn hụt vì thiên tai. Đặc biệt, tại các tỉnh phía Bắc, có nơi giá heo được báo vượt ngưỡng 30.000 đồng/kg sau thời gian dài duy trì 23.000 - 24.000 đồng/kg. Tại thị trường phía Nam, giá cũng nhích theo. Chỉ sau một tuần, giá đã tăng 5.000 đồng/kg. Tuy nhiên, mức giá này không ổn định theo ngày. 

Người nuôi vẫn thấp thỏm chờ giá heo  Ảnh: Giang Nam

Theo Hội Chăn nuôi Việt Nam, giá thịt heo hơi đã tăng lên mức 30.000 đồng/kg. Tuy vậy, mức giá trên chỉ giúp người chăn nuôi giảm lỗ chứ chưa thể hòa vốn. Muốn hòa vốn thì giá heo hơi phải đạt 37.000 - 38.000 đồng/kg. 

Ông Trần Đức Vinh Quang, chủ trại heo ở xã Gia Kiệm (huyện Thống Nhất, Đồng Nai), cho biết có ngày thương lái thu mua 3 - 4 xe heo chở bán sang Trung Quốc. Mỗi xe chở khoảng 250 con, tính ra những ngày thương lái Trung Quốc thu mua heo địa bàn tỉnh Đồng Nai cũng 1.000 con/ngày. Tuy nhiên, mặt bất lợi là hiện thương lái chỉ “chăm chăm” mua heo trọng lượng lớn, nếu Trung Quốc tiếp tục thu mua ít lâu nữa sẽ “vô tình” khuyến khích các trang trại nuôi tiếp loại heo trọng lượng lớn. Điều này sẽ rất nguy hiểm nếu họ lại đột ngột dừng mua. 

Ông Nguyễn Quốc Túy ở thôn Pheo, xã Minh Quang (huyện Ba Vì, Hà Nội), chủ trang trại đang nuôi vài chục con heo hướng nạc cho biết: “Tháng trước ở đây dân vẫn phải bán heo hơi với giá 16.000 - 20.000 đồng/kg, ai cũng đau xót nhưng sáng nay, ở địa phương đã có người bán heo với giá 30.000 đồng/kg, mức này tuy chưa thể giúp nhà nông có lãi, song đã là quá tốt so với tuần trước”.  

Anh Nguyễn Thế Anh, Phó Chủ tịch HĐQT Hợp tác xã Chăn nuôi Dịch vụ Tổng hợp Hòa Mỹ (Ứng Hòa, Hà Nội) tỏ ra thận trọng: “Giá heo hơi tăng quá “nóng” và không bình thường nên tôi chưa bán vội, đợi xem tình hình như thế nào, dù hiện tại trong trại của tôi vẫn còn 15 nghìn heo thịt”.  

Một hộ chăn nuôi tại Khoái Châu (Hưng Yên) cũng cho rằng: Trong gần 1 năm qua, người chăn nuôi heo “tự bơi”. Đến lúc này hầu hết người dân đều rất thận trọng, không bán ra ồ ạt. Thậm chí, nhiều hộ chăn nuôi cho biết sẽ tiếp tục “găm” hàng thêm 2 - 3 tuần, đợi khi giá heo hơi tăng thêm và ổn định mới bán ra. 

 Chưa vội mừng

Theo Tổng cục Thống kê, trong 6 tháng đầu năm đàn heo cả nước 27,23 triệu con, giảm khoảng 1,1 triệu con so cùng kỳ 2016. Đến cuối tháng 6, đàn heo giảm khoảng 1,6 triệu con so đầu tháng 4/2017 do người nuôi không tái đàn. Các chuyên gia về chăn nuôi cảnh báo không nên trông chờ vào thị trường tiểu ngạch của Trung Quốc bởi có nhiều rủi ro và không phải là hướng đi bền vững. Ông Nguyễn Ngọc An, Tổng Giám đốc Vissan, cho biết giá heo hơi tăng như trên chỉ giúp người nuôi bớt thiệt hại chứ vẫn lỗ. Người nuôi phải hết sức cân nhắc khi giữ đàn vì heo quá lứa sẽ tiêu tốn nhiều thức ăn nhưng lại tạo mỡ nhiều, không phù hợp thị hiếu người tiêu dùng Việt Nam mà chỉ bán được cho phía Trung Quốc. 

Hiện thị trường Trung Quốc đang hút hàng nhưng xuất khẩu chỉ là tiểu ngạch chứ không phải chính thức. Trước mắt có thể giúp tiêu thụ được heo, cân đối cung - cầu nhưng nếu người nuôi vẫn trông chờ vào thị trường này sẽ rất rủi ro và không phải là hướng đi bền vững của ngành chăn nuôi. Nếu cơ quan chức năng Trung Quốc kiểm soát chặt biên giới, đường xuất khẩu có thể bị chặn bất cứ lúc nào. 

Cục Chăn nuôi mới đây cũng đưa ra khuyến cáo về thị trường Trung Quốc, tuy có chủ trương xuất nhập khẩu chính ngạch thịt heo nhưng là vấn đề lâu dài. Heo xuất khẩu đi chính ngạch là heo cấp đông, đáp ứng các tiêu chuẩn về dịch bệnh, an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc. Với yêu cầu này, thịt heo Việt Nam sẽ phải cạnh tranh với các nước có nền chăn nuôi phát triển như Canada, Brazil, Mỹ, nơi có giá thành thấp hơn Việt Nam. 

Theo ông Nguyễn Kim Đoán, Phó Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Đồng Nai, “cơn bão” giá heo quét qua, hầu hết nông dân Việt Nam đều chịu không thấu, từ thua lỗ đến nợ nần. Sau “cơn bão” này, các đại gia vốn nước ngoài (FDI) sẽ hưởng lợi vì thâu tóm được thị phần chăn nuôi. Thời gian qua, heo nuôi gia công của họ cũng chịu giá thấp nhưng họ có phần cám bù lại, chỉ nông dân là thua hoàn toàn.