Giá heo hơi lên kỷ lục, rủi ro nào cho ngành chăn nuôi heo?

Tình hình giá heo hơi hiện nay

Số liệu từ Bộ Công Thương cho hay, giá heo hơi trong nước 10 ngày đầu tháng 8 đạt mức cao kỷ lục trong nhiều năm. Giá heo hơi xuất chuồng ở miền Bắc có thời điểm chạm mốc 57.000 đồng/kg. So với năm 2017, giá thịt heo ở thời điểm này đã tăng gấp đôi. 

Cụ thể, hiện giá heo hơi miền Bắc đang được thu mua trong mức 52.000 - 55.500 đồng/kg; tại miền Trung, Tây Nguyên đạt khoảng 47.000 - 55.000 đồng; trong khi tại miền Nam giá heo giao dịch trong ngưỡng 46.000 - 51.000 đồng/kg. 

Kể từ cuối tháng 3/2018 đến nay, giá heo tăng đã thúc đẩy hoạt động đầu tư tái đàn và nuôi thâm canh trở lại. Tháng 7/2018, giá lợn hơi ổn định ở mức cao nhưng nhiều hộ chăn nuôi vẫn thận trọng trong việc tăng đàn. 

Theo đó, Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn), việc mất cân đối cung – cầu sẽ dần được khắc phục trong 5 tháng cuối năm nay vì giá bán heo đang tăng theo hướng có lợi cho người chăn nuôi từ tháng 3 đến nay. Bộ Công Thương cũng dự báo tình hình chăn nuôi và tiêu thụ sản phẩm chăn nuôi từ nay tới cuối năm vẫn tốt. 

Giá thịt heo trong nước dự báo vẫn ở mức cao trong một vài tháng tới nhưng theo Bộ Công Thương, sẽ xuất hiện nhiều rủi ro nếu giá heo hơi duy trì trên 55.000 đồng/kg trong thời gian dài. 

Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cuối tháng 7 cũng ra văn bản đề nghị các địa phương sớm ổn định giá và sản xuất ngành hàng thịt heo trong thời gian tới, không đẩy giá vượt ngưỡng 50.000 đồng/kg. Theo đánh giá của Bộ Nông nghiệp, giá heo xuất chuồng hiện nay tăng quá cao và diễn biến phức tạp, ảnh hưởng lớn đến chỉ số tiêu dùng và tiềm ẩn nguy cơ gây phá vỡ các cân đối của ngành hàng thịt heo trong thời gian tới. 

Rủi ro từ việc giá heo hơi cao

Kể từ khi giá heo hơi phục hồi và tăng liên tiếp, nhiều chuyên gia đã cảnh báo về nguy cơ thịt heo ngoại giá rẻ sẽ được nhập khẩu ồ ạt về. Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản cũng từng dự báo thị trường heo trong nước sẽ bị cạnh tranh bởi thịt nhập khẩu từ nước ngoài một phần do chiến tranh thương mại. 

Báo Pháp luật TP.HCM trích số liệu mới nhất từ Tổng cục Hải quan cho hay, cả nước đã nhập khẩu gần 19.600 tấn thịt heo trong 6 tháng đầu năm, với tổng giá trị kim ngạch hơn 22 triệu USD. Như vậy, mỗi kg thịt heo ngoại nhập về có giá trung bình chỉ khoảng 26.000 đồng/kg, chỉ bằng khoảng một nửa so với giá trung bình cả nước hiện nay. 

Trong đó, hai thị trường chính cung cấp thịt heo cho Việt Nam là Ba Lan và Tây Ban Nha. Mức giá thịt heo nhập về từ hai thị trường này lần lượt là khoảng 26.500 đồng/kg và 25.000 đồng/kg. 

Tại Mỹ, một trong những quốc gia chính cung cấp thịt heo cho Việt Nam, giá heo hơi trong 10 ngày đầu của tháng 8/2018 giao trên sàn CME giảm mạnh so với cuối tháng 7. Đến ngày 10/8, giá heo hơi giao tháng 10 tại Mỹ giao dịch ở 51,4 UScent/pound, tương đương gần 26.500 đồng/kg. 

Giá giảm vì hoạt động xuất khẩu thịt heo Mỹ sang Trung Quốc đang rất chật vật. Trong khi đó, dưới tác động của chiến tranh thương mại, nguồn cung heo tại Mỹ tăng 4% trong 6 tháng đầu năm nay và dự kiến tiếp tục tăng 5% và 4% trong hai quý cuối năm. 

Theo số liệu khảo sát của Công ty phân tích dữ liệu Genesus Genetics, giá heo hơi Việt Nam hiện cao thứ hai trong số 11 nước được khảo sát, chỉ sau Hàn Quốc. 

Vì vậy, nếu giá heo hơi trong nước tiếp tục lên cao, sẽ không loại trừ khả năng thịt heo ngoại tiếp tục được nhập khẩu mạnh hơn nữa. 

Ngoài ra, một bộ phận người Việt Nam vẫn giữ tâm lý chuộng hàng ngoại vì cho rằng chất lượng đảm bảo hơn, nhất là sau khi xảy ra nhiều bê bối liên quan đến an toàn vệ sinh thực phẩm trong nước như tiêm thuốc an thần vào heo,… 

Không chỉ chịu áp lực từ thịt ngoại, thịt heo trong nước cũng sẽ khó cạnh tranh với các loại thịt khác được sản xuất ngay trong nước nếu giá giữ ở mức cao. 

Thịt gà có thể là lựa chọn thay thế khi giá thu mua gà thịt tại khu vực Đông Nam Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long đang ở mức 34.000 đồng/kg. Giá thu mua gà thịt lông màu tại hai khu vực này cũng chỉ 33.000 đồng/kg, theo số liệu từ Bộ Công Thương. 

Nói cách khác, giá cao sẽ khiến thịt heo trong nước giảm sức cạnh tranh và có thể khiến tình trạng dư thừa nguồn cung quay trở lại. 

Một rủi ro lớn khác là việc người chăn nuôi tái đàn. Khủng hoảng thừa, cung vượt cầu trong những tháng đầu năm 2017 khiến người chăn nuôi thua lỗ nặng trong thời gian dài, dẫn tới nhiều hộ chăn nuôi nhỏ lẻ phải bỏ chuồng, chuyển qua ngành nghề khác. 

Tuy nhiên, giá heo hơi hiện nay đã phục hồi và thậm chí lên kỷ lục trong nhiều năm trở lại đây. Nếu giá heo tiếp tục lên cao hơn, khả năng người chăn nuôi tái đàn ồ ạt rất lớn, khiến tình trạng vượt cung cầu như năm 2017 có thể tái diễn, Bộ Công Thương nhận định. 

Việc giá heo hơi tăng liên tiếp đã đẩy giá heo giống lên rất cao, từ 1,2 – 1,5 triệu đồng/con loại 6 – 7kg tùy theo chất lượng. Mức giá này cao hơn nhiều so với thời điểm ổn định (chỉ từ 500.000 – 700.000 đồng/kg cùng loại). Với mức giá này, rủi ro cho người chăn nuôi cũng rất lớn nếu giá bán tại thời điểm xuất chuồng sau này không cao như hiện nay, theo Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản.
 

Phan Vũ

Người đồng hành