Thông tin sản xuất tiêu thụ gạo một số nước tuần thứ 4 tháng 1/2016

Bảng 1: Giá gạo xuất khẩu của 5 nước vào ngày 23/1/2016 so với ngày 16/1/2016 (đơn vị: USD/tấn)

Bộ Nông nghiệp Mỹ dự báo sản lượng gạo thế giới 2016 giảm 2% so với năm 2015 còn 470,10 triệu tấn, do dự báo giảm diện tích và sản lượng trung bình, trong đó có ảnh hưởng bởi điều kiện thời tiết bất lợi. Diện tích lúa thế giới giảm nhẹ so với còn 158,90 triệu ha. Thương mại gạo thế giới năm 2016 đạt 42,10 triệu tấn, tăng 100.000 tấn so với năm 2015.

1. Thái Lan

Gạo Thái Lan 5% tấm hiện giá 360 USD/tấn, tăng 5 USD/tấn so với tuần trước, tăng 15 USD/tấn so với tháng 12/2015 và giảm 45 USD/tấn so với năm trước.

Nông dân trồng lúa, các nhà máy xay xát, nhà xuất khẩu ủng hộ quyết định của chính phủ cắt giảm sản lượng lúa năm 2016 lúa còn 25 triệu tấn so với mức trung bình 30-33 triệu tấn của các năm trước. Do giá gạo thấp, nông dân trồng lúa hiểu tình hình thị trường và sẵn sàng để điều chỉnh kế hoạch của họ để đảm bảo phát triển bền vững. Bộ Thương mại xây dựng chiến lược lúa gạo quốc gia nhằm phát triển bền vững của ngành lúa gạo cũng như đảm bảo giá cả ổn định. Bộ Thương mại đã bày tỏ hy vọng rằng giá lúa gạo trắng nội địa sẽ nằm trong phạm vi 7.500 - 8.000 baht/tấn (207-221 USD/tấn hay 4.600-4.911 đồng/kg) trong mùa thu hoạch 2016-17.

Chính phủ Thái Lan đã bác bỏ bất kỳ yêu cầu bồi thường hoặc hỗ trợ cho những nông dân bất chấp lệnh cấm xuống lúa vụ nghịch năm nay. Các thương nhân Thái Lan đang thúc giục chính phủ đẩy nhanh việc bán gạo dự trữ thông qua giao dịch chính phủ với chính phủ. Vào tháng 11/1015, chính phủ đã ban hành lệnh cấm xuống giống lúa Đông xuân ở một số khu vực do hạn hán và thiếu nước ở các hồ chứa nước quan trọng. Tuy nhiên, một số nông dân đã bất chấp lời cảnh báo này. Những nông dân này sẽ không được hưởng bất kỳ khoản bồi thường hoặc bất kỳ hình thức hỗ trợ nhà nước nếu bị mất mùa.

Chính phủ đang hướng tới bán 2 triệu tấn gạo trong giao dịch G2G, trong đó có 1 triệu tấn qua biên bản ghi nhớ (MoU) với Trung Quốc. Chính phủ đang có kế hoạch xuất khẩu 9 triệu tấn gạo trị giá 4,78 triệu USD năm 2016 so với 10 triệu tấn, trị giá 5,10 tỷ USD xuất khẩu năm 2015.

2. Việt Nam  

Gạo Việt Nam 5% tấm hiện giá 350 USD/tấn, giảm 5 USD/tấn so với tuần trước, giảm 20 USD/tấn từ một tháng và một năm trước đây.

Các nhà xuất khẩu gạo Việt Nam đã bày tỏ lo ngại việc Thái Lan bán gạo dự trữ có thể đẩy giá gạo xuất khẩu xuống đáng kể làm ảnh hưởng đến gạo Việt Nam. Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) có phản ứng với kế hoạch Thái Lan bán nốt 13 triệu tấn gạo trong kho dự trữ từ nay đến cuối năm 2017. Giá gạo xuất khẩu giảm đáng kể từ năm 2013 khi Thái Lan tung gạo dự trữ và giảm giá bán. Hầu hết các nước nhập khẩu gạo đều chờ đợi và để tận dụng thời cơ này. Một số nước nhập khẩu gạo cũng buộc Việt Nam hạ giá bằng cách đe dọa rút hợp đồng. Việt Nam không còn lựa chọn nào khác buộc phải hạ giá xuất khẩu gạo xuống 340-360 USD/tấn (7.550-8.000 đồng/kg), trong khi giá thành sản xuất 380 -390 USD/tấn (8.444-8.667 đồng/kg).

Tuy nhiên, VFA cũng bày tỏ sự lạc quan có một vài điều kiện thuận lợi cho gạo Việt trong thời gian tới. Giảm sản lượng và xuất khẩu gạo Thái Lan là một lợi thế cho các nhà xuất khẩu Việt, Ngay cả khi Thái Lan cố gắng xuất khẩu gạo hàng tồn kho sang thị trường truyền thống của Việt Nam như Trung Quốc, Indonesia và Philippines, gạo của Việt Nam vẫn không bị mất trên thị trường này. Thái Lan có rất ít gạo trắng hạt dài trong khi những thị trường này chủ yếu là tiêu thụ gạo trắng.

Hiệp hội Lương thực Việt Nam dự báo ​​triển vọng xuất khẩu gạo năm 2016 tốt hơn so với cùng kỳ năm 2015 qua các hợp đồng 1,3 triệu tấn được chuyển từ năm 2015 và nhu cầu mới từ các thị trường lớn và thường xuyên. Điều kiện xuất khẩu năm nay thuận lợi hơn do hàng tồn kho tương đối thấp so với năm 2015. Ngoài 1,3 triệu tấn đồng xuất khẩu gạo chuyển từ năm 2015, nhu cầu của các thị trường lớn như Indonesia và Philippines dự kiến ​​sẽ đặt hàng vào đầu năm nay. Việt Nam đã sẵn sàng xuất khẩu 4,3 triệu tấn gạo trong 6 tháng đầu năm 2016.

Hy vọng giá gạo thế giới có thể phục hồi năm nay do những ảnh hưởng tiêu cực của El Nino vào sản xuất cũng như hàng tồn kho giảm dần ở những quốc gia xuất khẩu lớn như Ấn Độ và Thái Lan.

 3. Ấn Độ

Gạo Ấn Độ 5% tấm hiện giá 360 USD/tấn, không thay đổi so với tuần trước và tháng 12/2015, giảm 40 USD/tấn so với năm trước  Diện tích xuống giống vụ Đông xuân 2015-16 đạt 2,228 ha đến ngày 22/1/1016, giảm 7% so với 2.399.000 ha cùng kỳ năm 2014-15.

Hầu hết các nhà xuất khẩu gạo basmati của Ấn Độ đang xem xét lại việc củng cố thị trường trong nước trước tình hình kim ngạch xuất khẩu giảm đáng kể do giá gạo xuất khẩu giảm. Sức mua ở nước ngoài thấp, gạo dự trữ tăng \và cũng như giá dầu thô giảm buộc các nhà xuất khẩu tập trung vào thị trường nội địa. Rất nhiều thương hiệu gạo Basmati hàng đầu đã bắt đầu củng cố thị trường trong nước bằng cách chuyển các chiến lược tiếp thị của họ. Xuất khẩu gạo basmati của Ấn Độ tăng 23% lên 2,69 triệu tấn từ tháng 4/2015-11/2015 so với 2,19 triệu tấn trong cùng kỳ năm 2014. Nhưng kim ngạch xuất khẩu đã giảm 19% xuống còn 2,41 tỷ  so với 2,96 tỷ USD trong cùng kỳ năm 2014. Giá xuất khẩu gạo basmati giảm 34% xuống còn 897 USD/tấn so với 1,352 USD/tấn năm 2014

4. Indonesia  

Công ty Lương thực nhà nước Indonesia Bulog dự kiến sẽ thu mua của nông dân 3,9 triệu tấn gạo, trong đó có 3,2 triệu tấn gạo chất lượng trung bình và 700.000 tấn gạo cao cấp. Ước tính phải cần đến 2.16 tỷ USD cho mục đích này. Gạo chất lượng thường mua với giá 539 USD/tấn (11.978 đồng/kg), gạo cao cấp giá đắc hơn. 1,5 triệu tấn gạo nhập khẩu vẫn còn giữ tại kho, chỉ phát hành khi cần thiết

Chính phủ của Indonesia sẽ quyết định nhập khẩu thêm gạo trước tháng 3/2016. Quyết định này giúp quản lý nguồn cung có hiệu quả.

Một số chuyên gia khoa học bày tỏ lo ngại số liệu sản lượng lúa của Indonesia được thổi phồng quá đáng nhằm đáp ứng mục tiêu tự túc lương thực. Nếu con số này chính xác, thì sẽ không có việc chính phủ nhập khẩu khẩn 1,5 triệu tấn gạo từ Việt Nam và Thái Lan. Bộ Nông nghiệp Mỹ dự báo sản lượng gạo năm 2016 của Indonesia đạt 36,3 triệu tấn, Indonesia ước đạt 47,2 triệu tấn. cao hơn so với của Mỹ 17-19%. Bộ Nông nghiệp đã được cấp 2,17 tỷ USD để hỗ trợ phân bón năm 2016, so với 1,35 tỷ USD năm 2011.

5. Myanmar

Ngành lúa gạo Myanmar không tận dụng được lợi thế nhu cầu gạo ở nước ngoài ngày càng tăng do những rào cản về năng suất cũng như thiếu vốn, thất bại trong chuyển giao kỹ thuật mới đến nông dân, những yếu kém trong năng lực vận tải và hạn chế về nguồn giống lúa năng suất chất lượng cao. Chiếm hữu đất bất hợp pháp, hạn hán vào mùa khô và lũ lụt trong mùa mưa cũng cản trở sự phát triển sản xuất lúa gạo trong nước

Theo số liệu từ Tổng cục Đầu tư Myanmar, nông nghiệp ở vị trí thứ 9 trong danh sách 11 ngành thu hút đầu tư nước ngoài tại Myanmar. Nước này đã nhận được tổng cộng 47,89 tỷ USD đầu tư nước ngoài từ 1988-2015, chỉ có 214 triệu USD đầu tư cho nông nghiệp, Mặt khác, người nông dân cũng lo ngại sản lượng và thu nhập ngày càng giảm dù lượng gạo và giá xuất khẩu tăng trong vài năm qua. Do được ưu đải, giá gạo Myanmar 25% tấm đạt 400 USD/tấn và 5% tấm giá 460 USD/tấn.

6. Philippines

Các chính phủ Philippines cần 800.000 tấn gạo vào cuối quý II năm 2016 để giữ giá và cung cấp ổn định. Chính phủ có kế hoạch để hoàn thiện các chi tiết nhập khẩu vào tháng 2/2016. Lực lượng ứng phó El Nino sẽ họp vào 20/1/1016. Cơ quan Lương thực Quốc gia (NFA) đã chấp thuận nhập khẩu 500.000 tấn cho giao hàng vào cuối quý I năm 2016. Nhập khẩu gạo Philippines trong nửa đầu năm 2016 có thể sẽ đạt 900.000 tấn. Bộ Nông nghiệp Philippines đã phổ biến giống lúa có năng suất và chịu hạn mới (Green Super Rice) để đối phó với El Nino.

7. Pakistan

Gạo Pakistan 5% tấm hiện giá 340 USD/tấn, tăng 5 USD/tấn so với tuần trước và tháng 12/2015, giảm 25 USD/tấn so với năm trước. Ngày 19/1/2016, giá của giống thơm cải tiến Pusa 1121 tăng 629 -739 USD/tấn so với 628 -724 USD/tấn tuần trước. Giá gạo basmati vẫn ổn định ở mức 794 -809 USD/tấn.

Các công ty cung ứng châu Âu đã khuyên các nhà xuất khẩu gạo Pakistan nên tập trung vào việc đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật của các nhà nhập khẩu ở thị trường Mỹ và châu Âu. Thị trường này quan tâm các yếu tố như aflatoxin, dư lượng thuốc trừ sâu và cũng quy định mới được thực hiện bởi các thị trường này.

Pakistan xuất khẩu 2,05 triệu tấn gạo (trong đó có 189.084 tấn gạo basmati và 1,87 tấn trắng thường) trong 6 tháng cuối năm 2015 (7/2015-12/2015), tăng 15% so với 1,53 triệu tấn (251.496 tấn basmati và 1,1 triệu tấn gạo trắng thường) xuất khẩu trong cùng kỳ 2014

8. Lào

Nông dân trồng lúa Lào đang tìm kiếm thị trường xuất khẩu mới sau khi đã chính thức nhận đơn đặt hàng xuất khẩu 8.000 tấn gạo sang Trung Quốc. Lào đang xem xét giao dịch với các đối tác tại Hồng Kông và Đài Loan của Trung Quốc. khuyến khích nông dân tăng sản lượng và tăng thu nhập của họ bằng cách giúp họ với việc sử dụng các kỹ thuật canh tác hiện đại. Chính phủ khuyến khích nông dân tăng sản lượng và thu nhập của họ bằng sử dụng các kỹ thuật canh tác hiện đại để xuất khẩu tiếp tục tăng trưởng và chất lượng của gạo của Lào được chấp nhận tại thị trường nước ngoài.

Theo Bộ Nông nghiệp và Lâm nghiệp, Lào xuất khẩu 300.000 - 400.000 tấn lúa mỗi năm qua biên giới đất liền sang Trung Quốc . Bộ Nông nghiệp Mỹ dự báo sản lượng Lào đạt 2,778 triệu tấn lúa (1, 75 triệu tấn gạo) trên diện tích 925.000 ha tyr 2015

9. Nước khác

Gạo Mỹ 4% tấm hiện giá 470 USD/tấn, không thay đổi so với tuần trước, giảm 10 USD/tấn so với tháng 12/2015 và giảm 30 USD/tấn so với năm trước.

Chính phủ Iraq ấn định giá thu mua lúa của nông dân là 821 USD/tấn đối với lúa chất lượng cao và 638 USD/tấn cho lúa thường năm 2016 nhằm khuyến khích nông dân. Giá thu mua 2 loại lúa trên năm 2015 lần lượt là 822 và 639 USD/tấn Tổ chức Lương nông Quốc tế FAO dự báo sản lượng lúa  năm 2015 lúa Iraq sẽ giảm 26%  còn 300.000 tấn, do mưa lớn và xung đột sắc tộc. Nước này tiêu thụ 1,2 triệu tấn

Gạo Campuchia 5% tấm hiện giá 430 USD/tấn, không thay đổi so với tuần trước và tháng 12/2015, và giảm 10 USD/tấn so với năm trước.

Phước Tuyên
Nguồn: bannhanong.vn