Miền Trung hạn hán giữa mùa mưa

Nông dân xã Cát Hải (Phù Cát) chuyển đổi chân ruộng thiếu nước tưới sang trồng hành.

Hồ chứa khô kiệt

Mặc dù đang trong mùa mưa nhưng từ đầu tháng 11 đến nay, lượng mưa trên địa bàn tỉnh Bình Định đạt rất thấp so với trung bình nhiều năm. Tổng lượng mưa bình quân từ đầu năm đến nay chỉ đạt 1.200-1.400mm, trong đó lượng mưa chính vụ của tháng 11 là 100-150mm, chỉ bằng xấp xỉ 20% so với trung bình nhiều năm. Theo kết quả theo dõi lượng mưa hàng năm của Công ty TNHH Khai thác công trình thủy lợi tỉnh (KTCTTL), lượng mưa năm nay đạt thấp nhất trong vòng 30 năm trở lại đây.

Hiện, nguồn nước dự trữ tại các hồ chứa ở Bình Định rất thấp, chỉ đạt 30-40% so với dung tích thiết kế. Lưu lượng nước trên sông Côn và Lại Giang chỉ bằng 20-30% so với trung bình nhiều năm. Ông Nguyễn Trọng Phủ, Phó giám đốc Công ty TNHH KTCTTL Bình Định cho biết: “Với lượng nước hiện tại ở các hồ do đơn vị quản lý, trong vụ ĐX năm nay chỉ đảm bảo tưới cho 23.342ha, diện tích bị thiếu nước lên tới gần 1.500ha. Bên cạnh đó, nguồn nước phục vụ cho sinh hoạt của người dân, nước uống cho gia súc, nuôi trồng thủy sản ở các xã khu Đông Tuy Phước, Phù Cát, Phù Mỹ, Hoài Nhơn cũng sẽ rất khó khăn”.

Đã qua hai tháng mùa mưa nhưng ở Quảng Ngãi, nắng nóng vẫn kéo dài, sông suối khô kiệt. Vụ lúa ĐX đã đến nhưng mực nước ở nhiều hồ chứa vẫn quá thấp. Theo ông Nhâm Xuân Sỹ, Giám đốc Trung tâm Khí tượng thủy văn Quảng Ngãi, lượng mưa ở đây chỉ bằng 20-40% lượng mưa trung bình nhiều năm. “Từ nay khó có thể mưa lớn, nắng nóng còn kéo dài, sự bất thường của thời tiết đang ảnh hưởng đến đời sống và sản xuất của người dân”, ông Sỹ nói.

Công ty TNHH MTV KTCTTL Quảng Ngãi cho biết, đến thời điểm này, chỉ có 3/16 hồ nước do công ty quản lý là Vực Thành (Trà Bồng), Hóc Sầm (Mộ Đức) và Sở Hầu (Đức Phổ) tích đủ nước, đạt 100%. Còn phần lớn các hồ đều có mực nước thấp hơn so với trung bình nhiều năm, như hồ Liệt Sơn (Đức Phổ) chỉ đạt 47% dung tích thiết kế (hiện chỉ tích được khoảng 13,4 triệu mét khối, mực nước chưa đến tràn, trong khi dung tích thiết kế là 28,7 triệu mét khối); hồ Núi Ngang (Ba Tơ) đạt 68%, Di Lăng (Sơn Hà) 47%.

Nhiều hồ chứa, đập dâng do các địa phương quản lý trên địa bàn các huyện, thành phố mực nước hiện tại chỉ đạt 30-60% so với thiết kế và thấp hơn so với những năm trước ở cùng thời điểm.

Chủ động chuyển đổi cơ cấu cây trồng, mùa vụ

Trước khả năng xảy ra hạn hán trên diện rộng, UBND tỉnh Bình Định chỉ đạo ngành nông nghiệp phối hợp với các địa phương đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng, mùa vụ nhằm tiết kiệm nước tưới. Triệt để sử dụng nguồn nước hiện còn trên đồng ruộng và sông suối để làm đất sản xuất vụ ĐX; tăng cường tối đa khả năng bơm tát của các trạm bơm điện, nạo vét kênh mương nội đồng… để sản xuất vụ ĐX thắng lợi.

Ông Hồ Ngọc Hùng, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT Bình Định cho biết: Thời gian qua, ngành đã làm việc với Công ty TNHH KTCTTL tỉnh và lãnh đạo các huyện, thị xã, thành phố để tổ chức khoanh vùng những diện tích tưới ăn chắc, những vùng không đảm bảo nguồn nước tưới, thông báo cho người dân chủ động chuyển đổi cơ cấu cây trồng, mùa vụ phù hợp. Ưu tiên nguồn nước tưới cho diện tích sản xuất lúa giống, ruộng chuyển đổi từ 3 vụ sang 2 vụ và nguồn nước sinh hoạt, nuôi trồng thủy sản ở các xã khu Đông Tuy Phước, An Nhơn, Phù Cát, Phù Mỹ, Hoài Nhơn...

Công ty TNHH MTV KTCTTL Quảng Ngãi cũng khuyến cáo các địa phương ngay từ đầu vụ ĐX cần sử dụng tiết kiệm và quản lý tốt các nguồn nước tưới; thực hiện tốt cơ cấu giống và lịch thời vụ; cân nhắc sử dụng các giống lúa có thời gian sinh trưởng trung và ngắn ngày cũng như chuyển đổi cơ cấu cây trồng cho phù hợp ở vùng không chủ động được nguồn nước tưới. Trường hợp hạn cuối vụ, phải thực hiện tốt công tác duy tu bảo dưỡng công trình, kênh mương và nạo vét hệ thống kênh mương thông thoáng...

Tuy nhiên, bên cạnh một số địa phương làm tốt việc vận động nông dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng thì nhiều địa phương trong tỉnh Bình Định vẫn thả nổi công tác này. Một số vùng tuy được thông báo sẽ thiếu nước tưới trong vụ ĐX nhưng nông dân vẫn cố tình gieo sạ và chính quyền địa phương không có biện pháp ngăn chặn. Đây thực sự là nỗi lo nếu trời không mưa và diện tích gieo sạ không có nguồn nước tưới sẽ đứng trước nguy cơ mất trắng…

Phú Mỹ - Hải Vân

Nguồn:kinhtenongthon.com.vn