Chương trình “Giao lưu nông dân - nhà khoa học về phương pháp cấy lúa hiệu ứng hàng biên” do Báo Khoa học và Phát triển, UBND huyện Vĩnh Bảo và Liên hiệp các Hội khoa học và kỹ thuật Hà Nội phối hợp tổ chức tại huyện Vĩnh Bảo, thành phố Hải Phòng nhằm làm rõ hiệu quả kinh tế và các vấn đề kỹ thuật canh tác của phương pháp đã được cấp bằng độc quyền sáng chế và đoạt giải Nhì giải thưởng Vifotec này.
Chương trình có sự tham gia của những nông dân có nhu cầu tiếp thu các tiến bộ kỹ thuật mới đến từ Thái Bình, Quảng Ninh, Hà Nam, Hải Phòng; đại diện hợp tác xã, các hộ nông dân từng áp dụng cấy hàng biên và các nhà khoa học uy tín trong lĩnh vực nông nghiệp như: GS-TSKH Vũ Hoan - Chủ tịch Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật Hà Nội, GS-TS Nguyễn Ngọc Kính -nguyên Vụ trưởng vụ Khoa học và Công nghệ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, GS-TSKH Trần Duy Quý - Viện trưởng Viện Nghiên cứu hợp tác khoa học kỹ thuật châu Á - Thái Bình Dương, tác giả của hơn 30 giống lúa tốt, trong đó nhiều giống lúa đã được áp dụng cấy hàng biên, TS Nguyễn Văn Biếu - Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội các ngành sinh học Hà Nội…
Trong phần hội nghị đầu bờ, các đại biểu đã tham quan ruộng lúa giống J02 ứng dụng phương pháp cấy hàng biên chuẩn bị thu hoạch tại xã Tam Cường. Ông Triều, cán bộ kỹ thuật Trạm Khuyến nông huyện Vĩnh Bảo, cho biết đây là lần đầu tiên xã áp dụng cấy hàng biên và đã nhận thấy hiệu quả rõ rệt với việc giảm lượng giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật trong khi năng suất lại cao, dự kiến lên tới 8,5-9 tạ/ha.
"Tỷ lệ hạt chắc được khuyến cáo của giống lúa này là 90-120 hạt/bông. Tuy nhiên thực tế chúng tôi đếm được từ 145-170 hạt/mỗi bông. Lúa cấy theo hiệu ứng hàng biên cũng đẻ nhánh khỏe hơn hẳn so với diện tích ruộng đối chứng, có khóm tới 42 bông" - ông Triều nói.
Trong phần giao lưu tại hội trường UBND huyện, Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Bảo - ông Nguyễn Trọng Nhưỡng -chia sẻ: "Năm 2014, khi chúng tôi đưa kỹ thuật cấy hàng biên về huyện, chỉ có 8 hộ mạnh dạn áp dụng, nhưng nay diện tích cấy lúa hàng biên đã được mở rộng đến hơn 1.000ha mỗi vụ. Ngoài chuyện mời các chuyên gia như kỹ sư Chu Văn Tiệp (tác giả phương pháp), TS Nguyễn Văn Biếu về tư vấn, hướng dẫn kỹ thuật, huyện không có hỗ trợ gì cho bà con về giống hay vật tư cả. Bà con thấy hiệu quả, thấy có lợi nên áp dụng thôi".
Ông Nguyễn Trọng Nhưỡng – Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Bảo - phát biểu tại hội nghị.
Chia sẻ về hiệu quả thực tế của phương pháp này, ông Nguyễn Văn Lý - Chủ nhiệm HTX Cộng Hiền, huyện Vĩnh Bảo, nơi đã trải qua nhiều vụ áp dụng cấy hàng biên - nói: "Chúng tôi cho rằng đây là một phương pháp đột phá về khoa học. Trước chúng tôi cấy khoảng 45 khóm/m2, nay chỉ cấy 12 khóm/m2, giúp tiết kiệm rõ rệt về giống, công gieo, công cấy, giảm lượng thuốc bảo vệ thực vật nên không những giảm chi phí mà còn giúp bảo vệ môi trường đất, trong khi sản lượng tăng 15-20%".
"Nông dân Cộng Hiền bắt đầu cấy máy với máy cấy của Nhật từ năm 2012, trước khi ứng dụng cấy hàng biên. Sau khi hạch toán, chúng tôi thấy hiệu quả của cấy hàng biên vẫn cao hơn 6-7%, trong khi cấy máy thì phải đầu tư máy móc với số tiền lớn, không tận dụng được công lao động. Máy cấy cũng không vào được các chân ruộng trũng" - ông Lý nói và cho biết, hiện HTX Cộng Hiền áp dụng cấy hàng biên cho tất cả các giống lúa.
Tại chương trình giao lưu, các nhà khoa học như TS Biếu, GS Quý đều khẳng định tính hiệu quả của phương pháp cấy hàng biên, đồng thời lưu ý bà con về một số vấn đề kỹ thuật khi áp dụng. Sau khi nghe trao đổi, nhiều đại biểu nông dân đến từ Thái Bình, Quảng Ninh, Hà Nam, Hải Phòng đã đăng ký thử nghiệm phương pháp cấy này trong vụ tới.