Một mô hình tương lai của nông nghiệp

Một mô hình canh tác nhiều tầng. Ảnh: Getty Images.

Trong một ngày lạnh lẽo, u ám, khi các cành cây đung đưa theo gió mùa đông, những khóm rau xà lách xanh mởn, đầy dinh dường và tươi ngon vẫn đang phát triển tốt tại FreshBox Farms, một trang trại canh tác nhiều tầng trong nhà – nơi không bị ảnh hưởng bởi thời tiết bên ngoài. Trang trại nằm ở thành phố Millis, bang Massachusetts, cách thành phố thủ phủ Boston khoảng 50 km.

Dân số thế giới dự kiến vượt 9 tỷ người vào năm 2050. Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) coi các trang trại canh tác nhiều tầng trong nhà – có thể hoạt động quanh năm – là giải pháp tiềm năng trong đảm bảo an ninh lương thực. Trong trang trại canh tác nhiều tầng, cây trồng được đặt trong các khay xếp theo phương thẳng đứng, giúp tiết kiệm không gian, điều kiện khí hậu được kiểm soát, tối ưu hóa các điều kiện cho cây phát triển.

FreshBox Farms hoạt động từ năm 2015. Đây là một trong những trang trại canh tác thẳng đứng trong nhà đang bùng nổ và lan rộng tại Mỹ thời gian gần đây. 80 Arces Farm ở Cincinnati, bang Ohio, tự nhận là trang trại đầu tiên canh tác thẳng đứng trong nhà hoàn toàn tự động.

Với người tiêu dùng như Maria Quintas-Herron ở thành phố Mechanicsville, bang Virginia, các sản phẩm trồng theo phương pháp canh tác nhiều tầng có sức hút nhưng chúng cũng cần phù hợp túi tiền. Quintas-Herron đam mê chạy bộ nên rất chú ý đến dinh dưỡng cho vận động.

“Tôi luôn muốn hướng đến những sản phẩm hữu cơ, tự nhiên nhất và tốt nhất để sử dụng. Nhưng cuối cùng, ví tiền của tôi lại ra lệnh ưu tiên giá rẻ hơn”, cô chia sẻ với The Hill.

Crop One Holdings – sở hữu FreshBox Farm – cho rằng công nghệ đang giúp giảm chi phí và sản phẩm nhờ đó cũng có tính cạnh tranh hơn.

“Crop One hiện có cơ sở dữ liệu lớn nhất trong canh tác nhiều tầng – nền tảng quan trọng cho trí tuệ nhân tạo/dự báo nông nghiệp”, người phát ngôn Crop One Holdings trả lời phỏng vấn Changing America.

“Công ty đã đầu tư vào khoa học cây trồng, phần mềm và các hệ thống kiểm soát tăng trưởng để tạo ra kết quả tốt nhất – tăng năng suất và giảm chi phí”.

Thực tế, Crop One cho biết thành công tại Boston chính là lý do công ty mở rộng hoạt động ra toàn cầu, đầu tư tại Dubai, Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất, trong năm 2020.

“Liên doanh vốn 40 triệu USD với Emirates Flight Catering sẽ là lớn nhất thế giới trong lĩnh vực canh tác nhiều tầng - cơ sở rộng 12.000m2 với môi trường được kiểm soát sẽ tạo ra gần 3 tấn rau xanh chất lượng cao mỗi ngày”.

Trụ sở tại Thung lũng Silicon, bang California, công ty canh tác nhiều tầng Plenty cũng sử dụng công nghệ và khoa học để nuôi trồng các hàng rau xanh theo phương pháp thủy canh. Robot hỗ trợ quy trình trồng trong khi các khay cây được chiếu bởi ánh đèn LED.

Theo website Plenty, công ty “canh tác bằng các tháp cao 6 m, năng suất cao gấp 350 lần so với trồng bên ngoài”.

Các trang trại canh tác nhiều tầng có thể đóng vai trò quan trọng trong tăng cường khả năng cung ứng thực phẩm tại các đô thị.

“Nhìn chung, sản phẩm từ các trang trại canh tác thẳng đứng chỉ phải vận chuyển vài km là tới kệ hàng siêu thị, tiết kiệm thời gian hơn nhiều so với nông sản thông thường – phải vận chuyển bằng máy bay, xe tải với khoảng cách hàng nghìn km”, theo USDA.

Đây là điều quan trọng bởi USDA ước tính đến năm 2050, “cứ ba người thì có hai người sống trong môi trường đô thị. Sản xuất rau xanh gần những khu vực đô thị đang phát triển có thể đáp ứng nhu cầu thực phẩm ngày càng tăng theo cách có trách nhiệm với môi trường, bền vững bởi phương thức canh tác nhiều tầng tạo ra ít khí thải hơn, sản phẩm giàu dinh dưỡng hơn và giảm đáng kể thất thoát nước”.

“Canh tác nhiều tầng là cách chúng tôi bảo vệ cây trồng khỏi biến đổi thời tiết và lây lan mầm bệnh, như nhiễm khuẩn E. coli. Một đơn vị rau xanh tại FreshBox Farm cần 68 m3 nước một năm. Nếu trong theo phương pháp thông thường, nông dân sẽ phải cần tới hơn 174.000 m3 nước”, người phát ngôn FreshBox Farms nói.

Sản phẩm còn ngon hơn, theo Plenty. Công ty khuyến khích “không dùng thuốc trừ sâu và có thể ăn ngay khi thu hoạch”, ủng hộ kinh tế địa phương và dạy trẻ em ăn uống lành mạnh hơn.

“Khi trẻ em lớn lên, được tiếp xúc với các loại rau tươi ngon, chúng sẽ học cách ăn uống lành mạnh hơn. Thói quen này sẽ theo chúng suốt cuộc đời”.

Đó cũng chính là lý do Mark Lilly thành lập Farm to Family CSA/The FarmBus, trụ sở tại Richmond, bang Virginia, và phân phối thực phẩm từ các trang trại bền vững. Tuy nhiên, anh không tin canh tác nhiều tầng trong nhà sẽ thay thế nông nghiệp truyền thống.

“Lý do là bạn chỉ trồng được một số loại cây nhất định”, anh nói. “Bạn phải cần không gian ngoài trời cho những cây trồng như bí ngô, dưa hấu. Ngoài ra, bạn cũng cần sự thụ phấn, đất hữu cơ, giàu dinh dưỡng”.

Lilly cho rằng rau củ trồng ngoài trời còn có hương vị khác biệt.

“Chúng tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên, không khí tự nhiên”, theo Lilly. “Nhưng chúng ta đều là một phần của tổng thể. Không quan trọng ai đang trồng gì, ở đâu. Mọi thứ đều cần hoàn tất”.