Tổ chức thị trường, đột phá của ngành nông nghiệp trong thập kỷ mới

Thủ tướng cũng thẳng thắn chỉ ra  một số tồn tại, yếu kém cần tập trung khắc phục, tháo gỡ trong thời gian tới. Đó là, cơ cấu lại nông nghiệp triển khai chưa đồng đều ở các địa phương. Việc đổi mới và phát triển các hình thức tổ chức sản xuất, công nghiệp chế biến sâu chưa đáp ứng được yêu cầu...

“Bên cạnh đó, tốc độ tăng kim ngạch xuất khẩu của ngành có dấu hiệu chững lại do giá xuất khẩu nhiều nông sản chủ lực giảm. Tiến độ giải quyết “Thẻ vàng” của Uỷ ban châu Âu (EC) đối với đánh bắt hải sản còn chậm; sạt lở bờ sông, bờ biển, hạn hán, cháy rừng tiếp tục diễn ra; nguồn lực cho ngành còn rất hạn chế.

Cùng đó, dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi luôn tiềm ẩn nguy cơ bùng phát, đặc biệt dịch tả lợn châu Phi đã lan rộng, diễn biến phức tạp, ảnh hưởng lớn đến tốc độ tăng trưởng của ngành và giá thịt lợn đang ở mức rất cao”, Thủ tướng chỉ rõ.

Thị trường là khâu quyết định tăng trưởng

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường đặc biệt nhấn mạnh tới tầm quan trọng của việc phát triển thị trường, coi đây là khâu quyết định tăng trưởng của ngành nông nghiệp nói riêng và tăng trưởng nền kinh tế nói chung. Bên cạnh các thị trường EU, Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, cần đặc biệt coi trọng hướng tới thị trường ASEAN và thị trường trong nước.

“Bộ Nông nghiệp và PTNT sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ Công Thương, các địa phương, doanh nghiệp, ngành hàng chuẩn bị đủ các điều kiện để thực hiện tốt vấn đề này”, ông Cường nói.

Là một trong những tỉnh có diện tích cây ăn quả lớn nhất cả nước, ông Lò Minh Hùng, Phó chủ tịch UBND tỉnh Sơn La, cho biết, sau hơn hơn 5 năm tái cơ cấu, tỉnh đã chọn được hướng để phát triển nông nghiệp là cây ăn quả và nuôi trồng thủy sản. Tuy nhiên, tỉnh gặp nhiều khó khăn về tích tụ tập trung đất đai cho doanh nghiệp, hợp tác xã; đặc biệt là cơ sở hạ tầng chưa đồng bộ nên giá thành sản xuất cao, đặc biệt là khâu vận chuyển hàng hóa.

Ông Hùng đề xuất, Chính phủ cần quan tâm đầu tư hạ tầng giao thông cho Tây Bắc nói chung và Sơn La nói riêng. Bộ Nông nghiệp và PTNT cần đẩy mạnh việc nghiên cứu, ứng dụng, chuyển giao các giống cây ăn quả có giá trị cao phù hợp với thổ nhưỡng và thị trường. Tỉnh mong muốn các bộ, ngành tiếp tục hỗ trợ  xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm nông sản cho Sơn La.

Bắc Giang là tỉnh có diện tích vải lớn nhất cả nước cũng là vùng sản xuất vải đạt tiêu chuẩn Global GAP lớn, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang Dương Văn Thái cho biết, ngay sau khi Nhật Bản cho phép nhập khẩu quả vải tươi Việt Nam, Bắc Giang đã chỉ đạo các sở, ngành, địa phương rà soát các yêu cầu, điều kiện, hướng dẫn sản xuất nhằm đáp ứng các yêu cầu của thị trường này. Tỉnh cũng chuẩn bị các phương án liên kết, hợp tác với doanh nghiệp để chủ động tiếp cận thị trường, sẵn sàng cho việc xuất khẩu từ vụ vải 2020.

Mô hình nuôi cá tra theo chuỗi liên kết với doanh nghiệp chế biến xuất khẩu tại huyện Chợ Mới mở ra hướng đi mới, bền vững cho nghề nuôi cá tra ở An Giang. Ảnh: Công Mạo

Ông Thái mong muốn Bộ Nông nghiệp và PTNT tiếp tục nghiên cứu, đàm phán mở rộng thị trường tiêu thụ nông sản; hướng dẫn các địa phương trong tỉnh tổ chức sản xuất đảm bảo các quy định để đủ điều kiện xuất khẩu vải thiều vào thị trường Nhật Bản cũng như sang các thị trường truyền thống như: Mỹ, EU, Trung Quốc…

Về góc độ doanh nghiệp, ông Đinh Cao Khuê, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao (DOVECO)  đề nghị các bộ, ngành tiếp tục tạo điều kiện hơn nữa cho doanh nghiệp tham gia hội chợ, đặc biệt là hội chợ quốc tế.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cho rằng, thời gian qua, hai bộ Công Thương và Nông nghiệp và PTNT đã nỗ lực mở cửa thị trường, đưa nhiều sản phẩm nông sản ra thế giới. Hai bộ cần tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách để doanh nghiệp tăng đầu tư. Bên cạnh đó, hai bộ cần đồng bộ thực thi các chính sách, cắt giảm điều kiện đầu tư kinh doanh, thủ tục hành chính đối với doanh nghiệp, người dân. Năm 2020 sẽ thực thi thêm nhiều hiệp định thương mại tự do, vì vậy, hai bộ sẽ tiếp tục tăng cường cung cấp thông tin cho các doanh nghiệp, hợp tác xã và người dân để có định hướng trong sản xuất, đem lại hiệu quả cao.

Năm 2025, nông nghiệp đứng Top 10 thế giới về xuất khẩu

Theo Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường, năm 2020, ngành Nông nghiệp tiếp tục xác định đối mặt với nhiều khó khăn cố hữu và đang đứng trước những thách thức mới.

Ngành tiếp tục cơ cấu lại nông nghiệp gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng và xây dựng nông thôn mới.

Cùng đó, liên kết chặt chẽ giữa các địa phương trong vùng, tạo đột phá trong phát triển nhanh, bền vững, nâng cao giá trị gia tăng, hiệu quả và khả năng cạnh tranh hàng nông sản Việt Nam. Đặc biệt, ngành phấn đấu từng bước khống chế được dịch tả lợn châu Phi; giải quyết dứt điểm việc gỡ “Thẻ vàng” của EC đối với đánh bắt hải sản.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc giao nhiệm vụ cho ngành trong năm 2020 phải có tốc độ tăng trưởng GDP đạt 3%; kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản trên 43 tỷ USD; tỷ lệ che phủ rừng 42%; tỷ lệ xã đạt chuẩn nông thôn mới 59%.

Thủ tướng yêu cầu năm 2025, ngành phải có tốc độ tăng trưởng GDP trung bình đạt 3-3,5%. Đồng thời, có thêm 5 nhóm mặt hàng nông sản xuất khẩu có giá trị từ 1 tỷ USD trở lên, để Việt Nam có 15 nhóm mặt hàng nông sản có giá trị xuất khẩu 1 tỷ USD trở lên và tổng giá trị xuất khẩu là 50 tỷ USD, đứng đầu ASEAN và thứ 10 trên thế giới.