Chương trình xây dựng nông thôn mới: Tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc

Thứ năm - 23/04/2015 02:32

Sau hơn 4 năm thực hiện (2011-2014), Chương trình Xây dựng nông thôn mới (XDNTM) trên địa bàn tỉnh đã mang lại nhiều kết quả quan trọng, bộ mặt nông thôn từng bước khởi sắc, đời sống người dân ngày càng được nâng cao. Tuy nhiên, trong quá trình XDNTM cũng đã bộc lộ những khó khăn, hạn chế cần sớm được khắc phục.

Thiếu nguồn lực đầu tư
Theo kết quả giám sát Chương trình XDNTM của Ban Kinh tế và Ngân sách (KT&NS) HĐND tỉnh vừa thực hiện, nhìn chung, tiến độ thực hiện XDNTM trên địa bàn tỉnh thời gian qua còn chậm so với mục tiêu, yêu cầu đề ra theo Nghị quyết của HĐND tỉnh. Đến nay, ngoài 7 xã về đích XDNTM được UBND tỉnh ra quyết định công nhận gồm: xã Bình Nghi - Tây Sơn; Nhơn Lộc - An Nhơn; Tam Quan Bắc - Hoài Nhơn; Phước An - Tuy Phước; Mỹ Lộc, Mỹ Hiệp - Phù Mỹ, tiến độ triển khai các tiêu chí còn lại ở 19 xã sẽ về đích trong năm 2015 còn chậm. Một số xã hiện vẫn chưa đạt những tiêu chí quan trọng như giao thông, thủy lợi, cơ sở vật chất văn hóa, trường học, hộ nghèo, môi trường…

Bê tông hóa đường giao thông nông thôn ở xã Phước Nghĩa (Tuy Phước). Ảnh: NGUYỄN HÂN

Ông Nguyễn Quốc Việt- Chủ tịch UBND huyện Hoài Nhơn, thành viên Ban KT&NS HĐND tỉnh, đánh giá: Qua thực tế thực hiện Chương trình XDNTM, khó khăn nhất đặt ra hiện nay là nguồn lực đầu tư cho Chương trình còn thấp nhiều so với yêu cầu. Việc huy động đóng góp tự nguyện của các tổ chức, doanh nghiệp và con em quê hương để đầu tư xây dựng hạ tầng nông thôn chưa được nhiều. Từ năm 2014 trở về trước, nguồn thu ngân sách từ đấu giá đất của các xã còn khó khăn do chính sách không được sử dụng đất lúa để xây dựng khu dân cư theo Nghị định 42/2012/NĐ-CP ngày 11.5.2012 của Chính phủ. Do vậy, các tiêu chí cần vốn đầu tư lớn tại các địa phương hầu như khó thực hiện, ảnh hưởng lớn đến mục tiêu, kế hoạch đề ra của Chương trình.
Theo báo cáo tổng hợp của Ban KT&NS HĐND tỉnh, trong tổng số 122 xã thực hiện XDNTM, hiện mới chỉ có 48 xã đạt tiêu chí giao thông, 53 xã đạt tiêu chí thủy lợi, 42 xã đạt tiêu chí trường học, 57 xã đạt tiêu chí y tế, 21 xã đạt tiêu chí cơ sở vật chất văn hóa, 78 xã đạt tiêu chí giáo dục, 77 xã đạt tiêu chí văn hóa, 31 xã đạt tiêu chí môi trường, 63 xã đạt tiêu chí hệ thống tổ chức chính trị- xã hội…
Nguồn vốn XDNTM trong các năm qua tại các xã chủ yếu tập trung sử dụng xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn, vốn hỗ trợ phát triển sản xuất tăng thu nhập cho người dân còn rất hạn chế. Do đó, sản xuất nông nghiệp tại các địa phương còn chậm phát triển theo hướng hiện đại, thiếu tính bền vững. Tỉ lệ hộ nghèo khu vực nông thôn có giảm nhưng vẫn còn cao, thu nhập và mức sống của nông dân còn khó khăn; tình trạng ô nhiễm môi trường ở nông thôn chưa được giải quyết hiệu quả; năng lực ứng phó với thiên tai còn hạn chế; chất lượng y tế, văn hóa, giáo dục ở một số nơi chưa đáp ứng yêu cầu.
Nguyên nhân của những khó khăn, hạn chế trên là do việc thực hiện Chương trình XDNTM diễn ra trong bối cảnh tình hình KT-XH trên địa bàn tỉnh còn nhiều khó khăn, thách thức. Phần lớn các xã đều có điểm xuất phát thấp, nhất là kết cấu hạ tầng nông thôn không đảm bảo. Trong khi đó, yêu cầu của các tiêu chí XDNTM là khá cao, nhiều tiêu chí chưa phù hợp với đặc điểm của từng vùng, từng địa phương. Việc quy hoạch sản xuất vùng chuyên canh nông nghiệp, công tác “dồn điền đổi thửa” trong sản xuất nông nghiệp còn nhiều bất cập. Kế hoạch thực hiện XDNTM hàng năm của các xã chưa được xây dựng cụ thể, do vậy việc bố trí lồng ghép các nguồn vốn hỗ trợ như vốn trái phiếu Chính phủ, vốn hỗ trợ bê tông hóa giao thông nông thôn, kiên cố hóa kênh mương... chưa thật sự phù hợp; địa phương còn lúng túng, bị động trong triển khai thực hiện.
Những đề xuất, kiến nghị
Trên cơ sở kết quả giám sát, Ban KT&NS HĐND tỉnh đã đề xuất, kiến nghị Ban Chỉ đạo XDNTM tỉnh, UBND tỉnh cần tập trung ưu tiên các nguồn vốn hàng năm cho 19 xã về đích trong năm 2015. Trong quá trình thực hiện, các xã XDNTM cần chủ động, sáng tạo trong huy động nguồn lực, bố trí lồng ghép các dự án đang được triển khai, tăng cường kêu gọi, vận động các tổ chức, cá nhân, nhà hảo tâm, các thành phần kinh tế cùng tham gia đóng góp XDNTM.
Ban KT&NS HĐND tỉnh cũng đề nghị chính quyền các địa phương, các cơ quan chức năng phối hợp chặt chẽ với các đoàn thể tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền chủ trương XDNTM thường xuyên, sâu rộng, có hiệu quả hơn trong cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân để cùng thống nhất và đồng thuận cao, tự nguyện tham gia đóng góp để xây dựng cơ sở hạ tầng, nhất là các công trình nằm trong khu dân cư, thôn, xóm.
Các xã XDNTM cần xây dựng kế hoạch thực hiện hàng năm và cả giai đoạn 2016-2020 một cách cụ thể, thiết thực. Chú trọng rà soát, kiện toàn và nâng cao năng lực hoạt động của Ban chỉ đạo XDNTM các cấp. Văn phòng Điều phối XDNTM tỉnh cần tăng cường công tác phối hợp, kiểm tra, bám sát địa phương, cơ sở được phân công theo dõi để hỗ trợ, hướng dẫn về chuyên môn, nghiệp vụ, vận dụng sáng tạo các văn bản hướng dẫn về XDNTM của Trung ương và của tỉnh vào thực tiễn địa phương cho phù hợp; giúp đỡ các xã tháo gỡ khó khăn, vướng mắc nảy sinh trong quá trình thực hiện XDNTM.
Ông Võ Thăng Long, Trưởng Ban KT&NS HĐND tỉnh, cho biết: Nghị quyết của HĐND tỉnh đề ra mục tiêu cụ thể đến cuối năm 2015 trên địa bàn tỉnh có 26 xã/122 xã hoàn thành XDNTM (chiếm 20% số xã); đến năm 2020 tiếp tục có 45 xã hoàn thành XDNTM. Do vậy, cần tập trung tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ XDNTM. Qua kết quả giám sát, Ban KT&NS HĐND tỉnh sẽ tổng hợp, hoàn chỉnh báo cáo trình HĐND tỉnh trong kỳ họp sắp đến, đồng thời có văn bản đề nghị các sở, ngành chức năng sớm giải quyết các vướng mắc hiện nay.

Theo: baobinhdinh.com.vn