Hà Tĩnh: "Hái" ra tiền nhờ xây dựng nông thôn mới hàng rào

Đi cùng ông Trần Huy Oánh - Chánh Văn phòng điều phối nông thôn mới tỉnh mục sở thị một số mô hình khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu, vườn mẫu và hàng rào kinh tế. Ngồi trên xe, tranh thủ hỏi chuyện, xuất phát từ đâu Hà Tĩnh táo bạo xây dựng nên tiêu chí 20?

Ông Oánh phấn khởi kể: “Trong quá trình thực hiện xây dựng nông thôn mới, Ban Chỉ đạo của tỉnh đề ra chương trình hành động, trước hết phải ưu tiên các nội dung sát thực, hiệu quả nhất đối với cuộc sống của người dân. Qua thực tế từ 7 xã đạt chuẩn (đạt 19 tiêu chí), năm 2013, chúng tôi băn khoăn bởi nguy cơ bê tông hóa cả hàng rào, trong khi vườn tược, hàng rào xanh truyền thống thưa dần, mọi nét văn hóa sinh hoạt sau xây dựng nông thôn mới chưa được thay đổi”.

 

Theo ông Oánh, đã là nông thôn mới phải được đổi mới tất cả từ khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu đến vườn mẫu, hàng rào xanh đến văn hóa ứng xử, môi trường luôn phải xanh - sạch - đẹp, và đặc biệt phải phát huy kinh tế ngay từ vườn hộ, hàng rào. Từ trăn trở đó, ông đã mang ý tưởng của mình có sự đóng góp của cả tập thể Văn phòng Điều phối nông thôn mới tỉnh vào trong việc xây dựng bộ tiêu chí khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu, vườn mẫu.

Năm 2013, Văn phòng Điều phối nông thôn mới tỉnh đề xuất UBND tỉnh cho thực hiện thí điểm 5 khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu ở 5 xã đại diện cho 5 vùng miền trong tỉnh. Sau 1 năm thí điểm cho thấy, các tuyến trục chính của thôn, vườn hộ có thiết kế - quy hoạch chi tiết từng vườn và được thực hiện theo quy hoạch đã duyệt; tạo nên diện mạo mới, sức vóc mới cho các khu dân cư.

Từ đây, tiêu chí 20 được triển khai thực hiện sâu rộng, góp phần làm đổi thay bộ mặt làng quê; tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh, tình làng nghĩa xóm được đoàn kết, gắn bó hơn.

​ 

Tiếp câu chuyện, ông Oánh trầm ngâm: “Như chuyện ban đầu tôi kể, nếu không có tiêu chí 20 thì bao nhiêu tường rào xanh đều trở thành bê tông hóa. Nhưng khi có tiêu chí này, toàn bộ các khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu đều được xanh hóa, thậm chí còn mang lại lợi nhuận kinh tế nữa”.

Theo ông Oánh, trước đây, nông dân thường hay dùng cây dâm bụt, mận hảo làm hàng rào xanh, họ không nghĩ đến hàng rào cũng cần mang lại nguồn thu nhập kinh tế. Cũng từ ý nghĩ đó, chúng tôi bàn bạc, rồi hướng dẫn các khu dân cư kiểu mẫu, vườn mẫu phải có các loài hoa, quả quanh năm. Đối với hệ thống hàng rào cũng phải sử dụng các loại cây leo vừa bảo đảm màu xanh, vừa hái ra tiền như hoa thiên lí, chanh leo, gấc, mướp…

Chúng tôi đến thăm khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu, vườn mẫu Yên Mỹ (Cẩm Yên, Cẩm Xuyên), nơi được coi là vùng quê đáng sống. Vừa tới đầu thôn, Chủ tịch UBND xã Nguyễn Văn Sỹ tay bắt, mặt mừng rồi dẫn chúng tôi rảo bước trên những con đường thênh thang rộng mở, hai bên là những bồn hoa cây cảnh, hàng rào xanh ngát hương thơm của các loài hoa quả.

Bà Nguyễn Thị Dẫn - Bí thư Chi bộ thôn Yên Mỹ tâm sự: Yên Mỹ hiện có 117 hộ với hơn 300 nhân khẩu. Từ khi bắt tay xây dựng NTM đến nay, bộ mặt thôn đã thực sự thay da, đổi thịt. Sau hơn 1 năm thực hiện “cuộc cách mạng” xây dựng khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu, 100% số hộ gia đình đăng ký chỉnh trang vườn hộ. Bước đầu 5 hộ xây dựng vườn mẫu đã mang lại hiệu quả kinh tế thiết thực, đến nay nhân rộng được trên 50 hộ và đang dần lan tỏa trong toàn thôn.

Thu nhập bình quân mỗi vườn mẫu đạt 70-100 triệu đồng/năm. Thôn đã vận động 100% số hộ xây bồn trồng hàng rào xanh; trên 1.000m trục đường, ngõ xóm được trồng cây xanh, bóng mát; 3,6km đường điện chiếu sáng, 14 biển báo giao thông trong toàn thôn.

Đến thăm vườn mẫu của hộ ông Nguyễn Đức Tý, ngoài nhà ở khang trang, ngăn nắp, gọn gàng, sạch sẽ, vườn mẫu rộng khoảng 1ha được trồng cam Cẩm Yên, giống cam quý hiếm không nơi nào có, phía dưới tán cây được trải một thảm màu xanh ngắt bởi các loại rau ngò tây, cải, rau má, hành tây…

Ông Tý kể: Sau khi xây dựng khu dân cư kiểu mẫu, vườn mẫu, cuộc sống thấy đàng hoàng hẳn lên. Khi chưa có phong trào xây dựng nông thôn mới, cả thôn ăn ở loàng xoàng, vườn tược lộn xộn... Nhưng nay, khu dân cư kiểu mẫu, đường làng, ngõ xóm luôn sạch đẹp, người dân giao tiếp thân thiện, lịch sự, đoàn kết, gắn bó hơn.

Ngoài vườn mẫu nhà ông Tý, chúng tôi còn được chiêm ngưỡng một số vườn mẫu của hộ ông Nguyễn Bá Nam, ông Phạm Đình Vượng, bà Nguyễn Thị Tín… Những vườn mẫu chúng tôi đến đều giống nhau, nhà đẹp, vườn đẹp, có hàng rào làm ra kinh tế, đúng như lời ông Oánh kể.

Phong trào phát triển kinh tế vườn, xây dựng vườn mẫu đã lan tỏa mạnh mẽ, đi vào chiều sâu; đến nay có 5.556 vườn mẫu được xây dựng, trong đó 1.300 vườn đạt chuẩn. Nhiều vườn mẫu cho thu nhập cao, tạo cảnh quan đẹp, môi trường tốt, như: vườn hộ Phan Văn Liệu, thôn 1 Bồng Giang, xã Đức Giang (Vũ Quang); vườn hộ Trần Nhật Tân, thôn Nam Trà, xã Hương Trà (Hương Khê); vườn hộ Nguyễn Văn Quý - thôn Yên Thành, xã Cẩm Yên (Cẩm Xuyên)...