Hội thảo đánh giá Bộ tiêu chí QG về xã nông thôn mới giai đoạn 2016-2020 và định hướng giai đoạn sau năm 2020

Phát biểu khai mạc hội thảo,Thứ trưởng Trần Thanh Nam cho rằng, về tổng thể chung, Bộ tiêu chí QG về xã nông thôn mới giai đoạn 2016-2020 được đánh giá là cơ bản phù hợp, đối với những xã đồng bằng, miền núi nhưng có điều kiện thuận lợi thì hoàn toàn có thể đạt chuẩn, riêng những xã đặc biệt khó khăn, xã miền núi có địa bàn rộng, địa hình phức tạp, dễ bị tổn thương bởi bão, lũ thì cần thời gian lâu hơn để hoàn thành.

Trên cơ sở rà soát, đánh giá Bộ tiêu chí QG về xã nông thôn mới giai đoạn 2016-2020,  tính đến tháng 8/2019, cả nước có 4.522/8.902 xã, đạt 26,75% đã đạt chuẩn NTM; bình quân đạt 15,26 tiêu chí/xã; không còn xã dưới 5 tiêu chí; còn 1.276 xã (14,3%) dưới 10 tiêu chí. Trong đó, tỉ lệ đạt chuẩn NTM ở trung du miền núi phía Bắc đạt 610/2.280 xã (26,75%); đồng bằng sông Hồng đạt 1.596/1.882 xã (84,8%); Bắc Trung Bộ đạt 838/1.585 xã (52,87%); duyên hải Nam Trung Bộ đạt 378/825 xã (45,82%); Tây Nguyên đạt 226/599 xã (37,73%); Đông Nam Bộ đạt 311/445 xã (69,89%); đồng bằng sông Cửu Long đạt 536/1.286 xã (43,78%).

Toàn cảnh hội thảo đánh giá Bộ tiêu chí QG về xã nông thôn mới giai đoạn 2016-2020 và định hướng giai đoạn sau năm 2020

Theo ông Đào Đức Huấn, Giám đốc Trung tâm Phát triển nông thôn, sứ mệnh của Bộ tiêu chí QG về xã nông thôn mới giai đoạn 2010-2020 liên quan đến khía cạnh thể hiện hướng đến bức tranh nông thôn Việt Nam trong 10 năm. Đây không chỉ là khía cạnh chính sách mà còn định hướng thúc đẩy nỗ lực đầu tư liên quan đến chính sách. Bộ tiêu chí được ban hành trước các CTMTQGNTM, thể hiện sứ mệnh lịch sử rõ ràng trong giai đoạn phải hướng đến đích cụ thể. Trong suốt 10 năm qua, Bộ tiêu chí QG là thước đo cụ thể để đánh giá kết quả của chính sách từ cấp TW đến địa phương những thành tựu đạt được trong giai đoạn tập trung thúc đẩy các chính sách về nông thôn mới. Xét trên cấp độ vai trò của Bộ tiêu chí từ Quyết định số 491/QĐ-TTg đã được bổ sung, hoàn thiện, sửa đổi theo Quyết định số 342/QĐ-TTg, sau đó là Quyết định số 1980/QĐ-TTg, bức tranh nông thôn đã được tích hợp thêm nhiều yếu tố, phù hợp hơn với yêu cầu thực tiễn của từng giai đoạn, thể hiện việc xây dựng NTM có điểm khởi đầu và không có điểm kết thúc.

Phần lớn các ý kiến thảo luận tại hội thảo đều đồng tính với Bộ tiêu chí tuy nhiên cần phải nghiên cứu lại để làm sao đưa ra các tiêu chí phù hợp, hài hòa, mềm dẻo hơn đối với các xã vùng sâu vùng xa, điều kiện còn nhiều thiếu thốn để có thể bắt nhịp với sự mục tiêu phát triển chung của Chương trình MTQG nông thôn mới.

Nguyên Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Huy Ngọ khách quan cho rằng kết quả NTM là kết hợp từ nhiều động lực, không chỉ căn cứ vào các tiêu chí, tiêu chí chỉ là phương tiện để chỉ đạo, kiểm tra, động viên. Bộ tiêu chí rõ ràng đã góp phần tích cực làm thay đổi phương thức chỉ đạo của Đảng đối với các vấn đề lớn, đưa vào Nghị quyết của Đảng, chương trình của Chính phủ và bộ tiêu chí để có cơ sở đánh giá. Cần phải quan tâm đến các tiêu chí phù hợp với từng loại hình, đối tượng. Đối với 20% số xã còn lại chưa hoàn thành tiêu chí, phải làm sao để nâng cao đời sống vật chất, tinh thần và đảm bảo hài hòa giữa các vùng, đặc biệt hỗ trợ tốt hơn cho các xã đặc biệt khó khăn. “Cần phải phát triển nông thôn mới bền vững và không để ai ở lại phía sau”, nguyên Bộ trưởng Lê Huy Ngọ nhấn mạnh.

Thứ trưởng Trần Thanh Nam thể hiện sự nhất trí, ủng hộ với các ý kiến tham luận tại hội thảo và cho biết sẽ trao đổi với thành viên Ban chỉ đạo CTMTQG Xây dựng NTM, về cơ bản vẫn giữ nguyên bộ tiêu chí và tiếp tục hoàn thiện bộ tiêu chí nâng cao. Thứ trưởng nhấn mạnh, cần xác định Bộ tiêu chí là cơ sở để đánh giá kết quả xây dựng NTM theo mục tiêu, quan điểm của Đảng và Nhà nước và sự mong đợi của người dân. Các tiêu chí có thể phải điều chỉnh ở mỗi giai đoạn cho phù hợp, đồng thời sẽ nghiên cứu tiêu chí hài hòa giữa các vùng, miền nhưng không hạ thấp tiêu chí.