Quỳnh Nhai nuôi cá lồng và làm nước mắm

Khi xây dựng nhà máy thủy điện Sơn La năm 2010, huyện đã di chuyển 8 xã, 99 bản với hơn 8.400 người và 40 cơ quan ra khỏi vùng ngập lòng hồ, đến các điểm tái định cư (TĐC) mới.

Lồng nuôi cá của người dân TĐC thủy điện Sơn La.

Hồ thủy điện Sơn La tích nước với trên 10.500 ha, điều kiện thuận lợi để nuôi trồng thủy sản. Tận dụng lợi thế này, người dân vùng lòng hồ, đặc biệt là huyện Quỳnh Nhai đã chuyển hướng sang nuôi trồng, đánh bắt và chế biến thủy sản, mở ra hướng đi mới trong phát triển kinh tế.

Nhận thức được lợi thế đó, năm 2012 UBND huyện đã giao Hội ngành nghề nông nghiệp – nông thôn huyện thực hiện mô hình nuôi thí điểm cá lồng tại HTX thủy sản Chiềng Bằng với 20 lồng cá và 20 hội viên tham gia. Mỗi lồng cá nuôi thu lãi trên 9 triệu đồng. Từ đó, mô hình nuôi cá lồng trên lòng hồ thủy điện ngày càng phát triển và dần đi vào ổn định.

Tham quan học tập mô hình nuôi cá lồng trên lòng hồ thủy điện

Để phát huy tiềm năng, lợi thế mặt hồ, huyện đã tuyên truyền, hỗ trợ người dân nuôi cá lồng, xây dựng cơ sở SX nước mắm và chế biến cá tép dầu phục vụ khách du lịch. Đến nay, toàn huyện có 44 HTX thủy sản, đã tạo thương hiệu cá lòng hồ sông Đà ở Quỳnh Nhai để thị trường và người tiêu dùng biết đến. Song song với việc tạo thương hiệu cá lồng sông Đà Sơn La, huyện tập trung xây dựng chuỗi SX sản phẩm sạch - nuôi theo quy trình VietGAP.

Nhiều sản phẩm chế biến từ thủy sản được khách du lịch lựa chọn như nước mắm Quỳnh Nhai, cá tép dầu, cá tươi các loại… Thực hiện chủ trương của tỉnh Sơn La để các HTX tham gia các gian hàng hội chợ thương mại, giới thiệu quảng bá sản phẩm cá sông Đà để tiếp cận các thị trường, trong 2 năm 2018 và 2019, huyện Quỳnh Nhai đã bán được hơn gần 20 tấn cá các loại, tạo nguồn thu hàng trăm triệu đồng cho các HTX.

Bên cạnh đó, để xây dựng thương hiệu các sản phẩm thủy sản sông Đà, Sở KH- CN cũng đã nghiệm thu Dự án “Xây dựng mô hình SX nước mắm từ cá nước ngọt lòng hồ tại huyện Quỳnh Nhai" do HTX cơ khí Xuân Hải xã Chiềng Bằng thực hiện. Sau hơn 2 năm triển khai, Dự án đã hoàn thiện dây chuyền SX nước mắm từ cá mương lòng hồ theo phương pháp enzyme do Trung tâm Công nghệ sinh học và Công nghệ Thực phẩm (Hà Nội) chuyển giao; HTX đã làm thử nghiệm 5.000 lít nước mắm thượng hạng và 7.000 lít nước mắm loại 1.

Sản phẩm nước mắm từ cá nước ngọt lòng hồ tại huyện Quỳnh Nhai.

Đến nay, nước mắm Quỳnh Nhai được đánh giá đạt tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm, có mùi thơm, ngọt, đậm vị; sản phẩm đã được HTX cơ khí Xuân Hải trưng bày tại các hội chợ, triển lãm. Trên cơ sở các kết quả đạt được của dự án, Hội đồng nghiệm thu chấm điểm đạt yêu cầu, tạo ra sản phẩm có chất lượng tốt, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, đáp ứng nhu cầu sử dụng nước mắm sạch của người tiêu dùng.

Để giúp người nuôi cá cũng như ngành thủy sản huyện từng bước tháo gỡ khó khăn, tỉnh Sơn La và huyện Quỳnh Nhai đã có nhiều cơ chế chính sách như thành lập tổ tư vấn thuỷ sản, trực tiếp hỗ trợ, tư vấn các HTX; tìm đơn vị, DN bao tiêu sản phẩm. Thực hiện hỗ trợ các HTX theo nghị quyết số 57/2017 và nghị quyết số 76/2018 của HĐND tỉnh về xây dựng lồng cá và phát triển SX, chế biến, tiêu thụ nông sản, thực phẩm an toàn trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2018 -2021.

Với cơ chế thông thoáng, huyện đã và đang hỗ trợ phát triển SX và mở rộng thị trường tiêu thụ cho sản phẩm; hỗ trợ kết nối các HTX với những cửa hàng thực phẩm tại Hà Nội, Sơn La; hỗ trợ kết nối thử nghiệm phân phối và lấy ý kiến phản hồi của khách hàng; hỗ trợ báo cáo kết quả thử nghiệm thị trường, phương án phát triển thị trường cho "Cá sông Đà - Sơn La".