Những ngày đầu năm, khi sắc xuân đang ngập tràn từng bản làng, ngõ xóm, chúng tôi về thăm xã Minh Tâm (Nguyên Bình) và Trường Hà (Hà Quảng) - 2 xã đầu tiên của tỉnh Cao Bằng đạt chuẩn nông thôn mới (NTM) năm 2015. Đi trên những con đường trải nhựa, bê tông sạch sẽ, kiên cố, lòng chúng tôi trào dâng niềm phấn khởi trước diện mạo đổi thay của những miền quê nghèo khó năm nào, giờ đang vươn lên đến sự ấm no, sung túc. Đó chính là sức mạnh tổng hợp của ý Đảng, lòng dân. Mùa xuân năm nay về trên 2 mảnh đất giàu truyền thống cách mạng khác hẳn so với những xuân qua...
NỐ LỰC CÁN ĐÍCH ĐẦU TIÊN
Niềm vui như được nhân đôi với Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Minh Tâm khi đón chào xuân mới, bởi thời điểm cuối năm qua, địa phương chính thức đón nhận quyết định của UBND tỉnh công nhận xã đạt chuẩn NTM và vinh dự là địa phương cán đích NTM đầu tiên của huyện và của tỉnh sau 5 năm thực hiện.
|
Đường trung tâm xã Minh Tâm (Nguyên Bình) được bê tông khang trang, sạch đẹp. |
Minh Tâm hôm nay có nhiều thay đổi vượt bậc. Rõ nét nhất là con đường trục xã dẫn từ Nà Bao chạy qua địa bàn xã được bê tông, rải nhựa phẳng phiu. Đường trục thôn, xóm, đường nội đồng và hơn 300 đường ngõ xóm đều được cứng hoá với tổng chiều dài trên 25 km. Đi trên con đường bê tông liên xóm vừa mới hoàn thành, giữa hai bên là ruộng vườn xanh tốt như đón nắng mùa xuân, ông Dương Mạc Bằng (xóm Thôm Phát) - người đã gắn bó với mảnh đất này gần 70 năm cuộc đời, từng phải chịu cảnh không điện, không đường từ những ngày Minh Tâm còn nghèo khó - không khỏi phấn khởi: Trước đây, đường vào xóm nhỏ hẹp, lầy lội vào mùa mưa, nên việc đi lại, vận chuyển nông sản, hàng hoá gặp rất nhiều khó khăn. Từ khi xã triển khai Chương trình xây dựng NTM, với sự hỗ trợ của Nhà nước và sự góp sức của nhân dân, nhiều tuyến đường liên xóm, liên xã được bê tông, điện lưới kéo về từng nhà, hạ tầng nông thôn phát triển góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế của người dân.
Thời điểm được tỉnh chọn làm điểm về thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng NTM vào năm 2011, xã Minh Tâm mới đạt 6 tiêu chí. Đảng ủy, HĐND, UBND cùng cán bộ và nhân dân xã Minh Tâm tập trung cao trí tuệ, tinh thần, nhân lực, vật lực xây dựng mục tiêu phát triển KT - XH, đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu lao động, cơ cấu sản xuất, cây trồng, vật nuôi. Chỉ sau 5 năm, tổng số tiêu chí chuẩn NTM của xã đạt 100%, bao gồm các tiêu chí khó như: quy hoạch, giao thông nông thôn, môi trường, thu nhập bình quân... Trong đó, Minh Tâm là xã đi đầu cả tỉnh trong thực hiện vệ sinh môi trường với tỷ lệ trên 93% số hộ đã di dời gia súc ra khỏi gầm sàn nhà ở; 80% hộ dân xây dựng được nhà vệ sinh 2 ngăn; 95% số hộ dân trong xã được sử dụng nước hợp vệ sinh; việc xử lý chất thải, nước thải chăn nuôi được người dân thực hiện tốt. Thu nhập bình quân đầu người của xã năm 2015 đạt 18,1 triệu đồng, tăng hơn 2 lần so với năm 2011. Tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 8% xuống còn 5,6%.
Các mô hình phát triển sản xuất được quan tâm, người dân áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật mới, đưa giống cây trồng, vật nuôi có giá trị kinh tế cao vào sản xuất. Trồng thuốc lá và nuôi dê là 2 mô hình được xã triển khai đạt hiệu quả tích cực. Ở các xóm: Khuôn Nộc, Phiêng Sa, Gòi Gà hiện nay có 19 hộ phát triển mô hình nuôi dê. Tổng đàn có 657 con (tăng 596 con so với năm 2011); nhân dân các xóm thực hiện mô hình thu về 200 - 300 triệu đồng/năm. Mô hình trồng thuốc lá năm 2011 chỉ có 3 xóm trồng với diện tích 4,3 ha, sau 4 năm, cán bộ xã đã tuyên truyền vận động được thêm 4 xóm trồng cây thuốc lá, tổng diện tích 12,3 ha, cho năng suất vụ sau tăng cao hơn vụ trước, nhân dân mỗi năm thu về từ 300 - 400 triệu đồng. Trong căn nhà khang trang, anh Hoàng Văn Trầm (xóm Khuôn Nộc) không giấu được niềm vui: “Trước đây gia đình chỉ trồng lúa nên đời sống còn nhiều khó khăn. Từ khi được xã giúp thực hiện mô hình trồng cây thuốc lá, nhà đã có của ăn của để hơn. Năm nay thuốc lá bán được giá nên chắc chắn gia đình tôi sẽ đón tết sung túc hơn".
Kinh tế ổn định, người dân nâng cao ý thức trong việc chung tay xây dựng NTM. Ông Dương Mạc Hào, Chủ tịch UBND xã Minh Tâm cho biết: Với phương châm “Lấy dân để vận động dân”, "Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra và dân hưởng lợi", Đảng uỷ, chính quyền, MTTQ và các tổ chức đoàn thể xã chủ động phối hợp thống nhất hình thức, kiên trì tuyên truyền, vận động, thuyết phục nhân dân, giúp dân nhận thức được vai trò cốt lõi mình chính là chủ thể trong xây dựng NTM, để nhân dân trực tiếp tham gia bàn bạc, xây dựng kế hoạch khi làm các công trình, thậm chí thi công một số công trình có kỹ thuật đơn giản như làm đường ngõ xóm..., được giám sát việc thi công các công trình xây dựng hạ tầng cơ sở. Người dân trên địa bàn xã chung tay đóng góp tiền của, ngày công, hiến đất để mở mang hệ thống giao thông, chỉnh trang nông thôn, góp phần thực hiện tốt các tiêu chí về giao thông, thủy lợi, quy hoạch... Từ năm 2011 - 2015, người dân tự nguyện hiến trên 5.600 m2 đất và đóng góp hơn 4,887 tỷ đồng cùng với 4.326 ngày công lao động để xây dựng giao thông, chỉnh trang nhà ở.
Tính chung trong 3 năm triển khai xây dựng NTM, xã Minh Tâm phối hợp, lồng ghép và huy động nguồn lực địa phương tổng kinh phí trên 35 tỷ 438 triệu đồng, trong đó dù là xã chuyên nông nghiệp, nhưng người dân nơi đây đóng góp hơn 5,3 tỷ đồng cho phong trào xây dựng NTM. Các công trình phúc lợi xã hội như điện, đường, trường, trạm, nhà văn hóa, nước sạch được Nhà nước hỗ trợ xây dựng khang trang. Minh Tâm đang chào đón mùa xuân của thắng lợi, thành quả lao động bằng đôi bàn tay, khối óc, sự sáng tạo và đồng tâm hiệp lực của Đảng bộ và nhân dân.
QUÊ HƯƠNG CÁCH MẠNG ĐỔI MỚI
Đường về xã Trường Hà hôm nay rộng rãi, trải nhựa phẳng phiu với 2 làn xe và cũng là những ki-lô-mét đầu tiên của con đường Hồ Chí Minh nối từ Bắc vào Nam. Hai bên đường còn đâu đó vài ngôi nhà sàn nằm giữa san sát những ngôi nhà bê tông ngói đỏ khang trang. Với thành công trong Chương trình Mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM, hơn bao giờ hết, mùa xuân năm nay thật sự có ý nghĩa lớn lao đối với người dân quê hương cách mạng.
Là xã đặc biệt khó khăn của huyện Hà Quảng, Trường Hà có khởi điểm rất thấp khi bắt tay vào xây dựng NTM (năm 2013). Tuy nhiên, với thuận lợi là địa danh lịch sử, cách mạng nên xã nhận được sự quan tâm đầu tư của các tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp trong cả nước. Nguồn lực này đã giúp Trường Hà đầu tư, phát triển mạnh mẽ hệ thống hạ tầng cơ sở.
Chúng tôi đến thăm gia đình ông Nông Thanh Bằng, nông dân ở xóm Pác Bó (xã Trường Hà). Năm 2014, gia đình ông được hỗ trợ 10 con giống gà siêu trứng do Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cung cấp theo Dự án hỗ trợ 4.000 con gà các loại, triển khai tại 42 hộ trong xã, đến nay, đàn gà của ông đã phát triển lên hơn 100 con, kết hợp với trồng cây hồng lấy quả, trừ chi phí, gia đình thu nhập bình quân 100 triệu đồng/năm. Gia đình ông Bằng là một trong rất nhiều hộ hiện nay ở xã Trường Hà phát triển kinh tế theo mô hình sản xuất, chăn nuôi theo chủ trương của xã.
Từ năm 2013, xã được Tập đoàn DABACO Việt Nam hỗ trợ 1.000 con gà giống thực hiện mô hình chăn nuôi gà thịt và 21 con chim trĩ; Viện Rau quả Trung ương hỗ trợ cây giống và kỹ thụât thực hiện mô hình trồng trên 2.000 cây ăn quả các loại, gồm na dai, ổi Đài Loan, thanh long, mít, bơ, chanh không hạt...; Bộ Khoa học và Công nghệ hỗ trợ thực hiện dự án trồng 15 ha cây ăn quả và 15.000 con giống gia cầm, tổng kinh phí 3,750 tỷ đồng; Tổng Công ty Xây dựng công trình giao thông 4 (CIENCO 4) hỗ trợ 100 con bò cái sinh sản với tổng kinh phí 1,8 tỷ đồng. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hỗ trợ thực hiện các mô hình phát triển sản xuất, chăn nuôi trên địa bàn xã: Mô hình trồng cây đại táo, mô hình trồng đỗ xanh chất lượng cao, trồng mía; chăn nuôi gà... Các mô hình bước đầu đạt hiệu quả, mang lại lợi nhuận cho hộ nuôi trồng từ 180 - 200 triệu đồng/năm.
Người dân thay đổi nhận thức, tích cực tiếp cận, áp dụng tiến bộ kỹ thuật mới và cơ giới hóa trong sản xuất, từng bước xoá bỏ tập quán canh tác tự phát nhỏ lẻ theo kiểu tự cung, tự cấp, hướng tới sản xuất hàng hoá theo quy hoạch có chất lượng cao nên năng suất và hiệu quả kinh tế được nâng cao, góp phần đưa giá trị sản xuất trên diện tích đất canh tác đạt trên 56 triệu đồng/ha/năm. Hằng năm, có hơn 50.000 lượt khách du lịch đến Pác Bó, tạo điều kiện cho thương mại, dịch vụ phát triển tích cực, đặc biệt là dịch vụ ăn uống giải khát, kinh doanh hàng hoá. Thu nhập bình quân đầu người năm 2015 đạt 18,1 triệu đồng/năm; hộ nghèo giảm còn 7,4%. Bộ mặt nông thôn cũng khởi sắc qua từng tuyến đường, cầu giao thông được xây dựng, nâng cấp đúng chuẩn. Hiện nay, 9/9 xóm của Trường Hà đều có đường ô tô; hơn 80% đường trục xóm, đường ngõ, xóm được bê tông hóa tạo thuận lợi cho nhân dân đi lại và vận chuyển hàng hóa. Đặc biệt trong phát triển giao thông nông thôn, người dân trong xã đã hiến đất để mở rộng các tuyến đường theo chuẩn nông thôn mới. Nhiều công trình hạ tầng cơ sở nông thôn về thủy lợi, văn hóa, y tế, giáo dục được sửa chữa, nâng cấp và xây dựng mới, phục vụ phát triển sản xuất và đời sống của nhân dân.
Công tác chăm lo gia đình chính sách được Đảng bộ và chính quyền đặc biệt quan tâm, mức sống các gia đình chính sách cơ bản ổn định, nhiều gia đình đã phát huy truyền thống cách mạng, gương mẫu đi đầu trong xây dựng cuộc sống mới, như gia đình anh Nông Linh Long, trưởng xóm Nà Mạ, cháu ruột của Anh hùng liệt sĩ Kim Đồng. Chia sẻ những cảm nhận sâu sắc về sự đổi thay của quê hương, anh cho biết: Trường Hà trong ký ức hồi nhỏ của tôi rất nghèo, thậm chí cơm ăn không đủ no, áo không đủ mặc 100% nhà ở là nhà sàn. Nhưng giờ đây quê hương tôi đã đổi thay rất nhiều, đời sống của bà con khấm khá hơn, nhà cửa khang trang hơn, không còn nhà tạm, nhà dột nát, tiện nghi trong gia đình đầy đủ, nhà nào cũng có ti vi, xe máy, đường đi lại thuận lợi nên bà con có cơ hội giao lưu, buôn bán, học hỏi kinh nghiệm làm ăn để làm giàu.
Đây là mùa xuân đầu tiên người dân Trường Hà đón tết trong niềm hân hoan về đích NTM. Trong niềm phấn khởi, ông Đàm Văn Trường, Chủ tịch UBND xã Trường Hà khẳng định: Đạt được chuẩn 19 tiêu chí NTM đã khó, tiếp tục giữ vững và nâng cao chất lượng các tiêu chí càng khó hơn. Nhưng tin tưởng với ý chí và quyết tâm của toàn Đảng bộ và nhân dân trong xã, Trường Hà sẽ trở thành điểm sáng về xây dựng NTM của tỉnh và cả nước, xứng danh với truyền thống nơi khởi nguồn cách mạng.
Theo Quỳnh Trang (Báo Cao Bằng)