Sản xuất nông nghiệp hữu cơ nhỏ lẻ, tự phát, chưa được quy hoạch

Đó là nhận định của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Nguyễn Xuân Cường tại Hội nghị Bàn giải pháp thúc đẩy sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp hữu cơ sáng 4/4 tại Hà Nội.

Việt Nam 10 triệu ha đất canh tác, hệ sinh thái đa dạng, thuận tiện cho nông nghiệp hữu cơ. Ngoài ra, Việt Nam có dân số đông với trên 92 triệu người, lượng khách khách du lịch cũng đang tăng nhanh chóng, nên nhu cầu về sản phẩm hữu cơ rất lớn.
 
Tuy nhiên, theo Bộ NN&PTNT, hiện chỉ có 30/63 tỉnh thành triển khai sản xuất nông nghiệp hữu cơ với 59 cơ sở sản xuất. Trong đó, Bến Tre có trên 3.000 ha trồng dừa, Ninh Thuận 448 ha trồng nho, táo, rau (riêng nho là 284 ha).  Ngoài ra, còn có một số mô hình sản xuất rau hữu cơ ở Lương Sơn (Hòa Bình), Sóc Sơn (Hà Nội); Chè Bắc Hà (Lào Cai); Cam Hàm Yên (Tuyên Quang)…

Một số doanh nghiệp sản xuất hữu cơ đã được các tổ chức quốc tế chứng nhận và xuất khẩu thành công sang EU, Hoa Kỳ, Trung Quốc như: Công ty Viễn Phú sản xuất lúa lai với 200 ha; Organik Đà Lạt sản xuất rau hữu cơ; Ecolink sản xuất chè…

Trong lĩnh vực chăn nuôi có Vinamilk (500 bò sữa), TH True Milk (1.000 bò sữa) đã được chứng nhận nuôi bò sữa hữu cơ từ Control Union (Hà Lan). Ngoài ra, còn có Trang trại Bảo Châu, Anh Đào…được các tổ chức quốc tế chứng nhận.

Còn lại, đa số nông dân chưa muốn chuyển đổi sang sản xuất nông nghiệp hữu cơ do quy trình sản xuất khắt khe, mất nhiều thời gian để cải tạo đất, chi phí sản xuất cao, thị trường không ổn định. 

Bên cạnh đó, “Việt Nam vẫn chưa có hệ thống các tiêu chuẩn quốc gia, các tổ chức chứng nhận và khung pháp lý đồng bộ cho sản xuất, chứng nhận và giám sát chất lượng sản phẩm nông nghiệp hữu cơ, lòng tin của người tiêu dùng chưa cao”, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam nói. 

Để thúc đẩy người dân tham gia sản xuất hữu cơ, ông Nam cho rằng: “Chúng ta phải quy hoạch và bảo vệ đất đai, nguồn nước chưa bị ô nhiễm, thích hợp cho sản xuất nông nghiệp hữu cơ”. 

Thứ hai là “Hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn sản xuất, chế biến, chứng nhận chất lượng. Đồng thời, thường xuyên thanh tra, giám sát việc sản xuất nông nghiệp hữu cơ, giúp người tiêu dùng an tâm khi sử dụng các sản phẩm hữu cơ đã được chứng nhận và đạt tiêu chuẩn”, ông Nam cho biết thêm.

Ngoài ra, Bộ NN&PTNT đang khuyến khích doanh nghiệp đầu tư sản xuất hưu cơ, phân bón hữu cơ, phân sinh học, vi sinh, chế phẩm thuốc bảo vệ thực vật sinh học. Tăng cường tuyên truyền, phổ biến về sản xuất nông nghiệp hữu cơ. Đồng thời, nâng cao năng lực của các tổ chức chứng nhận và đội ngũ sản xuất trong lĩnh vực nông nghiệp theo hướng xã hội hóa.

Để tạo ra hành lang pháp lý cho nông nghiệp hữu cơ phát triển, ông Nam kiến nghị: “Chính phủ giao Bộ NN&PTNT xây dựng đề án phát triển nông nghiệp hữu cơ  giai đoạn 2018 -2025, xây dựng hành lang pháp lý để công nhận, chứng nhận sản phẩm nông nghiệp hữu cơ, đảm bảo sự minh bạch trong sản xuất nông nghiệp hưu cơ”.

Ngoài ra, “Chính phủ cần ưu tiên chính sách về đất đai, tín dụng cho phát triển nông nghiệp hữu cơ, ban hành các chính sách đột phá thu hút đầu tư của xã hội trong sản xuất nông nghiệp hữu cơ”, ông Nam nói thêm.