Thủ tướng: Xây dựng nông thôn mới phải là nhiệm vụ chính trị trọng tâm

Sáng 8/12, tại Hà Nội, Ban Chỉ đạo Trung ương Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới tổ chức Hội nghị tổng kết 5 năm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2010-2015.

Tham dự có Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân; Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn cùng lãnh đạo một số bộ, ban, ngành Trung ương cùng các địa phương và các tổ chức quốc tế.

Hội nghị tổng kết 5 năm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2010-2015.

Báo cáo tổng kết và các tham luận tại hội nghị cho thấy: sau 5 năm triển khai thực hiện, Chương trình xây dựng nông thôn mới đã làm thay đổi nhận thức của người dân ngày càng chủ động, tự tin tham gia tích cực vào xây dựng nông thôn mới, tạo thành các phong trào sôi động khắp cả nước.

Nhiều địa phương đã cụ thể hóa các chính sách của Trung ương, chủ động ban hành cơ chế, chính sách phù hợp với điều kiện thực tế, tập trung các nguồn lực phát triển hệ thống hạ tầng làm thay đổi bộ mặt nhiều vùng nông thôn, nâng cao điều kiện sống cả về vật chất và tinh thần của số lượng lớn dân cư nông thôn, tạo chuyển biến tích cực trong sản xuất nông nghiệp hàng hóa, góp phần nâng cao thu nhập của người dân...

Đến nay, cả nước có 1.298 xã (chiếm 14,5%) được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới với bình quân đạt 12,9 tiêu chí; đặc biệt 183 số xã khó khăn với xuất phát điểm dưới 3 tiêu chí, nay đã nỗ lực vươn lên đạt 10 tiêu chí trở lên. Cả nước cũng đã có 11 đơn vị cấp huyện được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới và 8 huyện, thị xã khác đang đề nghị xét, công nhận chuẩn nông thôn mới. Mức thu nhập bình quân đầu người vùng nông thôn nay đã đạt 24,4 triệu đồng/năm, tăng gần 2 lần so với năm 2010...

Các tham luận tại hội nghị cũng nêu bật nhiều bài học kinh nghiệm, nhất là phải gắn xây dựng nông thôn mới với tái cơ cấu nông nghiệp và thực hiện các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; phát huy vai trò chủ thể của người dân gắn với tuyên truyền, vận động làm cho dân hiểu, dân tin, dân hưởng ứng từ bàn bạc, hiến kế đến đóng góp công sức và vật chất là yếu tố quyết định sự thành công.

Mỗi địa phương cũng cần có cách làm phù hợp với điều kiện cụ thể thông qua lựa chọn nội dung, nhiệm vụ ưu tiên, vận dụng sáng tạo cơ chế chính sách, huy động các nguồn lực phù hợp để lồng ghép sử dụng có hiệu quả nguồn hỗ trợ từ ngân sách của Nhà nước...

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng phát biểu tại Hội nghị

Nhấn mạnh xây dựng nông thôn mới đã trở thành phong trào cách mạng sâu rộng, được lòng dân và huy động sự tham gia của toàn dân vì mục tiêu cuối cùng là xây dựng đời sống mới, chăm lo lợi ích thiết thực cho người dân, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng khẳng định: Quốc hội sẽ cùng Chính phủ và các cấp chính quyền tiếp tục thực hiện và phát huy hiệu quả hơn nữa Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới. Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị nhiều biện pháp cụ thể nhằm hiện thực hóa mục tiêu đến năm 2020 phấn đấu 50% số xã trên cả nước đạt chuẩn nông thôn mới và cho rằng hệ thống chính trị không chỉ quyết tâm cao mà phải hành động bằng tất cả tình cảm và trái tim hướng về 70% người dân sinh sống ở khu vực nông thôn, luôn lấy người dân làm chủ thể.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng khẳng định: “Quốc hội vừa ban hành Nghị quyết với quyết tâm cao độ tập trung vào chương trình xây dựng nông thôn mới và chương trình giảm nghèo bền vững, thực ra hai chương trình nhưng là một. Giảm nghèo bền vững cũng tập trung vào các huyện 30A, huyện 30B trước đây bây giờ Thủ tướng nhập vào thành 94 huyện rồi và còn khoảng 3.000 xã 135, xã bãi ngang để tập trung ngân sách vào giảm nghèo... Quyết tâm của Quốc hội, hai chương trình nhưng là một, hai ban chỉ đạo bây giờ là một để tập trung chỉ đạo cao độ, ngân sách nhà nước thì cao lên, trước đây chúng ta chỉ được vài chục nghìn tỷ đồng trong 5 năm cho hai chương trình này, bây giờ là 290.000 tỷ ngân sách nhà nước trong 5 năm tới phải bố trí cho được. Đây là nghị quyết của Quốc hội…”.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng phát biểu chỉ đạo Hội nghị

Phát biểu chỉ đạo hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh: xây dựng nông thôn mới là một nội dung quan trọng trong triển khai Nghị quyết trung ương 7 về nông nghiệp, nông dân và nông thôn. Cả hệ thống chính trị đã nghiêm túc triển khai chương trình và đã đạt được những kết quả tích cực, tạo tiền đề, thuận lợi để triển khai chương trình này ngày càng tốt hơn trong 5 năm tới, nhất là số lượng xã đạt chuẩn nông thôn mới và chất lượng thông qua tiêu chí bình quân các xã đạt được; thu nhập bình quân của cư dân nông thôn vượt chỉ tiêu đề ra, số hộ nghèo giảm gần sát với chỉ tiêu mong muốn; cả nước đã nhân rộng hơn 22.000 mô hình sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp hiệu quả....

Thủ tướng cũng nghiêm túc đề nghị hội nghị kiểm điểm chương trình xây dựng nông thôn mới vẫn chưa đạt mục tiêu chung đề ra; chênh lệch, không đồng đều về thu nhập, số hộ nghèo, phát triển hạ tầng giữa các vùng miền, nhất là các huyện nghèo còn tới 28% số hộ nghèo; nhận thức, sự quan tâm và tập trung chỉ đạo của một số nơi còn chưa cao, chưa quyết liệt; một số địa phương đầu tư các công trình không sát với thực tế gây lãng phí…

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, mục tiêu phấn đấu đến năm 2020 cả nước có 50% số xã đạt chuẩn nông thôn mới, mỗi tỉnh thành phố ít nhất có 1 huyện đạt chuẩn nông thôn mới, toàn quốc không còn xã nào đạt dưới 5 tiêu chí/19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới đòi hỏi toàn Đảng, toàn quân, toàn dân và cả hệ thống chính trị tiếp tục cùng nỗ lực, chung sức thực hiện xây dựng nông thôn mới.

Thủ tướng yêu cầu Ban chỉ đạo trung ương chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới tiếp tục rà soát, bổ sung, hoàn thiện các cơ chế, chính sách, nhất là khuyến khích, thu hút doanh nghiệp đầu tư sản xuất kinh doanh vào địa bàn nông thôn, cơ cấu tỷ lệ lao động trong nông nghiệp sang công nghiệp và dịch vụ gắn với đào tạo nghề cho lao động nông thôn…; đồng thời rà soát cập nhật tiêu chí phù hợp với thực tế của từng vùng, từng địa phương gắn với xây dựng tiêu chí cho các đơn vị sau khi đã đạt chuẩn nông thôn mới.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đặc biệt nhấn mạnh đến yêu cầu lãnh đạo các cấp ủy, chính quyền các cấp nâng cao hơn nữa nhận thức về ý nghĩa, tầm quan trọng của chương trình xây dựng nông thôn mới. Đây là quyết tâm chiến lược của Đảng, mục tiêu không chỉ trước mắt mà lâu dài.

“Nâng cao nhận thức, đề cao trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, chính quyền và cả hệ thống chính trị ở trung ương cũng như địa phương về xây dựng nông thôn mới. Chúng ta nhận thức xây dựng nông thôn mới theo nghị quyết trung ương, đó chính là công nghiệp hóa hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn. 19 tiêu chí đó chính là công nghiệp hóa hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn mà mục tiêu sớm đưa nước ta trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại, mà công nghiệp hóa ở đâu? 70% là nông thôn, đô thị hóa tính tròn mới được 30%. Muốn công nghiệp hóa, hiện đại hóa, cơ bản nước ta trở thành nước công nghiệp, như vậy nông thôn cũng phải được công nghiệp hóa, hiện đại hóa mà 19 tiêu chí này chính là một tiến trình xây dựng nông thôn trở thành công nghiệp hóa, hiện đại hóa và đã là công nghiệp hóa, hiện đại hóa thì đi liền đó là tính chất đô thị hóa. Hiện giờ đời sống nông thôn ở những huyện, xã đạt tiêu chí nông thôn mới không khác gì thành thị, đây cũng là tiêu chí phát triển bền vững. Đây là phải là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, tỉnh ủy nào, huyện ủy nào đặc biệt quan tâm, xác định đúng trọng tâm, tập trung chỉ đạo, có chương trình kế hoạch, có trọng tâm, trọng điểm, có sơ kết, rút kinh nghiệm, có khen thưởng, phê bình, có bố trí đúng cán bộ thì nơi đó làm tốt…”, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nêu rõ. 

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng yêu cầu đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân, các ngành, các cấp, doanh nghiệp đóng góp vào xây dựng nông thôn mới cũng là đóng góp xây dựng và phát triển đất nước. Không chỉ đóng góp bằng tiền, vật chất mà đóng góp ngay cả việc xây dựng nếp sống văn hóa, văn minh trong gia đình, làng xóm và địa bàn nông thôn.

Thủ tướng lưu ý các địa phương khi vận động người dân tham gia đóng góp xây dựng nông thôn mới phải trên tinh thần tự nguyện, phù hợp với khả năng và bàn bạc dân chủ, công khai. Thủ tướng yêu cầu thực hiện tiết kiệm chi tiêu ngân sách, huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực, nhất là chắt chiu và sử dụng tiết kiệm, hiệu quả ngân sách đầu tư xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh: “Các địa phương trọn quyền sử dụng ngân sách phải tính toán lồng ghép sử dụng tiết kiệm, hiệu quả và phải làm có chất lượng. Đừng có vừa làm đã hỏng, rồi mất mát, tiêu cực. Không để xảy ra tình trạng đường vừa làm xong đã hỏng, chợ xây xong không ai đến…Chúng ta còn nghèo nên trước hết phải sử dụng nguồn lực này cho tốt và lồng ghép các nguồn vốn từ các chương trình. Việc vận động nhân dân góp công, góp sức phù hợp, góp tiền tùy theo khả năng để lo cho chính mình. Một tiêu chí giảm nghèo đa chiều là lo nhà ở, nhà nước hỗ trợ một phần còn người dân cũng phải chắt chiu để có nhà 3 cứng… Rồi vận động các nguồn lực ngoài xã hội, sử dụng hiệu quả nguồn lực chúng ta có và tuy nhiên phải trên tinh thần hết sức tiết kiệm, những cái không đáng chi tiêu ngân sách để dành nguồn lực xây dựng nông thôn mới…”. 

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng trao Cờ thi đua của Chính phủ cho 41 tập thể cấp huyện dẫn đầu phong trào xây dựng nông thôn mới

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng lưu ý các địa phương rà soát cập nhật quy hoạch xây dựng nông thôn mới đáp ứng nhu cầu sản xuất và sinh hoạt của người dân; huy động nguồn lực tập trung đầu tư phát triển hạ tầng nông thôn, nhất là giao thông, thủy lợi, giáo dục, y tế…; đẩy mạnh tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp, cơ cấu kinh tế ở nông thôn, nhất là nhân rộng các hình thức hợp tác, mô hình liên kết sản xuất hình thành chuỗi giá trị để nâng cao năng suất, chất lượng sức cạnh tranh của sản phẩm nông nghiệp và thu nhập của người nông dân; chú trọng triển khai các tiêu chí liên quan đến văn hóa, y tế, giáo dục, môi trường, xây dựng đảng, chính quyền và đảm bảo an ninh, trật tự ở nông thôn…

Nhân dịp này, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã trao Cờ thi đua của Chính phủ cho 41 tập thể cấp huyện dẫn đầu phong trào xây dựng nông thôn mới. Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh, Trưởng Ban chỉ đạo trung ương Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới cũng đã trao  Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho 51 xã, thị trấn tiêu biểu trong phòng trào thi đua cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới./.